Đột quỵ não hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là tình trạng máu cung cấp cho một phần não bị gián đoạn hoặc giảm nặng khiến cho vùng não đó bị thiếu ô-xy và dinh dưỡng. Nếu vùng tế bào não bị tổn thương nặng hoặc lan rộng, đột quỵ có thể dẫn đến chết người hoặc để lại những di chứng nặng nề về rối loạn vận động, nhận thức, ngôn ngữ, thị giác… TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Nội - Hồi sức thần kinh (Bệnh viện Hữu nghị Việt Ðức) cho biết: Có nhiều nguyên nhân gây đột quỵ não, nhưng thường gặp ở những người bị đái tháo đường (nguy cơ gấp bốn lần so với người bình thường), tăng huyết áp (nguy cơ gấp ba lần), bệnh tim mạch (gấp sáu lần), rối loạn mỡ máu, những người béo phì, ít vận động, hút nhiều thuốc lá, lạm dụng rượu, chất gây nghiện như hê-rô-in, am-phê-ta-min…
Ðột quỵ não gia tăng theo lứa tuổi. Trước đây đột quỵ não thường xảy ra ở những người cao tuổi thì ngày nay, khoảng 25% số ca đột quỵ lại xảy ra ở những người trẻ tuổi; số người trẻ bị đột quỵ não tăng gần 50% trong vòng 12 năm qua.
Ðáng chú ý, mặc dù đột quỵ là bệnh gây chết người và tàn phế cao nhưng chúng ta có thể phòng ngừa được. Theo đó, cần tránh các yếu tố nguy cơ bằng thói quen sống tích cực: Không lạm dụng bia, rượu; không hút thuốc lá hoặc sử dụng các chất kích thích; có chế độ ăn uống điều độ, hợp vệ sinh, cân đối các chất, nên ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, giảm muối, giảm mỡ; tập luyện thể dục hằng ngày, tránh tình trạng căng thẳng thần kinh quá mức và kéo dài. Ðối với những người bị đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, bệnh lý tim mạch… cần có phương án kiểm soát, điều trị hiệu quả bằng cách đo huyết áp hằng ngày, kiểm tra sức khỏe định kỳ để có sự điều chỉnh phù hợp.
TS Nguyễn Anh Tuấn cũng lưu ý, trong điều trị tai biến mạch máu não, cần chú trọng tái thông mạch máu càng sớm càng tốt, đối với những trường hợp nhồi máu não cần được đưa đến bệnh viện sớm trong giờ vàng (dưới 4,5 giờ sau khi bị đột quỵ) và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học (dưới sáu giờ sau khi bị đột quỵ). Với đột quỵ chảy máu não, tùy vào từng trường hợp, người bệnh có thể được cân nhắc phẫu thuật lấy máu tụ, kẹp túi phình, phẫu thuật cắt bỏ khối dị dạng mạch máu não (nếu có). Bên cạnh đó, cần hạn chế biến chứng, tìm nguyên nhân đột quỵ não để dự phòng đột quỵ tái phát và phục hồi thần kinh bằng tập phục hồi chức năng sớm, bởi tỷ lệ tái phát đột quỵ trong 5 năm đầu tiên là 25%, nghĩa là cứ bốn người bệnh sống sót sau đột quỵ sẽ có một trường hợp bị tái phát. Do đó, người dân cần chú ý điều trị tích cực để phòng ngừa tái phát tai biến mạch máu não. Thay đổi lối sống tích cực, có chế độ ăn thích hợp, tăng cường tập thể dục, tập vận động cũng như kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ để phòng ngừa đột quỵ não tái phát. Bên cạnh đó, người dân nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để kịp thời phòng ngừa những nguy cơ dẫn đến căn bệnh nguy hiểm này.
