Quy hoạch đô thị theo hướng thông minh, bền vững

Nhờ đầu tư triển khai đồng bộ nhiều dự án phát triển kết cấu hạ tầng, trong những năm qua diện mạo đô thị Hà Nội khang trang, hiện đại hơn. Tuy nhiên, công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị còn nhiều hạn chế, vướng mắc, chưa đáp ứng nhu cầu, tốc độ phát triển và tương xứng với tiềm năng, vị thế Thủ đô.

Hà Nội đã thu hút hiệu quả vốn đầu tư vào nhiều khu đô thị, dự án nhà ở đồng bộ, hiện đại. Ảnh: Duy Linh
Hà Nội đã thu hút hiệu quả vốn đầu tư vào nhiều khu đô thị, dự án nhà ở đồng bộ, hiện đại. Ảnh: Duy Linh

Thực hiện Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, thời gian qua, thành phố Hà Nội phê duyệt 59 đồ án quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, 216 đồ án quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị với tổng diện tích hơn 14.115 ha; xây dựng 35 quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc đô thị. Chất lượng quy hoạch ngày càng được nâng cao. Thành phố đã chủ động rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thu hút hiệu quả đầu tư dự án nhiều khu đô thị, dự án phát triển nhà ở đồng bộ, văn minh, hiện đại, nâng diện tích nhà ở bình quân đến nay đạt khoảng 27,2 m2/người. Việc triển khai các dự án cấp nước theo hình thức xã hội hóa tại khu vực nông thôn, gắn với đầu tư mở rộng mạng lưới cấp nước đạt kết quả tích cực, đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch cho gần 80% người dân khu vực nông thôn. Công suất cấp nước hiện nay đạt 1.520.000 m3/ngày đêm, vượt nhu cầu sử dụng nước của người dân trong những ngày cao điểm nắng nóng.

Công tác quản lý về hạ tầng kỹ thuật đô thị được tăng cường và có chuyển biến rõ rệt. Việc ngầm hóa hệ thống cáp điện, thông tin liên lạc kết hợp trồng cây xanh, chỉnh trang hè phố được thực hiện đồng bộ. Công tác quản lý hoạt động xây dựng tiếp tục được triển khai hiệu quả. Mô hình quản lý trật tự đô thị tại các quận, huyện, thị xã có chuyển biến tích cực. Các công trình xây dựng được kiểm soát chặt chẽ, hạn chế phát sinh các vi phạm mới; nhiều vi phạm tồn đọng được xử lý. Tỷ lệ công trình vi phạm giảm mạnh qua từng năm. Năm 2016 con số này là 13,5%, năm 2017 còn gần 11%, năm 2018 còn hơn 5,2% và đến năm 2019 chỉ còn hơn 3%.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị Hà Nội còn không ít hạn chế. Ðó là tiến độ hoàn thành các quy hoạch chung, quy hoạch đô thị vệ tinh, quy hoạch phân khu còn chậm. Sau hơn chín năm triển khai thực hiện, Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô xuất hiện một số bất cập, vướng mắc, cần rà soát, xem xét điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn. Kết quả công tác bảo đảm trật tự xây dựng đô thị chưa vững chắc. Vi phạm trật tự xây dựng trên đất nông nghiệp, đất công diễn biến phức tạp. Công tác quản lý, vận hành, sử dụng chung cư vẫn còn bất cập. Tiến độ cải tạo, xây dựng chung cư cũ, chung cư nguy hiểm còn chậm trễ.

Từ những hạn chế, vướng mắc trên, tại buổi làm việc giữa Thường trực Thành ủy Hà Nội với Ban Cán sự đảng Bộ Xây dựng ngày 21-8, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Hùng đã đề xuất Bộ Xây dựng phối hợp hỗ trợ thành phố thực hiện công tác quản lý nhà nước và đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện công tác quản lý nhà nước về xây dựng. Phối hợp điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội, thẩm định các đồ án quy hoạch phân khu, nhất là quy hoạch hai bên bờ sông Hồng, sông Ðuống để khai thác, sử dụng hiệu quả quỹ đất ven sông, giải quyết các vấn đề dân sinh bức xúc. Thí điểm xây dựng khu nhà ở xã hội tập trung, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ, chung cư nguy hiểm, cải thiện chỗ ở cho người dân. Bộ Xây dựng phối hợp thành phố Hà Nội rà soát, thống kê cụ thể về các dự án cần điều chỉnh để báo cáo Thủ tướng Chính phủ phân cấp cho thành phố tự xem xét, quyết định điều chỉnh dự án xây dựng nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội và nhà ở phục vụ tái định cư…

Về những đề xuất của thành phố Hà Nội, Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà khẳng định, thời gian tới Bộ sẽ tăng cường phối hợp với thành phố theo ba hướng, đó là: Tập trung giải quyết những vấn đề lớn về cơ chế, chính sách; đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền tối đa cho thành phố Hà Nội trong việc thực hiện thẩm quyền giải quyết thủ tục xây dựng và đơn giản hóa, giảm thời gian giải quyết các thủ tục hành chính.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Ðình Huệ nhấn mạnh, nhiệm vụ trọng tâm công tác quy hoạch, xây dựng, phát triển đô thị thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 - 2025 là đổi mới căn bản và toàn diện công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch nhằm phát triển đô thị theo hướng thông minh, bền vững. Tập trung phát triển đồng bộ, hiện đại và mở rộng quy mô hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị. Ðầu tư mở rộng khu vực đô thị, xây dựng một số đô thị vệ tinh và đô thị thông minh. Tăng cường quản lý đất đai, môi trường, xây dựng, kỷ cương và văn minh đô thị. Ðể thực hiện thành công mục tiêu này, ngoài nỗ lực của thành phố Hà Nội, rất cần sự hỗ trợ của Bộ Xây dựng liên quan những vấn đề quan trọng, cấp thiết và rất khó như quy hoạch hai bên bờ sông Hồng, cải tạo chung cư cũ, chung cư nguy hiểm; phát triển nhà ở xã hội, xây dựng quy chế quản lý kiến trúc... Ðồng chí Vương Ðình Huệ chỉ đạo Ban Cán sự đảng UBND thành phố Hà Nội, các sở, ban, ngành tích cực, chủ động, tranh thủ sự giúp đỡ, hỗ trợ của Bộ Xây dựng để phối hợp tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc.