Không khí tiếp tục diễn biến xấu ở Hà Nội và nhiều địa phương

Số liệu quan trắc cho thấy, ô nhiễm không khí chủ yếu do bụi mịn PM2.5, các thông số còn lại (NO2, O3, CO, SO2) về cơ bản vẫn có giá trị đạt quy chuẩn cho phép tại QCVN 05:2013/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí xung quanh (viết tắt là QCVN).

Tại một số đô thị khu vực miền bắc (Việt Trì, Hà Nội, Hạ Long), giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 cao hơn các khu vực khác, trong đó Hà Nội có giá trị cao nhất. Tại Hà Nội, giá trị quan trắc trung bình 24 giờ thông số PM2.5 tại các trạm quan trắc cho thấy, tháng 1 có chín ngày vượt giới hạn cho phép tại QCVN; tháng 2 (từ ngày 1 đến 20-2) có 11 ngày vượt giới hạn cho phép tại QCVN. Tại thành phố Hạ Long, giá trị quan trắc trung bình 24 giờ thông số PM2.5 tại trạm quan trắc thành phố Hạ Long trong thời gian hai tháng đầu năm 2020 cho thấy có bốn ngày vượt quá giới hạn cho phép tại QCVN.

Tại các thành phố ở khu vực miền Trung (Huế, Đà Nẵng, Khánh Hòa), giá trị quan trắc trung bình 24 giờ thông số PM2.5 về cơ bản đạt QCVN cho phép. Tại TP Hồ Chí Minh, kết quả quan trắc ghi nhận một số ngày có giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 vượt giới hạn cho phép tại QCVN (ngày 6-1 và 16-1).

Đánh giá chất lượng không khí theo chỉ số AQI cho thấy, từ ngày 1-1 đến ngày 20-2 tại một số đô thị khu vực miền bắc, số ngày trong tháng có chất lượng không khí ở mức trung bình và mức kém chiếm tỷ lệ khá cao. Tại Hà Nội, chỉ có bảy ngày chất lượng không khí ở mức tốt (AQI<50), sáu ngày chất lượng không khí ở mức xấu (AQI>150), những ngày còn lại chất lượng không khí nằm ở mức từ trung bình đến kém. Tại các đô thị khu vực miền trung, chất lượng không khí phổ biến ở mức tốt và trung bình. Tại TP Hồ Chí Minh, số ngày có chất lượng không khí ở mức tốt chiếm 30%, ở mức trung bình chiếm 64% và ở mức kém chiếm 6%.

Hà Nội có 50% số ngày chất lượng không khí ở mức kém đến rất xấu

Tại Hà Nội, trong hai tháng đầu năm 2020, kết quả quan trắc cho thấy, có một số khoảng thời gian giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 tăng rất cao (vượt từ hai đến ba lần giới hạn cho phép tại QCVN), như các ngày 1-1, 13-1, 14-1, 2-2 và 20-2. Trong khoảng thời gian từ 23 đến 29-1 (đây là thời gian diễn ra tết âm lịch, lượng phương tiện tham gia giao thông rất ít, các hoạt động sản xuất, dịch vụ… cũng hạn chế), giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 thấp hơn giới hạn QCVN cho phép nhiều lần, chất lượng không khí cơ bản ở mức tốt, chất lượng không khí có sự cải thiện đáng kể.

Trong khoảng thời gian gần đây (từ ngày 14 đến 21-2), kết quả quan trắc cho thấy, giá trị thông số PM2.5 có xu hướng liên tục tăng, đặc biệt trong ngày 20 và 21-2 giá trị PM2.5 rất cao. Giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 ngày 20-2 vượt quá gần ba lần giới hạn cho phép tại QCVN.

Kết quả tính toán chỉ số AQI ngày tại các trạm tại Hà Nội từ 1-1 đến 18-2 cho thấy, có khoảng 50% số ngày có chất lượng không khí ở mức kém đến rất xấu (AQI>100), riêng ngày 13-1 là ngày chất lượng không khí kém nhất trong khoảng thời gian nêu trên (mức rất xấu ở đa số các trạm) (Biểu đồ dưới).

Diễn biến chỉ số AQI ngày tại các trạm tại Hà Nội từ ngày 1-1 đến ngày 18-2.

Kết quả tính toán AQI giờ trong thời gian gần đây (từ ngày 18 đến 21-2) cho thấy, chất lượng không khí ở Hà Nội đang có xu hướng bị suy giảm, trong ngày 20 và 21-2, chỉ số AQI giờ ở mức rất xấu (AQI >200) ở nhiều trạm. Đặc biệt tại trạm Mỹ Đình, chất lượng không khí đã ở mức nguy hại vào 2 giờ sáng ngày 21-2. Chỉ khi thời tiết có sự thay đổi (có mưa hoặc tốc độ gió tăng, giảm tình trạng sương mù…) thì chất lượng không khí mới có thể cải thiện.

Diễn biến chỉ số AQI giờ tại các trạm tại Hà Nội từ ngày 14 đến ngày 21-2.

Tổng cục Môi trường đưa ra khuyến nghị: Trong hai tháng đầu năm 2020, môi trường không khí tại một số đô thị lớn của Việt Nam tiếp tục bị ô nhiễm bởi thông số bụi mịn PM2.5, tuy nhiên mức độ ô nhiễm ở các đô thị là có sự khác biệt. Hà Nội vẫn tiếp tục là đô thị có giá trị thông số bụi PM2.5 cao nhất. Thủ đô Hà Nội cũng như một số đô thị khác ở khu vực miền bắc nước ta vẫn đang trong thời gian ghi nhận nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí - trong đó có PM2.5 - cao nhất trong năm (từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau). Tuy nhiên, thời điểm nghỉ Tết âm lịch, chất lượng không khí ở mức tốt. Trong một vài ngày gần đây, chất lượng không khí có xu hướng bị suy giảm, đồng nghĩa với mức độ ô nhiễm ngày càng tăng, người dân cần theo dõi thường xuyên các bản tin về chất lượng không khí, sử dụng khẩu trang chống bụi khi ra đường, khi ở nhà thì nên hạn chế mở cửa.