Ngăn chặn dịch vụ đổi tiền lẻ có thu phí

Sau khi Chính phủ đã ban hành Nghị định số 96/2014/NÐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, trong đó nêu rõ những trường hợp đổi tiền lẻ trái phép có thu phí nếu bị phát hiện sẽ bị phạt từ 20 triệu đến 40 triệu đồng, dịch vụ đổi tiền lẻ, tiền mới tại các phố Ðinh Lễ, Ðinh Tiên Hoàng, Nguyễn Xí, Hà Trung…, các di tích ở Thủ đô vào dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội tuy vẫn diễn ra, nhưng không còn ngang nhiên như trước.

Tuy nhiên, dịch vụ này diễn ra khá sôi động trên các trang mạng xã hội. Chỉ cần gõ vào thanh công cụ trên google cụm từ “dịch vụ đổi tiền lẻ, tiền mới 2020”, vài giây sau đã hiển thị hàng triệu kết quả là các trang web, trang thông tin quảng cáo về dịch vụ này. Thử liên hệ theo số điện thoại trên các trang web, hầu hết các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ này đều cho biết, họ có đủ các loại tiền mới mệnh giá từ 500 đồng, 1.000 đồng, 2.000 đồng, 5.000 đồng… đến 100 nghìn đồng, 200 nghìn, 500 nghìn đồng... Tiền có mệnh giá càng thấp thì phí đổi tiền càng cao. Ðối với tiền giấy mệnh giá 5.000 đồng và 2.000 đồng, phí đổi một tệp 100 tờ là 10%, với mệnh giá 1.000 đồng phí lên đến 13%, loại tiền mệnh giá 500 đồng, phí đổi tiền lên đến 300%. Nhân viên làm dịch vụ này cho biết, phí đổi tiền mới năm nay cao hơn năm trước do tiền mới ngày càng hiếm, nhất là các loại tiền cốt-tông. Ngoài ra, nếu khách có nhu cầu đổi tiền “lướt” cũng có sẵn dịch vụ, với mức phí rẻ hơn một chút.

Ðại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết, dịp Tết Nguyên đán năm nay, ngân hàng tiếp tục không in mới những loại tiền có mệnh giá thấp như đã thực hiện trong bảy năm qua. Với loại tiền lẻ có mệnh giá từ 10 nghìn đồng trở xuống, NHNN đã chỉ đạo đẩy mạnh đưa ra lưu thông từ tháng 4 đến tháng 11-2019. Sau tháng 11 và trong dịp Tết Nguyên đán, NHNN hạn chế đưa ra tiền mới in. Lãnh đạo NHNN cho biết, việc không in tiền lẻ trong dịp Tết Nguyên đán giúp ngân sách tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng mỗi năm và việc này sẽ được duy trì trong thời gian tới. Trong khi các ngân hàng từ chối đổi các loại tiền mới, tiền mệnh giá nhỏ mà người dân có nhu cầu rất lớn, lợi dụng điều này, những người tích trữ các loại tiền mới đem ra kinh doanh với phí cao để kiếm lợi, bất chấp việc đổi tiền không đúng quy định của pháp luật có thể bị xử phạt. Chưa kể, nhiều người từng sử dụng dịch vụ đổi tiền mất phí cho biết, ngoài việc bị thu phí cao, sử dụng dịch vụ này cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Do đây là giao dịch không hợp pháp, cho nên thường được thực hiện rất chóng vánh. Vì vậy, không ít người sau khi được giao tiền do không kiểm tra kỹ, về nhà mới phát hiện ra cọc tiền lẻ không đủ 100 tờ và những tờ có số sê-ri đẹp đã bị thay bằng tờ khác.

Lợi ích của việc không phát hành tiền lẻ, tiền mới trong dịp Tết đã rõ. Ðể ngăn chặn tình trạng giao dịch “chui” loại tiền này, đề nghị các lực lượng chức năng kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm. Ðối với người dân, cũng cần thay đổi thói quen cũ để không tiếp tay cho hành vi bất hợp pháp này, để làm trong sạch thị trường tài chính, tiền tệ trong nước.