Căng thẳng liên quan hoạt động làm giàu u-ra-ni của I-ran

Theo Roi-tơ và TTXVN, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cho biết, I-ran đã gần hoàn tất quá trình chuẩn bị để bắt đầu làm giàu u-ra-ni ở mức 60% tại cơ sở hạt nhân Na-tan, đồng thời dự kiến bổ sung 1.024 máy ly tâm thế hệ đầu tiên IR-1 dưới lòng đất.

 Ðộng thái này diễn ra trước khi các bên tiếp tục cuộc đàm phán theo kế hoạch diễn ra ở Viên (Áo) nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA).

* Tổng thống I-ran H.Ru-ha-ni khẳng định, việc I-ran tuyên bố nâng mức làm giàu u-ra-ni lên 60% là động thái "đáp trả đầu tiên" sau vụ nổ tại nhà máy hạt nhân Na-tan. Tuy nhiên, ngày 15-4, Tổng thống I-ran H.Ru-ha-ni đã tìm cách xoa dịu những quan ngại của phương Tây khi ông khẳng định chương trình hạt nhân của I-ran nhằm mục đích hòa bình.

* Anh, Pháp và Ðức ra thông báo chung bày tỏ "cực kỳ quan ngại" về việc I-ran nâng mức làm giàu u-ra-ni lên 60%. Các nước châu Âu cho rằng, động thái mới của Tê-hê-ran là "đặc biệt đáng tiếc" giữa lúc các cuộc đàm phán để cứu vãn JCPOA vừa được nối lại.

Các động thái gần đây của I-ran đi ngược lại với tinh thần xây dựng và thiện chí của các cuộc đàm phán đang diễn ra.

* A-rập Xê-út bày tỏ quan ngại về việc I-ran bắt đầu làm giàu u-ra-ni ở mức 60%, cho rằng động thái này không thể được coi là một phần của chương trình hạt nhân hòa bình. Bộ Ngoại giao A-rập Xê-út kêu gọi I-ran tránh làm leo thang căng thẳng và tham gia một cách nghiêm túc các cuộc đàm phán với các bên còn lại trong JCPOA.

* Phát biểu tại trụ sở NATO, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ A.Blinh-ken cho rằng, bước đi của I-ran gây hoài nghi về sự nghiêm túc của Tê-hê-ran trong các cuộc đàm phán tại Viên. Trong khi đó, Thư ký báo chí của Nhà trắng thông báo, Mỹ và I-ran sẽ thực hiện đàm phán gián tiếp tại Viên về việc khôi phục JCPOA.

* Truyền thông I-ran dẫn lời Lãnh tụ tối cao của I-ran A.Kha-mê-ni khẳng định lập trường của Tê-hê-ran rằng, Mỹ phải dỡ bỏ các lệnh trừng phạt trước khi I-ran trở lại tuân thủ các cam kết trong JCPOA. I-ran nhấn mạnh, việc các quan chức Mỹ bày tỏ sẵn sàng đàm phán không có nghĩa là Oa-sinh-tơn sẵn sàng "lắng nghe và chấp nhận sự công bằng".