Quan hệ Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ gia tăng căng thẳng

Quan hệ Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ lại có bước leo thang căng thẳng. Ngày 29-10, Hạ viện Mỹ thông qua dự luật áp đặt trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ liên quan chiến dịch quân sự tiến công lực lượng người Kurd ở miền bắc Syria.

Một đoàn xe quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào miền bắc Syria. Ảnh: AP
Một đoàn xe quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào miền bắc Syria. Ảnh: AP

Nội dung dự luật gồm cấm bán vũ khí của Mỹ cho Ankara phục vụ chiến dịch tại Syria; đưa ra các biện pháp hạn chế đối với những quan chức cấp cao Thổ Nhĩ Kỳ tham gia chiến dịch này; trừng phạt tất cả đối tượng nước ngoài cung cấp vũ khí cho các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria.

Dự luật cũng yêu cầu chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt các biện pháp trừng phạt đã được gỡ bỏ sau khi hai bên đạt được thỏa thuận ngừng bắn kéo dài năm ngày, để tạo điều kiện giúp lực lượng người Kurd rút khỏi khu vực biên giới mà Thổ Nhĩ Kỳ đặt mục tiêu thiết lập vùng an toàn.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh mới đây Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cảnh báo, Thổ Nhĩ Kỳ đang đi sai hướng với việc xâm nhập vào Syria. Phát biểu ý kiến trước thềm Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) diễn ra tại Thủ đô Brussels (Bỉ), ông Esper cho rằng NATO cần có biện pháp đưa Ankara trở lại thành một đồng minh đáng tin cậy. Ông Esper cũng tỏ ý không hài lòng khi Thổ Nhĩ Kỳ - thành viên của NATO, đạt thỏa thuận với Nga về tiến hành các cuộc tuần tra chung tại “vùng an toàn” ở miền bắc Syria.

Trước đó, ngày 14-10 vừa qua, Mỹ tăng thuế nhập khẩu thép của Thổ Nhĩ Kỳ lên 50%, đồng thời ngừng đàm phán thỏa thuận thương mại trị giá 100 tỷ USD. Washington cũng đưa một loạt quan chức Thổ Nhĩ Kỳ vào danh sách trừng phạt, đóng băng tài sản ở Mỹ và cấm mọi giao dịch với họ. Các biện pháp trừng phạt này liên quan việc Ankara mua hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga. Tuy nhiên, ngày 23-10, Tổng thống Trump đã gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt này sau khi Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đạt thỏa thuận ngừng bắn tại miền bắc Syria kéo dài năm ngày nói trên.

Trước việc Hạ viện Mỹ thông qua dự luật áp đặt trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ kể trên, Ankara đã mạnh mẽ lên án động thái này, cho rằng đây là quyết định không phù hợp thỏa thuận ngừng bắn giữa Ankara và Washington. Ankara kêu gọi chính quyền Tổng thống Donald Trump có các biện pháp tránh làm tổn hại thêm quan hệ song phương giữa hai nước đồng minh trong NATO. Cùng với đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cảnh báo, Ankara sẽ “quét sạch các phần tử khủng bố” ở khu vực biên giới giáp miền bắc Syria nếu các lực lượng người Kurd tại miền bắc Syria không rút khỏi khu vực này sau thời hạn chót đặt ra trong thỏa thuận giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga.