Mô phỏng và dự báo kinh tế - xã hội để xây dựng đô thị thông minh

Trong giai đoạn đầu, trung tâm trực thuộc Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh. Một trong những nhiệm vụ chính của trung tâm là phân tích, dự báo và mô phỏng các vấn đề liên quan phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo thành phố cùng các cơ quan liên quan.

Với số dân và quy mô kinh tế lớn nhất cả nước, để tăng tốc phát triển, thành phố xác định phải trở thành đô thị thông minh. Tuy nhiên, hướng đi này đi kèm với những rủi ro, biến đổi rất khó dự báo. Để tránh bế tắc, sai lầm, vai trò của trung tâm là rất quan trọng bởi với một hệ thống 10 triệu dân, nếu không có dự báo thì sẽ thường xuyên “giật mình”. Đây cũng là trung tâm trụ cột của Đề án có quyết định thành lập sớm nhất. Điểm nhấn của đô thị thông minh là phát triển có dự báo, giúp thành phố nhìn thấy những vấn đề có thể phát sinh trong tương lai, từ đó tránh được những bế tắc cũng như sai lầm trong quyết định. Trong năm cấu phần của đô thị thông minh, cấu phần trung tâm sẽ giúp thành phố có các kịch bản ứng phó hợp lý hơn trước những vấn đề phát sinh, như giải quyết kẹt xe, ngập nước. Cùng với đó, hoạt động mô phỏng và dự báo sẽ trả lời câu hỏi kinh tế thành phố phát triển trong thời gian tới như thế nào. Theo Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân, việc đưa ra kết quả dự báo này sẽ rất khó khăn, vì sự phát triển kinh tế liên quan nhiều yếu tố xã hội… Tuy nhiên, trung tâm khi huy động được chất xám, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), hợp tác về dự báo và mô phỏng phát triển kinh tế - xã hội với các đơn vị uy tín trên thế giới, sẽ tạo được nền tảng cho sự phát triển của thành phố. Trong ngắn hạn, từ nay đến tháng 10-2019, trung tâm sẽ cung cấp kết quả dự báo kinh tế - xã hội thành phố năm 2020 và đến năm 2025. Cùng với đó là việc thực hiện mô phỏng, dự báo về việc gia tăng dân số (tăng 1 triệu dân sau mỗi 5 năm) sẽ đóng góp cho phát triển thành phố ra sao, đồng thời gây áp lực kẹt xe và giải quyết nhu cầu nhà ở đối với số dân này như thế nào? TP Hồ Chí Minh đang thu hút vốn đầu tư nước ngoài lớn nhất cả nước, nhưng hai phần ba trong đó dùng để mua cổ phần của công ty có sẵn, mà không thành lập doanh nghiệp mới, nếu tiếp tục tình hình này thì nền kinh tế thành phố sẽ đi theo hướng nào? Hay việc kêu gọi hợp tác vùng, cũng cần làm bài toán giả định trước xem thành phố được, mất ra sao…

Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Trần Hoàng Ngân cho biết, viện đã trao đổi với các trung tâm dự báo trong nước và nước ngoài, kiểm định một số mô hình và chọn mô hình phù hợp nhất với nguồn dữ liệu được Cục Thống kê thành phố cung cấp từ năm 1976 đến nay. Trong giai đoạn đầu, trung tâm sẽ hoạt động ở nhiều mục tiêu chức năng như: Tổ chức điều tra, khảo sát và thu thập thông tin nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu đáp ứng yêu cầu phân tích, dự báo và mô phỏng; nghiên cứu, hệ thống hóa cơ sở lý luận, khoa học và thực nghiệm phục vụ xây dựng mô hình phân tích, dự báo và mô phỏng; xây dựng và từng bước hệ thống hóa các mô hình định lượng phục vụ phân tích, dự báo và mô phỏng đối với những vấn đề liên quan các chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu, cùng với một số vấn đề trong nước và quốc tế mà TP Hồ Chí Minh quan tâm. Trung tâm còn thực hiện chức năng phát triển mạng lưới chuyên gia và tổ chức hợp tác về phân tích, dự báo và mô phỏng; cung ứng dịch vụ tư vấn và hợp tác với các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài…