Ðiều trị sớm ARV cho mẹ - sức khỏe cho con

Ðó là chủ đề Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2020 (từ ngày 1 đến 30-6). Tháng cao điểm năm nay tập trung vào những hoạt động nhằm thúc đẩy sự tham gia của cả hệ thống chính trị và của toàn  dân để duy trì mục tiêu đã đạt được là giảm tỷ lệ trẻ nhiễm HIV từ mẹ xuống dưới 2%.

Lấy máu xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai tại Trạm Y tế phường An Thới, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ. Ảnh: HỒNG HOA
Lấy máu xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai tại Trạm Y tế phường An Thới, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ. Ảnh: HỒNG HOA

TS Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết, Tháng cao điểm năm nay hướng tới mục tiêu “Giảm tỷ lệ trẻ nhiễm HIV từ mẹ xuống dưới 2% vào năm 2020” đã được đề ra trong Chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2020 và tầm nhìn 2030. Tháng cao điểm nhằm nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân, nhất là phụ nữ mang thai, vợ của những người nhiễm HIV trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có hành vi nguy cơ cao… Mặt khác, giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với phụ nữ mang thai nhiễm HIV và trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV; tăng cường sự hỗ trợ của gia đình, xã hội trong dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con. Tăng cường cung cấp các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con như xét nghiệm phát hiện nhiễm HIV cho phụ nữ mang thai, cung cấp thuốc ARV cho phụ nữ nhiễm HIV;  can thiệp và chất lượng các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; theo dõi tải lượng HIV của phụ nữ nhiễm HIV có nhu cầu sinh con và phụ nữ mang thai nhiễm HIV, can thiệp kịp thời để tải lượng HIV đạt dưới ngưỡng ức chế (hoặc dưới ngưỡng phát hiện) bảo đảm giảm đến mức thấp nhất tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con.

Hàng loạt các hoạt động đã, đang diễn ra như: Lễ phát động Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; mít-tinh và diễu hành quần chúng hưởng ứng Tháng cao điểm; tăng cường truyền thông... Phổ biến các phương tiện và tài liệu truyền thông như xây dựng các cụm pa-nô, khẩu hiệu, treo băng-rôn tại các địa điểm công cộng có đông người qua lại; phổ biến các ấn phẩm truyền thông dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con như áp-phích, tranh gấp, tờ rơi, sách.  Ðáng chú ý, nội dung truyền thông Tháng cao điểm năm nay sẽ chú trọng vào các nội dung: Lợi ích của xét nghiệm sớm HIV cho phụ nữ mang thai; thời điểm phụ nữ nhiễm HIV có thể mang thai an toàn giảm nguy cơ lây nhiễm HIV cho con; lợi ích của điều trị ARV sớm cho người nhiễm HIV và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ; quyền sinh con của phụ nữ nhiễm HIV với đầy đủ thông tin; quảng bá các dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai và điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con tại địa phương...

Ngoài ra, tại các cơ sở y tế đang mở rộng việc cung cấp các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con như tư vấn xét nghiệm HIV lưu động, xét nghiệm HIV dựa vào cộng đồng, điều trị ARV trong ngày, cấp thuốc ARV nhiều tháng, cấp thuốc ARV tại các trạm y tế xã. Tổ chức các chương trình vận động các tổ chức, cá nhân và gia đình tích cực tham gia các hoạt động dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con trong nhóm phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ. Huy động sự tham gia của nam giới trong các hoạt động tại Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; vận động những người tiêu biểu, người có uy tín trong cộng đồng dân tộc thiểu số, tôn giáo, dòng họ (già làng, trưởng bản, chức sắc tôn giáo, trưởng họ, trưởng tộc...) tích cực tham gia các hoạt động dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con trong đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Dự trù và cung ứng đầy đủ thuốc dự phòng lây truyền HIV cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV và trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV.

Theo Ủy ban quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống ma túy, mại dâm, từ khi triển khai Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con (năm 2009) đến nay, tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con đã giảm mạnh. Cụ thể, tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con giảm từ 10,8% (năm 2010) xuống còn  2,8% (năm 2015) và 1,93% (năm 2019), đạt tiêu chuẩn loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con.