Theo AP, tổng cộng 900 tù nhân Taliban đã được Chính phủ Afghanistan phóng thích trong ngày 26-5 như một phần trong kế hoạch trả tự do cho 2.000 tù nhân Taliban, nhằm đáp lại việc lực lượng nổi dậy này đề xuất ngừng bắn trong kỳ nghỉ lễ Eid Al-Fitr kết thúc tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo. Tổng thống Afghanistan, Ashraf Ghani cam kết sẽ đẩy nhanh việc phóng thích các tù nhân Taliban, đồng thời yêu cầu phía Taliban cũng thúc đẩy việc trả tự do cho các nhân viên an ninh Afghanistan bị lực lượng này bắt giữ.
Việc Taliban đột ngột tuyên bố đình chiến tạm thời được xem là khá bất ngờ, bởi mới tháng trước, phiến quân đã bác bỏ lời kêu gọi của Chính phủ Afghanistan về một lệnh ngừng bắn trên khắp đất nước trong tháng lễ Ramadan, đồng thời tăng cường các vụ tiến công nhằm vào các mục tiêu an ninh và dân sự.
Theo thỏa thuận hòa bình được Mỹ và Taliban ký kết hồi tháng 2 vừa qua, chính quyền Kabul sẽ phóng thích khoảng 5.000 tù nhân Taliban, trong khi lực lượng này trả tự do cho 1.000 nhân viên an ninh Afghanistan. Việc trao đổi tù nhân được xem là động thái xây dựng lòng tin hướng tới các cuộc đàm phán hòa bình thực chất được chờ đợi bấy lâu giữa Chính phủ Afghanistan và Taliban. Trước đó, chính quyền Kabul và Taliban cũng đã lần lượt thả khoảng 1.000 và 300 tù nhân của nhau.
Trong bối cảnh thỏa thuận Mỹ - Taliban có nguy cơ đổ vỡ do phiến quân vẫn liên tiếp gây ra các vụ tiến công tại Afghanistan, động thái “qua lại” mang tính xây dựng giữa Taliban và Kabul dường như là tín hiệu cho thấy cuộc xung đột ở quốc gia Nam Á có thể có lối thoát. Đặc phái viên của Mỹ phụ trách vấn đề Afghanistan, ông Zalmay Khalilzad, đã hoan nghênh tuyên bố ngừng bắn giữa Taliban và Chính phủ Afghanistan, cho đây là “cơ hội quan trọng không nên bỏ lỡ”.
Tuy nhiên, để Taliban và chính quyền Kabul tiếp tục có những động thái mới hướng tới xây dựng nền hòa bình thật sự, thì việc thực thi ngừng bắn hay thả tù binh mới là chưa đủ. Nói cách khác, các bên về lâu dài cần duy trì thiện chí cũng như lòng tin đối với các cuộc đối thoại và hòa giải dân tộc .
