Nâng cao năng lực thoát nước mùa mưa

Trước những diễn biến phức tạp, khó lường của thời tiết, dự kiến mùa mưa năm nay, trên địa bàn Hà Nội có thể xảy ra mưa lớn trong thời gian ngắn, gây ngập úng. Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp để nâng cao năng lực tiêu thoát nước, giảm số điểm úng ngập và thời gian úng ngập.

Công nhân Công ty Thoát nước Hà Nội nạo vét, hút bùn tại cống thoát nước dọc đường 70 đoạn qua địa bàn quận Hà Đông. Ảnh: NGỌC HẢI
Công nhân Công ty Thoát nước Hà Nội nạo vét, hút bùn tại cống thoát nước dọc đường 70 đoạn qua địa bàn quận Hà Đông. Ảnh: NGỌC HẢI

Từ nhiều năm nay, phố Nguyễn Chính, phường Tân Mai, quận Hoàng Mai thường xuyên bị úng ngập cục bộ. Mỗi khi trời mưa to, lòng đường ngập sâu, nước tràn cả vào nhà các hộ dân hai bên đường. Để xóa điểm úng ngập này, Công ty Thoát nước Hà Nội đã nghiên cứu hệ thống thoát nước khu vực và thực hiện nhiều giải pháp kỹ thuật như nạo vét hệ thống cống rãnh, thi công mở rộng điểm đấu nối, lắp đặt các cửa thu nước, tăng cường nhân lực ứng trực khi có mưa lớn… Nhờ đó, điểm úng ngập này đã cơ bản được khắc phục.

Cùng với việc xóa điểm úng ngập tại phố Nguyễn Chính, điểm úng ngập tại đường Giải Phóng, khu vực Bến xe khách phía nam cũng vừa hoàn thành dự án cải tạo hệ thống thoát nước. Ngoài ra, một số điểm úng ngập trên phố Đội Cấn, đường Phạm Văn Đồng, phố Thanh Đàm cũng được đầu tư cải tạo, dự kiến đưa vào khai thác trong quý II năm nay. Trạm bơm Yên Nghĩa sẽ vận hành một số tổ máy, góp phần cải thiện tình trạng úng ngập khu vực quận Hà Đông trong mùa mưa năm nay.

Đại diện Công ty Thoát nước Hà Nội cho biết, để nâng cao năng lực tiêu thoát nước, ngay từ quý I, các đơn vị đã tăng cường công tác duy tu, duy trì hệ thống thoát nước; tập trung nhân lực, trang thiết bị nạo vét cống rãnh, khơi thông dòng chảy. Trạm bơm Yên Sở sau thời gian lắp đặt 15 máy bơm khẩn cấp, phát huy hiệu quả trong mùa mưa năm 2018, đến nay đã hoàn thành công tác bảo dưỡng, kiểm tra máy móc, sẵn sàng hoạt động trong mọi tình huống, giảm thời gian úng ngập khu vực nội thành. Đối với hệ thống thoát nước tại các thị trấn ở khu vực ngoại thành, đơn vị đã nạo vét, duy tu, duy trì hệ thống, kết hợp bổ sung ga thu nước. Một điểm mới năm nay là đơn vị đã sử dụng rô-bốt để kiểm tra hệ thống cống thoát nước, thay thế việc công nhân phải chui vào cống để kiểm tra như trước đây. Rô-bốt được gắn ca-mê-ra có khả năng luồn lách sâu vào hệ thống cống, nhất là đối với những đường cống nhỏ, vừa giúp cho việc kiểm tra chính xác hơn, vừa hạn chế nhiễm độc, bảo đảm sức khỏe cho công nhân. Từ kết quả kiểm tra của rô-bốt, việc nạo vét, duy tu, duy trì hệ thống cống ngầm cũng hiệu quả hơn.

Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng theo đánh giá của Công ty Thoát nước Hà Nội, với những trận mưa từ 50 đến 100 mm trong hai giờ, trong khu vực nội thành vẫn tồn tại 13 điểm úng ngập. Trong đó có nhiều điểm úng ngập cố hữu như ngã năm Đường Thành - Bát Đàn - Nhà Hỏa, Cao Bá Quát, ngã ba La-pho - Thụy Khuê, Ngọc Lâm chưa có giải pháp khắc phục. Thành phố cũng khó tránh khỏi úng ngập khi lượng mưa tập trung lớn, đổ dồn vào một thời điểm do hệ thống thoát nước chưa đồng bộ, hoàn chỉnh theo quy hoạch, ảnh hưởng khả năng tiêu thoát.

Trưởng phòng Quản lý hệ thống Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội Hoàng Mạnh Hà cho biết, theo Quy hoạch thoát nước Hà Nội được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2013, TP Hà Nội được chia thành ba vùng tiêu thoát nước chính, gồm vùng tả sông Đáy, vùng hữu sông Đáy và vùng phía bắc thành phố. Trong đó, mới chỉ có lưu vực sông Tô Lịch và một phần tả Nhuệ rộng 77,5 km2 (nằm trong vùng tả sông Đáy) đã được đầu tư bài bản, còn tại các lưu vực khác, hệ thống thoát nước chủ yếu là tự chảy, được điều hòa bởi các sông, suối, ao, hồ tự nhiên kết hợp với hệ thống tiêu úng thủy lợi, cho nên chưa chủ động được trong điều tiết mực nước hệ thống. Ngoài ra, một nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngập úng là do việc người dân sử dụng các tấm chắn miệng cống thu, làm giảm khả năng tiêu thoát nước. Việc tập kết rác thải trên các rãnh, gần miệng cống thu, khi mưa túi rác sẽ theo dòng chảy, bịt các miệng thu hoặc làm tắc hệ thống cống tiêu thoát.

Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội Võ Tiến Hùng khẳng định, đến thời điểm này, công tác duy tu, duy trì hệ thống đã thực hiện đúng tiến độ đề ra, bảo đảm năng lực tiêu thoát. Các phương án tiêu thoát nước cụ thể cho từng khu vực, vị trí đã được hoàn tất. Hệ thống các trạm bơm, phương tiện thiết bị cơ giới, nhân lực đã sẵn sàng ứng trực khi có mưa. Năm nay, đơn vị tiếp tục lắp đặt bổ sung các thiết bị đo mực nước tự động trên lưu vực các sông để phục vụ công tác điều hành hệ thống. Chủ động cung cấp thông tin úng ngập khi mưa bão, các sự cố trên hệ thống thoát nước cho người dân Thủ đô qua ứng dụng HSDC trên điện thoại di động. Đơn vị sẽ tăng cường phối hợp các địa phương, lực lượng cảnh sát, ban quản lý các dự án, đơn vị thi công… để vận hành hệ thống, bảo đảm khả năng tiêu thoát nhanh nhất, giảm ngập úng.