Dự án thúc đẩy tăng trưởng xanh khu vực vịnh Hạ Long tỉnh Quảng Ninh giai đoạn hai được triển khai từ tháng 11-2016 đến năm 2019, do UBND tỉnh Quảng Ninh và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JIC) phối hợp thực hiện nhằm mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng xanh ở Quảng Ninh thông qua quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế nâu sang xanh. Qua ba năm triển khai giai đoạn hai, dự án đã tạo được các thể chế hóa cơ chế để thúc đẩy tăng trưởng xanh.
Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Đặng Huy Hậu nhấn mạnh, tỉnh Quảng Ninh xác định muốn phát triển bền vững phải chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu phát triển kinh tế từ phụ thuộc vào sản xuất công nghiệp, công nghiệp khai khoáng sang phát triển dịch vụ, du lịch bền vững và kinh tế biển đảo. Hiện nay, tỉnh đã thành lập Trung tâm Nghiên cứu vịnh Hạ Long theo mô hình hồ Biwa, tỉnh Shiga, Nhật Bản, với các chức năng nghiên cứu khoa học, ứng dụng và phát triển công nghệ trong các lĩnh vực tài nguyên môi trường và bảo tồn đa dạng sinh học. Hợp tác quốc tế trong việc nghiên cứu và phát triển khoa học công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực thuộc lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Đến nay, Trung tâm đã đi vào hoạt động hiệu quả, thực hiện một số nhiệm vụ đúng theo chức năng, nhiệm vụ được giao góp phần cải thiện môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học và hệ sinh thái Vịnh Hạ Long. Đặc biệt, những năm qua, Quảng Ninh đã triển khai mạnh mẽ các hoạt động nhằm khôi phục và bảo vệ môi trường trong đó có vịnh Hạ Long. Cùng với đó, là nhiều hoạt động bảo vệ môi trường, gắn với sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên, phát huy giá trị di sản thiên nhiên thế giới của Vịnh Hạ Long, bảo đảm cho mục tiêu phát triển kinh tế xã hội, phù hợp với năng lực quản lý và phát triển du lịch bền vững của tỉnh.
Đại diện tỉnh Shiga khẳng định việc triển khai dự án nhằm mục đích hỗ trợ tỉnh Quảng Ninh trong việc thúc đẩy tăng trưởng xanh khu vực vịnh Hạ Long thông qua thực hiện chính sách môi trường bền vững trong các ngành trọng điểm và thực hiện chính sách phát triển ngành du lịch. Trọng tâm của dự án hướng đến xanh hóa nền công nghiệp nâu và xanh hóa cơ cấu tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững, tăng cường giảm ô nhiễm và kiểm soát tải lượng ô nhiễm trực tiếp xuống vịnh Hạ Long.
Kết thúc giai đoạn hai, dự án thúc đẩy tăng trưởng xanh khu vực vịnh Hạ Long đã đạt được một số kết quả nhất định như: xây dựng hai hành trình khám phá trên đảo Quan Lạn về lịch sử và văn hóa hào hùng đảo Quan Lạn và Hành trình một ngày làm nông dân và ngư dân tại đảo Quan Lạn, huyện Vân Đồn; Lắp đặt các nhà vệ sinh sinh thái cho tàu du lịch và trạm ủ phân vi sinh; Xây dựng nhãn tiêu chí cánh buồm xanh cho tàu thủy du lịch trên vịnh Hạ Long; Xây dựng các giải pháp tiết kiệm năng lượng; Xuất bản sách trắng về tăng trưởng xanh vịnh Hạ Long.
Đại diện JICA cho rằng, việc biên tập Sách trắng cần sự giúp đỡ của các sở ban ngành; TP Hạ Long và JICA đã có mối quan hệ thông qua nhiều dự án. Qua đó, giúp cho tỉnh Quảng Ninh có được những kết quả tích cực từ các dự án hợp tác quốc tế mang lại. Việc bảo vệ môi trường vịnh Hạ Long là rất quan trọng trong tăng trưởng xanh không chỉ trước mắt mà còn về lâu dài, trong đó rất cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa tỉnh Quảng Ninh và JICA trong thời gian tới.
Các tham luận tại hội thảo đều đề cập đến việc bảo vệ môi trường biển, các nguy cơ đe dọa đến môi trường vịnh Hạ Long và việc cần thiết phải thực hiện và triển khai tích cực dự án tăng trưởng xanh hướng đến bền vững.
Trong khuôn khổ dự án Tăng trưởng xanh do JICA tài trợ, tỉnh Quảng Ninh và tỉnh Shiga đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác phát triển kinh tế và môi trường. Cụ thể, thống nhất chín chủ đề hợp tác giữa Shiga và Quảng Ninh. Hai bên đã lựa chọn và đi đến thống nhất triển khai một số chủ đề trước mắt như sau: Tư vấn về việc phát hành và sử dụng Sách trắng tăng trưởng xanh; Hỗ trợ các hoạt động của Trung tâm Nghiên cứu vịnh Hạ Long và hợp tác với Trường Đại học và Viện Nghiên cứu tại tỉnh Shiga; Trao đổi về công nghệ bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp công cộng; Hợp tác để phát triển và bảo trì hệ thống thoát nước; Tư vấn về giáo dục môi trường và nâng cao nhận thức cộng đồng; Hợp tác thúc đẩy nông nghiệp thân thiện với môi trường.
Tại Hội thảo, UBND tỉnh Quảng Ninh và tỉnh Shiga đã tiến hành ký kết Biên bản ghi nhớ Hợp tác kinh tế và môi trường và kế hoạch triển khai trong thời gian tới. Đồng thời, trao giấy chứng nhận cơ sở sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả và giấy chứng nhận cánh buồm xanh cho các tàu du lịch đạt tiêu chuẩn.
