Theo dự thảo, phương án một tuyển sinh, sẽ tổ chức bốn bài thi độc lập, gồm: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và bài thi thứ tư là một trong các môn còn lại (Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân); môn thi thứ tư do Sở GD - ĐT công bố vào cuối tháng 3-2019. Phương án hai, giữ nguyên như phương án tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2018 - 2019, tức là tổ chức thi tuyển (hai môn Ngữ văn và Toán) kết hợp với xét tuyển. Phương án ba, tổ chức ba bài thi, gồm bài thi Toán, bài thi Ngữ văn và một bài thi tổ hợp. Trong bài thi tổ hợp sẽ chia ra hai loại: tổ hợp một (gồm các môn: Ngoại ngữ, Vật lý, Lịch sử, Giáo dục công dân); tổ hợp hai (gồm các môn: Ngoại ngữ, Địa lý, Hóa học, Sinh học). Hội đồng thi của Sở GD - ĐT Hà Nội sẽ bốc thăm để chọn bài thi tổ hợp vào cuối tháng 3 hằng năm.
Đại diện lãnh đạo Sở GD - ĐT Hà Nội cho biết, việc đổi mới phương thức thi tuyển nhằm khắc phục những hạn chế của phương thức “Kết hợp thi tuyển với xét tuyển” thành phố đã áp dụng 13 năm nay. Đó là tình trạng học sinh học lệch, chỉ tập trung vào học môn Ngữ văn và Toán, không chuyên chú vào các môn còn lại, không bảo đảm mục tiêu giáo dục toàn diện ở bậc trung học cơ sở (THCS). Bên cạnh đó, khâu xét tuyển dựa vào việc đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh ở bậc THCS chưa thật sự khách quan, do việc đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh phụ thuộc nhiều vào ý kiến chủ quan của mỗi giáo viên; việc đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh giữa các nhà trường khác nhau.
Mặc dù các phương án thi tuyển vào lớp 10 THPT mới đang trong giai đoạn dự thảo, ngoài ba phương án kể trên, các nhà trường có thể đề xuất phương án tuyển sinh khác. Sở GD - ĐT Hà Nội sẽ tổng hợp ý kiến đề xuất của các nhà trường về phương án tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2019 - 2020 để trình UBND thành phố Hà Nội phê duyệt. Dự kiến, phương thức tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2019 - 2020 sẽ được công bố trong học kỳ I năm học 2018 - 2019. Nhưng chủ trương thay đổi hình thức thi đã gây không ít băn khoăn, lo lắng cho các giáo viên, cha mẹ học sinh và học sinh chuẩn bị bước vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học tới. Các giáo viên những môn nằm trong nhóm bài thi tổ hợp ráo riết biên soạn các câu hỏi trắc nghiệm để đáp ứng yêu cầu của bài thi tổ hợp, trong khi các vị cha mẹ học sinh thì lo ngại việc phải thi thêm nhiều môn sẽ khiến các con phải học thêm nhiều hơn, dễ dẫn đến bị quá tải.
Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội lâu nay được coi là một trong những kỳ thi nghiêm túc, bảo đảm công bằng và khách quan đối với mọi học sinh. Những đổi mới trong kỳ thi tuyển sinh không nằm ngoài mục đích bảo đảm mục tiêu giáo dục toàn diện ở bậc THCS, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao cho Thủ đô trong tương lai. Tuy nhiên, do đây là kỳ thi lớn, ảnh hưởng đến rất nhiều học sinh, cha mẹ học sinh, giáo viên, cho nên quá trình thực hiện cần hết sức thận trọng. Sắp tới, Sở GD - ĐT sẽ có đề minh họa cho các phương án thi mới. Để tránh tình trạng quá tải cho học sinh thi vào các trường trung học phổ thông đại trà, nên chăng các câu hỏi trong đề thi tập trung vào kiến thức cơ bản trong chương trình lớp 9 để mọi học sinh không cần học thêm vẫn làm được. Sau khi phương án thi tuyển được UBND thành phố phê duyệt, Sở GD - ĐT cần làm tốt công tác tuyên truyền để người dân thấu hiểu, ủng hộ và đồng thuận thực hiện.
