Theo Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), tổng vốn FDI vào Việt Nam trong tháng 1-2021, bao gồm vốn đăng ký cấp mới, vốn đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư (NĐT) nước ngoài là hơn hai tỷ USD, giảm mạnh so cùng kỳ năm trước. Tính đến ngày 20-2-2021, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn, mua cổ phần của NĐT nước ngoài đạt 5,46 tỷ USD, bằng 84,4% so cùng kỳ năm 2020. Theo đó, có 126 DA mới được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giảm 74,8% so cùng kỳ, tổng vốn đăng ký đạt 3,31 tỷ USD, giảm 33,9% so cùng kỳ năm 2020. Vốn đăng ký mới giảm do trong cùng kỳ năm 2020 có DA Nhà máy điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Bạc Liêu với tổng vốn đầu tư 4 tỷ USD. Nếu không tính DA này, tổng vốn đầu tư đăng ký mới hai tháng đầu năm 2021 tăng 82,6% so cùng kỳ 2020. Về vốn điều chỉnh, có 115 lượt DA đăng ký điều chỉnh vốn đầu tư, giảm 23,8% so cùng kỳ, tổng vốn đăng ký tăng thêm đạt 1,61 tỷ USD, tăng 2,5 lần so cùng kỳ.
Đối với góp vốn, mua cổ phần, có 445 lượt góp vốn mua cổ phần của NĐT nước ngoài, giảm 71,9% so cùng kỳ, tổng giá trị vốn góp 543,1 triệu USD, giảm 34,4% so cùng kỳ.
Theo nhận định của Cục trưởng Đầu tư nước ngoài Đỗ Nhất Hoàng, trong hai tháng đầu năm, sự chuyển tiếp giữa Luật Đầu tư 2014 và Luật Đầu tư 2020 đã ảnh hưởng tới tình hình cấp mới/điều chỉnh các DA FDI tại Việt Nam. Bên cạnh đó, dịch Covid-19 bùng phát trở lại ở nhiều quốc gia và tại Việt Nam cũng làm ảnh hưởng việc đi lại cũng như các quyết định đầu tư mới và mở rộng DA của các NĐT. Vì vậy, số DA cấp mới, điều chỉnh vốn cũng như góp vốn, mua cổ phần của NĐT nước ngoài đều giảm so cùng kỳ. Tuy nhiên, tín hiệu đáng mừng là số DA điều chỉnh vốn giảm song quy mô vốn điều chỉnh tăng (từ 4,2 triệu USD/lượt trong hai tháng năm 2020 lên gần 14 triệu USD/lượt trong hai tháng năm 2021), làm tăng tổng vốn đầu tư điều chỉnh lên gấp 2,5 lần so cùng kỳ. Theo địa bàn đầu tư, các NĐT đã đầu tư vào 43 tỉnh, thành phố, trong đó Cần Thơ dẫn đầu với tổng vốn đầu tư đăng ký 1,31 tỷ USD, chiếm 24,1% tổng vốn đầu tư đăng ký. Hải Phòng đứng thứ hai với tổng vốn đăng ký gần 918 triệu USD, chiếm 16,8% tổng vốn đầu tư. Bắc Giang đứng thứ ba với gần 573 triệu USD, chiếm 10,5% tổng vốn đầu tư. Tiếp theo lần lượt là Bình Dương, Tây Ninh, TP Hồ Chí Minh…
Theo ông Hirai Shinji - Trưởng đại diện Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) tại TP Hồ Chí Minh, ngay trước khi dịch Covid-19 bùng nổ, Việt Nam đã nằm trong danh sách các điểm đến đầu tư phổ biến với doanh nghiệp (DN) Nhật. Trong các khảo sát của JETRO với các DN thành viên thì Việt Nam luôn nằm trong tốp 3 và trong lần khảo sát mới nhất thì Việt Nam đứng thứ 2, chỉ sau Trung Quốc và trước cả Thái-lan. Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát trở lại ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, đã làm ảnh hưởng việc đi lại cũng như các quyết định đầu tư mới, mở rộng DA của các NĐT.
Ông Đỗ Nhất Hoàng cho rằng, mặc dù giảm, song đây là kết quả khá tích cực trong bối cảnh thu hút FDI trên toàn cầu bị suy giảm do dịch Covid-19. Đáng chú ý, nhiều DA đầu tư lớn đã đăng ký đầu tư vào Việt Nam trong tháng đầu năm 2021 và chủ yếu trong lĩnh vực công nghệ cao. Điển hình, DA 270 triệu USD với mục tiêu sản xuất, gia công máy tính bảng và máy tính xách tay tại Bắc Giang của Foxconn, DA công nghệ tế bào quang điện JA Solar PV Việt Nam (Trung Quốc), vốn đầu tư 210 triệu USD; hay DA Công ty TNHH Công nghệ Everwin (Hồng Công - Trung Quốc), tổng vốn đầu tư 200 triệu USD tại Nghệ An… Hay mới đây, UBND thành phố Hải Phòng đã trao giấy chứng nhận đầu tư cho DA LG Display Hải Phòng tăng vốn thêm 750 triệu USD. Mục tiêu DA là mở rộng sản xuất các sản phẩm màn hình OLED TV, màn hình OLED nhựa cho các thiết bị, màn hình LCD... Như vậy, các “ông lớn” trong lĩnh vực công nghệ cao trên toàn cầu đều đã chọn Việt Nam làm địa điểm sản xuất chiến lược và điều này được kỳ vọng rằng, chất lượng dòng vốn FDI vào Việt Nam đang được cải thiện đáng kể. Trong xu hướng dịch chuyển đầu tư trên thế giới, Việt Nam là điểm đến hấp dẫn, được các NĐT quan tâm, với nhiều lợi thế như ổn định chính trị, ổn định kinh tế vĩ mô, vị trí địa lý, điều kiện đất đai môi trường, nhân lực… Hạ tầng của các khu công nghiệp, khu chế xuất và các khu kinh tế trong cả nước tiếp tục được hoàn thiện, nâng cấp để đón dòng vốn đầu tư.
Vì vậy, để đón sóng FDI vào Việt Nam, nguyên Cục trưởng Đầu tư nước ngoài Phan Hữu Thắng đề xuất, cơ quan chức năng cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, hướng tới các tập đoàn đa quốc gia có thế mạnh về vốn và công nghệ. Việt Nam nên lập đơn vị chuyên trách để hỗ trợ NĐT, đồng hành và sẵn sàng giải quyết những vướng mắc của họ để rút ngắn quá trình đăng ký, triển khai đưa DA vào hoạt động, bảo đảm lợi ích của NĐT.
