Ở đâu cũng quá tải
Việc tìm kiếm giải pháp cho tình trạng thiếu chỗ đỗ xe đối với các loại phương tiện giao thông đã được đặt ra từ lâu, khi hệ thống giao thông tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh… luôn trong tình trạng dồn nén, quá tải nặng nề. Vấn đề nan giải đặt ra hiện nay là làm sao hạn chế tình trạng đỗ xe tràn lan, trái phép dưới lòng đường, vỉa hè, bãi đất trống, đặc biệt là tại những khu đô thị (KĐT) tập trung dân cư đông đúc khi quỹ đất đô thị đang ngày càng thu hẹp?
Một trong những nguyên nhân khiến các KĐT chật chội là phải dành một phần đất trống làm nơi đỗ xe, do nhà chung cư có thiết kế từ một đến hai tầng hầm nên không đủ chỗ đỗ xe cho cư dân. Việc phát triển nhà chung cư có mật độ dân số lớn nhưng thiếu sự phát triển hệ thống giao thông đồng bộ đã dẫn đến sự ngột ngạt, nhức nhối trong chính các KĐT. Do đó, không khó hiểu khi gầm cầu vượt, vỉa hè, lòng đường bị lấn chiếm diện tích và tận dụng làm địa điểm đỗ ô-tô, xe máy, gây mất an toàn người tham gia giao thông và ảnh hưởng việc duy trì trật tự an ninh đô thị.
Tại Hà Nội, tình trạng thiếu chỗ đỗ xe ở khu chung cư không hiếm mà ở nơi nào cũng có. Đơn cử, khu chung cư HH Linh Đàm (quận Hoàng Mai, Hà Nội) luôn là “điểm nóng” quá tải về hạ tầng, môi trường sống bị ảnh hưởng nặng nề. Đặc biệt, khi những bãi giữ xe tự phát tại đây bị đóng cửa, nhiều người dân đã kiến nghị cấp chính quyền tại sao cấp phép cho xây dựng nhà ở nhưng không cấp phép hình thành nơi trông giữ xe?
Khu tổ hợp HH Linh Đàm có số dân lên tới hàng chục nghìn người nhưng chỉ có một tầng hầm để xe máy, cả khu không có điểm đỗ ô-tô. Một số doanh nghiệp tư nhân đã tận dụng các bãi đất trống của dự án chưa triển khai để cải tạo làm nơi đỗ xe thu phí. Tuy nhiên, do bãi xe không đủ tiêu chuẩn, không được Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP Hà Nội cấp phép nên đã bị xóa bỏ.
Anh Hải, sống tại tòa nhà A dự án Rice City (Linh Đàm, Hoàng Mai) cho biết, hiện nay không có suất gửi xe ô-tô tại tầng hầm bởi bãi xe đã quá tải. Tuy nhiên, nếu để qua đêm thu vé lượt thì vẫn được. Anh cho biết, trong hợp đồng mua bán nhà, chủ đầu tư chỉ giới thiệu vị trí thuận lợi, tiện ích đầy đủ…, nhưng không cam kết toàn bộ cư dân có chỗ để xe ô-tô nên khó có thể khởi kiện.
Khảo sát các chung cư trên địa bàn Hà Nội, tình trạng quá tải, thiếu chỗ đỗ xe ô-tô luôn là vấn đề nóng, gây nhức nhối trong cộng đồng dân cư. Những KĐT như tổ hợp HH Linh Đàm, KĐT Kim Văn - Kim Lũ, hay thậm chí cả KĐT Trung Hòa - Nhân Chính… đều thiếu chỗ đỗ xe trầm trọng, nên người dân phải gửi ở các bãi tự phát hoặc đỗ ở vỉa hè ngay dưới các tòa nhà. Vì thế, mỗi khi cơ quan chức năng vào cuộc xóa bỏ các bãi xe tự phát, người dân lại náo loạn tìm nơi đỗ xe.
Cần tìm giải pháp lâu dài
TP Hà Nội đã tổ chức thí điểm nhiều mô hình trông, giữ xe tại một số tuyến phố và dưới bốn gầm cầu Vĩnh Tuy, Chương Dương, Ngã tư Vọng (phục vụ người dân khám, chữa bệnh tại Bệnh viện Bạch Mai) và gầm cầu vượt Mai Dịch. Các điểm trông giữ xe này đã phát huy hiệu quả, góp phần giảm tải cho khu vực, đáp ứng nhu cầu của người dân.
Anh Trần Văn Sang (Văn Phú, Hà Đông) cho biết, thành phố có quá ít các bãi đỗ xe công cộng nên việc tìm kiếm nơi gửi xe thật sự là nỗi ám ảnh. Hiện kinh tế khá giả, nhiều người có khả năng mua xe nhưng không biết phải gửi ở đâu, đặc biệt là khu vực trên phố. Vì thế, gầm cầu tuy không phải là nơi đỗ xe nhưng nếu không cho gửi thì cũng lãng phí bởi diện tích đất trống hiện nay rất ít.
Năm 2019, UBND TP Hà Nội đã có văn bản kiến nghị Bộ GTVT điều chỉnh Điều 1; Mục 3 của Thông tư 35/2017/TT-BGTVT, cho phép thành phố được tiếp tục tổ chức trông giữ phương tiện dưới gầm cầu trên địa bàn đến hết năm 2023. Nhưng tại thời điểm đó, đề xuất này không được chấp thuận.
Mới đây, Hà Nội tiếp tục có ý kiến kiến nghị Bộ GTVT cho phép tổ chức một số điểm trông, giữ xe dưới gầm cầu nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân, góp phần giảm tải hạ tầng giao thông tĩnh của thành phố và đề xuất này đã được chấp thuận, nhưng việc thực hiện không được quá hai năm. Về lâu dài, đây cũng không phải là giải pháp căn cơ, hiệu quả.
Với sự phát triển kinh tế hiện nay, việc sở hữu xe ô-tô không còn xa vời, khó khăn đối với người dân. Vì vậy, sự gia tăng các loại phương tiện giao thông đang dần trở thành gánh nặng, quá tải và sẽ càng khó giải quyết nếu thành phố không có những giải pháp đồng bộ, lâu dài để xóa bỏ tình trạng giao thông quá tải như hiện nay.
