Ðẩy nhanh tiến độ thi công tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội

Sau nhiều lần điều chỉnh cả về vốn lẫn thời gian, dự án “Tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội” đang được đẩy nhanh tiến độ. Dù chỉ còn một vài khó khăn, vướng mắc về mặt bằng, tuy nhiên nếu không được các cấp, các ngành của TP Hà Nội quyết liệt tháo gỡ, giải quyết dứt điểm, dự án vẫn có thể sẽ trở lại điệp khúc “lỡ hẹn” như thời gian qua.

Tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội đoạn qua Mai Dịch đã được hoàn thiện. Ảnh: Minh Hà
Tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội đoạn qua Mai Dịch đã được hoàn thiện. Ảnh: Minh Hà

Dự án “Tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội” là đoạn tuyến giai đoạn 1 của tuyến số 3 trong mạng lưới đường sắt đô thị (ÐSÐT) Hà Nội được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tại Quyết định số 519/QÐ-TTg ngày 31-3-2016. Dự án có chiều dài 12,5 km, với 8,5 km đi trên cao, 4 km đi ngầm, điểm đầu từ Nhổn, đi theo quốc lộ 32 - Cầu Diễn - Mai Dịch - nút giao với đường vành đai 3 - Cầu Giấy - Kim Mã - Giảng Võ - Cát Linh - Quốc Tử Giám về điểm cuối là ga Hà Nội. Hệ thống nhà ga gồm tám ga trên cao và bốn ga ngầm; một khu đề-pô tại Nhổn (quận Bắc Từ Liêm) rộng 15,05 ha. Sau nhiều lần điều chỉnh cả về vốn và tiến độ, dự kiến dự án hoàn thành khai thác đoạn trên cao vào tháng 4-2021 và khai thác toàn tuyến vào tháng 12-2022.

Theo Ban quản lý ÐSÐT Hà Nội, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của TP Hà Nội, các khó khăn, vướng mắc của dự án đã dần được tháo gỡ. Trong hai năm trở lại đây dự án đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tiến độ tổng thể dự án đạt 52%, trong đó, tiến độ thi công và lắp đặt thiết bị cho đoạn trên cao đạt 63%. Tuy nhiên, trong khi tuyến trên cao và các ga trên cao cơ bản bảo đảm tiến độ, thì tiến độ thi công các hầm và ga ngầm hiện còn rất chậm. Cụ thể là gói thầu số 1 - tuyến trên cao, tiến độ thi công đạt 99,92%, hiện đang hoàn thiện đường dưới cầu vào đề-pô và hồ sơ hoàn công, dự kiến hoàn thành thi công vào tháng 12-2019; gói thầu số 2 - các ga trên cao, tiến độ thi công đạt 63,51%, hiện đang thi công phần kiến trúc nhà ga và cơ điện, dự kiến hoàn thành vào tháng 10-2020. Còn gói thầu số 3 gồm hầm và các ga ngầm, tiến độ thi công mới đạt 7,5%, hiện mới mở công trường để thi công 5 trên 6 nhà ga và công trình ngầm.

Tại các quận: Ba Ðình, Hoàn Kiếm, Ðống Ða, công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) cũng đang được thực hiện quyết liệt từ việc công khai các phương án, vận dụng linh hoạt chính sách đền bù, hỗ trợ đến đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động. Về cơ bản, UBND các quận Ba Ðình và Ðống Ða đã thu hồi đất, bàn giao cho nhà thầu bảo đảm mặt bằng thi công giai đoạn 1 các ga ngầm. Tuy nhiên, hiện vẫn còn ba hộ dân ở khu vực ga S9 (quận Ba Ðình) chưa nhận tiền đền bù và bàn giao mặt bằng cho nhà thầu. Các đơn vị chức năng đang tuyên truyền, thuyết phục, dự kiến hoàn thành GPMB trong tháng 12-2019. Ở ga S11 (quận Ðống Ða) và ga S12 (quận Hoàn Kiếm) cơ bản đã hoàn thành công tác đền bù, hiện đang tiến hành phá dỡ để bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công. Tại ga S10 (phường Cát Linh, quận Ðống Ða), 30 phương án (diện tích 2.803 m2) nằm trong diện GPMB ban đầu cũng đã cơ bản hoàn tất; còn 20 phương án (diện tích khoảng 600 m2) do bổ sung ranh giới thu hồi để lấy mặt bằng phục vụ đưa máy móc, thiết bị vào thi công cũng đang được khẩn trương GPMB. Phó Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Ðống Ða Trương Thế Khôi cho biết, nhờ tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, cho nên hầu hết người dân trong diện di dời đều đồng thuận. Quận đã lập phương án, hoàn thành phê duyệt trong năm 2019 và phấn đấu bàn giao mặt bằng trong quý I-2020.

Bên cạnh việc đẩy nhanh tiến độ GPMB các ga ngầm, chủ đầu tư cũng đang khẩn trương cùng các quận Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm và Cầu Giấy giải quyết dứt điểm những vướng mắc, khó khăn tại một số khu vực. Như chỉ giới đường đỏ Tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội được giao trùng với chỉ giới đường đỏ của dự án “Cải tạo, mở rộng đường quốc lộ 32 đoạn Nam Thăng Long - Cầu Diễn” đã được huyện Từ Liêm tiến hành GPMB từ những năm 2003, 2004, dẫn đến có công trình nhà đã lấn sâu vào chỉ giới khoảng 2,5 m. Hiện UBND hai quận Bắc Từ Liêm và Nam Từ Liêm đang chỉ đạo quyết liệt UBND các phường Phú Diễn, Cầu Diễn và các đơn vị liên quan kiểm tra, rà soát và tổ chức thu hồi đất đối với các hộ dân đang sử dụng nhà đất lấn vào chỉ giới đường đỏ của dự án, xong trước Tết Nguyên đán Canh Tý 2020 để bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công.

Một vướng mắc nữa là trên dải bắc của nhà ga S7 (quận Cầu Giấy), tòa nhà Discovery xây dựng năm 2008 có phần hầm chồng lấn vào chỉ giới đỏ của dự án tuyến ÐSÐT được phê duyệt từ năm 2006. Dự án đã chủ động xem xét điều chỉnh thiết kế móng thang cho phù hợp với thực tế hiện trường và đã thông báo, đề nghị đơn vị chủ quản tòa nhà Discovery phối hợp di dời một số hệ thống hạ tầng kỹ thuật để có thể bảo đảm mặt bằng cho nhà thầu thi công. Tuy nhiên, đơn vị quản lý nhà không hợp tác. Theo chỉ đạo của UBND thành phố, UBND quận Cầu Giấy sẽ tiến hành vận động hoặc cưỡng chế đơn vị quản lý tòa nhà Discovery di dời hệ thống hạ tầng kỹ thuật ra khỏi chỉ giới đường đỏ của dự án trước ngày 30-11-2019 để bàn giao mặt bằng, bảo đảm tiến độ dự án.

Chậm GPMB đồng nghĩa với việc chậm tiến độ thi công và cả những rủi ro tài chính có thể xảy ra với dự án như đội vốn, ảnh hưởng đến giao thông và môi trường thành phố. Hơn lúc nào hết, các dự án xây dựng ÐSÐT nói chung và dự án tuyến Nhổn - ga Hà Nội nói riêng rất cần sự chia sẻ, quan tâm sâu sắc, thiết thực của người dân Hà Nội. Phó Giám đốc Ban quản lý ÐSÐT Hà Nội Lê Trung Hiếu chia sẻ: “Ðường sắt đô thị là công trình vì lợi ích chung của toàn xã hội và mỗi người dân có quyền được hưởng tiện ích. Chúng tôi mong người dân thấu hiểu, tạo điều kiện, thúc đẩy các dự án sớm về đích để đưa công trình vào sử dụng, khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông trong nội đô”.