Trong buổi giám sát của Ðoàn đại biểu Quốc hội Hà Nội về công tác quy hoạch xây dựng đô thị và quản lý quy hoạch xây dựng mới đây, nhiều đại biểu bày tỏ sự lo ngại trước việc xây dựng ồ ạt chung cư cao tầng trong nội đô, trong khi chủ trương đầu tư hạ tầng ngoại thành chưa tương xứng, cho nên Hà Nội chưa thực hiện được mục tiêu giãn dân ra khỏi nội đô. Do vậy, mục tiêu để nội đô văn minh sạch đẹp, giải quyết các vấn đề liên quan môi trường ô nhiễm, giảm ùn tắc giao thông... chưa đạt như kỳ vọng. Khi lý giải vấn đề này, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội Lê Vinh cho hay, vấn đề giãn dân nội đô đang gặp khó khăn do thiếu nguồn lực đầu tư phát triển để hút dân ra ngoại thành, mặt khác còn phải thực hiện theo lộ trình.
Cũng vì lẽ đó, nhiều chuyên gia quản lý đô thị nhìn nhận, sau nhiều năm đô thị hóa, hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đô thị của Hà Nội đã được cải thiện và nâng cấp, nhưng chất lượng đô thị chưa cao. Do vậy, thành phố cần phải đẩy nhanh tiến độ thực hiện triển khai năm đô thị vệ tinh: Hòa Lạc, Sơn Tây, Xuân Mai, Phú Xuyên và Sóc Sơn, theo quy hoạch. Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Hà Nội Ðào Ngọc Nghiêm cho hay, các đô thị vệ tinh được phát triển hoàn chỉnh đồng bộ từ hạ tầng kỹ thuật đến hạ tầng xã hội một cách độc lập, sẽ hỗ trợ, giảm tải một số chức năng cho đô thị trung tâm. Bởi thế, việc đẩy nhanh phát triển các tổ hợp đô thị hiện đại ở năm đô thị vệ tinh, là một giải pháp quan trọng để cải thiện bộ mặt đô thị thành phố.
Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội Nguyễn Trúc Anh phân tích, quá trình đô thị hóa tại trung tâm Hà Nội kéo theo sự gia tăng dân số cơ học, tạo nhiều áp lực về nhà ở, việc làm, y tế, giáo dục, vệ sinh môi trường… lên khu vực trung tâm, làm giảm chất lượng cuộc sống người dân Thủ đô. Các đô thị vệ tinh được quy hoạch xây dựng phát triển với mục tiêu chính là làm giảm áp lực đối với một số chức năng của đô thị trung tâm. Ông Nguyễn Trúc Anh cho rằng, để thực hiện được mục tiêu này, vấn đề thu hút dân cư từ đô thị trung tâm và khu vực khác di chuyển về các đô thị vệ tinh sinh sống, cần được quan tâm giải quyết. Dưới góc độ quy hoạch đô thị vệ tinh, cần đề xuất ý tưởng, giải pháp quy hoạch phù hợp với điều kiện tự nhiên, bảo đảm phát triển bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu, nâng cao đời sống của dân cư trong đô thị vệ tinh. Từ đó, tạo ra sức hút làm người dân di chuyển từ các khu vực khác về đô thị vệ tinh sinh sống, lao động. Bên cạnh đó, thành phố cần đưa ra các cơ chế chính sách nhằm thu hút người dân di chuyển khỏi đô thị trung tâm, tạo cơ sở phát triển đô thị vệ tinh, dần dần tạo ra các trung tâm mới.
Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội cũng như nhiều chuyên gia đều đồng tình cho rằng, cần nhanh chóng hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối đô thị trung tâm với các đô thị vệ tinh và giữa đô thị vệ tinh với các khu vực dân cư chung quanh. Xây dựng hoàn thiện cơ sở hạ tầng tại các đô thị vệ tinh, bao gồm hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật; chú trọng các tiện ích sống mà đô thị trung tâm không thể mang lại như cảnh quan, môi trường… Thu hút đầu tư vào sản xuất, du lịch nghỉ dưỡng… nhằm tạo thêm nhiều việc làm. Ban hành các chính sách ưu đãi đối với cư dân ở đô thị vệ tinh, thí dụ như các chính sách về tài chính khi mua nhà. Từ đó, hút người dân tới các đô thị vệ tinh, giảm tải áp lực cho nội đô.
