Cần thêm những không gian văn hóa công cộng

Trong đêm cuối cùng của năm 2017, như thường lệ, tại những không gian công cộng ở Thủ đô Hà Nội tập trung khá đông người. Đông vui nhất vẫn là khu vực chung quanh hồ Hoàn Kiếm. Hàng chục nghìn người dân đổ về đây để đón năm mới, thưởng thức các tiết mục văn hóa, nghệ thuật được thành phố tổ chức như: Chương trình Đếm ngược chào năm mới ở Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, Quảng trường Cách mạng Tháng Tám, hay chương trình Vũ khúc ánh sáng tại ngã ba phố Đinh Tiên Hoàng - Đinh Lễ.

Càng đến gần thời khắc đón năm mới 2018, lượng người đổ về các địa điểm đếm ngược ngày càng đông. Nhiều phụ nữ, trẻ em đã bị ngất vì chen lấn giữa "biển người". Nhiều người hoảng sợ trước cảnh chen chúc đến "bẹp ruột". Do có quá đông người tập trung trong một không gian hẹp, cho nên khi kết thúc màn đón năm mới, nhiều tuyến đường chung quanh khu vực này bị tắc nghẽn. Màn đón năm mới kết thúc cũng là lúc công nhân vệ sinh môi trường phải làm việc cật lực để dọn dẹp giấy, rác, vỏ chai do những người thiếu ý thức bỏ lại trên đường phố, vườn hoa. Nhiều thảm cỏ, bồn hoa, cây cảnh tan nát do bị mọi người giẫm đạp lên. Tình trạng nêu trên đã tái diễn nhiều lần vào các dịp lễ, Tết. Thực tế này cho thấy, không gian văn hóa hồ Hoàn Kiếm đang bị quá tải. Đồng thời, Hà Nội cũng đang thiếu trầm trọng những không gian văn hóa công cộng.

Trước đây, với số dân của bốn quận nội thành và một số huyện ngoại thành, không gian hồ Hoàn Kiếm có thể đáp ứng được nhu cầu của người dân dịp lễ, Tết. Trong những năm gần đây, diện tích, số dân Hà Nội tăng đột biến, với khoảng mười triệu người thường xuyên sinh sống, học tập, làm việc trên địa bàn. Hà Nội trước đây có một trung tâm, thì nay, theo những bản quy hoạch mới, đã được xác định là thành phố "đa trung tâm". Tuy nhiên, tại các quận mới, vẫn thiếu những không gian văn hóa công cộng dành cho người dân, nhất là những không gian lớn. Các điểm vui chơi, giải trí thành phố tổ chức trong dịp lễ, Tết vẫn chỉ tập trung tại quận Hoàn Kiếm. Các quận mới, chỉ có hai địa điểm tổ chức biểu diễn văn hóa, nghệ thuật lớn là tại Hà Đông và khu vực trước sân vận động Mỹ Đình.

Với bề dày lịch sử, văn hóa, khó có thể có một không gian nào thay thế được hồ Hoàn Kiếm. Song nếu có những không gian công cộng, với các chương trình văn hóa, nghệ thuật phong phú, đa dạng, người dân sẽ có thêm những chọn lựa khác, thay vì biết rõ sẽ phải chen chúc, sẽ bị "chặt chém" giá trông giữ xe, nhưng vẫn đành phải đến khu vực chung quanh hồ Hoàn Kiếm. Với vị thế trung tâm văn hóa hàng đầu cả nước, số dân ngày một tăng, Thủ đô Hà Nội cần được kiến tạo thêm những không gian văn hóa công cộng tương xứng. Nếu không, mỗi dịp lễ, Tết, chúng ta lại tiếp tục được nghe những lời phàn nàn về sự chen lấn, về rác thải, về tình trạng vườn hoa bị giẫm nát...