Trước thực trạng này, UBND huyện Phú Hòa đã ban hành Văn bản yêu cầu các xã, thị trấn kiểm tra, giám sát, ngăn chặn tình trạng chuyển nhượng đất lúa trái pháp luật.
Tỉnh Phú Yên vừa công bố đồ án điều chỉnh quy hoạch phân khu xây dựng dọc hai bên tuyến quốc lộ 25 (đoạn từ cầu Trần Hưng Đạo đến tuyến tránh quốc lộ 1) tỷ lệ 1/2.000. Theo đó, khu vực điều chỉnh là khu vực cửa ngõ phía tây của thành phố Tuy Hòa, có diện tích hơn 280 ha, thuộc các xã: Hòa An, Hòa Trị (huyện Phú Hòa) và xã Bình Ngọc (TP Tuy Hòa), với quy mô dân số dự kiến khoảng 24.500 người.
Trong đó, khu đất ở quy hoạch rộng hơn 97 ha, đất thương mại dịch vụ rộng hơn 53 ha, đất công cộng gần 9ha, đất đô thị hỗn hợp gần 18 ha, đất cây xanh, mặt nước 49 ha, đất giao thông gần 47 ha… Đồ án điều chỉnh quy hoạch phân khu xây dựng dọc hai bên tuyến quốc lộ 25 sẽ cập nhật các biến động về đất đai, các dự án đã và đang đầu tư trong khu vực, xác định lại tính chất chức năng của toàn bộ khu vực để xúc tiến việc đô thị hóa cho vùng ven đô thị thành phố Tuy Hòa.
Sau khi đồ án điều chỉnh quy hoạch được công bố, một số người đã đến thôn Phước Khánh, xã Hòa Trị (dự kiến có khu dân cư mở rộng của thành phố Tuy Hòa) dọc quốc lộ 25, theo đường Trần Phú nối dài, để sang nhượng đất trồng lúa của người dân địa phương. Theo một số hộ dân, các đối tượng đến hỏi mua đất trồng lúa liên tục “thổi” giá cao theo từng ngày, đất lúa được các đối tượng thu mua từ 120-140 triệu đồng/sào (500 m2). Khi thấy một vài người sang nhượng đất lúa có giá, các hộ khác có ruộng lúa cũng làm theo vì cái lợi trước mắt.
Bà Huỳnh Thị Lan, thôn Phước Khánh, xã Hòa Trị vừa bán một sào đất trồng lúa với giá 120 triệu đồng. Bà Lan cho biết: “Gia đình tôi chỉ có một sào đất trồng lúa, có người đến nhà hỏi mua và thấy nhiều người trong thôn bán được đất với giá cao nên tôi cũng bán. Gia đình tôi chuyển nhượng đất cho người mua bằng giấy viết tay, tôi không rõ họ mua đất lúa với mục đích để làm gì”.
Chiều 24-3, làm việc với phóng viên Nhân Dân điện tử, ông Nguyễn Ngọc Tường, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Hòa cho biết, tình trạng mua bán, chuyển nhượng đất lúa rộ lên tại thôn Phước Khánh, xã Hòa Trị từ sau Tết Nguyên đán đến nay. Theo thống kế sơ bộ, tại địa phương này người dân đã chuyển nhượng 7ha đất lúa hai vụ, với giá từ 115-140 triệu đồng/sào cho một số đối tượng.
Qua xác minh, cơ quan chức năng của huyện đã xác định: Chỉ có một người mua đất, nhưng không phải là người dân địa phương, không trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Việc mua bán, chuyển nhượng đất được thực hiện bằng hình thức viết giấy tay, cho tạm ứng trước một phần tiền, chưa thực hiện quy trình thủ tục pháp lý nào tại cơ quan chức năng để làm thủ tục sang nhượng ruộng đất hợp pháp.
Theo ông Nguyễn Ngọc Tường, quy định của pháp luật người dân được cấp quyền sử dụng đất trồng lúa được phép chuyển nhượng, góp vốn, thế chấp, cho tặng. Tuy nhiên, việc chuyển nhượng phải có đầy đủ cơ sở pháp lý, người được chuyển nhượng đất lúa phải là người trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Việc chuyển nhượng đất lúa bằng hình thức viết giấy tay, tạm ứng tiền người dân đang giao dịch với “cò đất” tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Thứ nhất, một số đối tượng lợi dụng người dân có trình độ dân trí thấp thực hiện lừa đảo mua bán, chuyển nhượng đất bằng giấy viết tay hoặc hợp đồng nhằm chiếm đoạt quyền sử dụng đất. Thứ hai, người dân chuyển nhượng đất không theo trình tự pháp luật sẽ bị thiệt thòi, do hiện nay mức đền bù đất trồng lúa của Nhà nước cũng ngang bằng với số tiền người dân nhận được từ chuyển nhượng đất cho các đối tượng thu gom đất.
“Nếu có thực hiện các dự án, ảnh hưởng đến đất lúa, địa phương sẽ có phương án đền bù xứng đáng cho người dân theo giá thị trường, cùng với đó là chính sách chuyển đổi, hỗ trợ sinh kế lâu dài cho người dân. Ngoài ra, khi một diện tích đất trồng lúa lớn của người dân rơi vào tay những đối tượng đầu cơ đất, thu gom đất để chờ dự án thì sẽ là trở ngại lớn cho địa phương, cũng như nhà đầu tư trong việc thỏa thuận đền bù, kêu gọi thu hút đầu tư, phát triển kinh tế-xã hội địa phương”, ông Tường cho hay.
Tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND huyện Phú Hòa Nguyễn Bá Khải cũng cho biết, quan điểm của huyện không đồng tình với việc người dân mua bán, chuyển nhượng đất trồng lúa thiếu cơ sở pháp lý. Trước mắt, UBND huyện đã ban hành văn bản số 294/UBND ngày 23-3 yêu cầu các xã, thị trấn kiểm tra, giám sát, ngăn chặn tình trạng chuyển nhượng đất lúa trái pháp luật.
UBND huyện yêu cầu xã Hòa Trị và các địa phương thực hiện rà soát đến từng thửa đất trồng lúa, tổ chức quản lý, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân và hộ gia đình thực hiện chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất lúa bảo đảm đúng quy định của pháp luật, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Cùng đó, chủ động phối hợp các cơ quan chức năng kịp thời ngăn chặn, không để xảy ra tình trạng lấn chiếm, chuyển nhượng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa trái pháp luật; theo dõi tình hình mua bán, chuyển nhượng đất lúa, tham mưu UBND huyện xử lý việc chuyển nhượng, thu gom đất trồng lúa trong nhân dân nhằm đón đầu các dự án và quy hoạch sử dụng đất của huyện, tỉnh.
Bên cạnh đó, huyện sẽ tăng cường tuyên truyền, khuyến cáo người dân ổn định sản xuất, không chuyển nhượng đất lúa để tránh ảnh hưởng đến thu nhập, sinh kế của gia đình hiện tại và lâu dài. Người dân nếu muốn thực hiện các quyền sử dụng đất như chuyển nhượng, thế chấp, cho tặng phải thực hiện theo đúng trình tự của pháp luật quy định, nhằm tránh tình trạng bị kẻ xấu lợi dụng, lừa đảo chiếm đoạt quyền sử dụng đất.
