Tham dự diễn đàn có đồng chí Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, cùng gần 400 đại biểu đại diện các bộ, ngành, địa phương; các doanh nghiệp, chuyên gia, nhà khoa học; các tổ chức quốc tế, tổ chức phát triển, đại sứ quán...
Tại diễn đàn, các đại biểu đã nghe nhiều chuyên gia, nhà quản lý chia sẻ kinh nghiệm trong nước và quốc tế về phát triển các chuỗi giá trị sản phẩm của đồng bào DTTS; Chuỗi giá trị Sâm Ngọc Linh, mô hình điển hình trong phát triển sản phẩm của đồng bào DTTS. Diễn đàn đã dành nhiều thời gian tập trung thảo luận về: Chuỗi giá trị Sâm Ngọc Linh, định hướng phát triển trong thời gian tới; phát triển bền vững và tiếp cận chuỗi giá trị trong phát triển các sản phẩm của đồng bào DTTS và hợp tác công tư trong phát triển các chuỗi giá trị sản phẩm của đồng bào.
Theo báo cáo Ngân hàng Thế giới, trong giai đoạn vừa qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế - xã hội: 4 triệu việc làm mới được tạo ra từ năm 2014; 3,3 triệu người thoát nghèo trong giai đoạn 2014-2016; mỗi năm có 1,5 triệu người gia nhập tầng lớp trung lưu. Đồng bào DTTS Việt Nam cũng có nhiều bước tiến lớn, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 57% (năm 2014) xuống 44% (năm 2016)... Tuy nhiên, đồng bào DTTS vẫn còn tụt hậu trên nhiều phương diện, điển hình như tỷ lệ chậm lớn ở nhóm đồng bào DTTS là 31% (cao gấp hai lần so với đồng bào đa số); tỷ lệ nghèo DTTS hiện chiếm 73% tổng nghèo cả nước; tỷ lệ chi tiêu đầu người của nhóm DTTS thấp hơn 45% so với nhóm đa số.
Theo các chuyên gia, để thu hẹp khoảng cách phát triển giữa đồng bào DTTS và đồng bào đa số, trong giai đoạn tới, chúng ta cần có những chính sách, chương trình, định hướng tiếp cận mới. Một trong số đó là hướng tiếp cận sản xuất theo chuỗi giá trị, tập trung vào sản phẩm của đồng bào DTTS, đặc biệt là nhóm các sản phẩm Lâm sản ngoài gỗ (LSNG).
Cây Sâm Ngọc Linh là một trong những LSNG điển hình với giá trị kinh tế cao. Ngày 12-9-2015, Chính phủ đã phê duyệt đề án “Bảo tồn và phát triển cây Sâm Ngọc Linh – Sâm Việt Nam” đến năm 2030; với tổng mức đầu tư lên đến hơn 9.000 tỷ đồng. Và đến tháng 6-2017, Sâm Ngọc Linh chính thức được Chính phủ công nhận là sản phẩm quốc gia. Có thể nói LSNG là một nguồn tài nguyên tái sinh vô cùng quý giá của cộng đồng DTTS nói riêng và của cả nước nói chung.
Phát biểu tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình khẳng định: “Nếu có phương pháp tiếp cận đúng, có chiến lược phát triển đồng bộ cùng với quyết tâm cao của chính quyền các địa phương và sự vào cuộc của các doanh nghiệp, những thách thức trong phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi sẽ có lời giải với hiệu quả cao”. Diễn đàn Phát triển Dân tộc thiểu số 2018 lựa chọn chủ đề "Sâm Ngọc Linh – Tiếp cận chuỗi giá trị trong phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS" thể hiện quan điểm nhất quán của Chính phủ Việt Nam trong nỗ lực thu hẹp khoảng cách phát triển giữa miền núi và miền xuôi, phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, để xây dựng hệ thống chính sách dân tộc một cách đồng bộ, hiệu quả và phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội giai đoạn sau 2020, các bộ, ngành, đặc biệt là Ủy ban Dân tộc cần phát huy những kết quả đạt được, đề ra các giải pháp, chính sách đột phá, nhất là huy động nhiều nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc miền núi. Các địa phương cần chủ động nghiên cứu, tìm hướng đi riêng phù hợp để phát triển nhanh, bền vững kinh tế - xã hội của địa phương mình; tiếp tục nghiên cứu, tiến hành di thực và phát triển cây Sâm Ngọc Linh, các loại dược liệu quý, những lâm sản ngoài gỗ có giá trị kinh tế cao nhằm tạo việc làm, thu nhập cho đồng bào DTTS. Đồng thời, khuyến khích tỉnh Quảng Nam và các địa phương khác cùng liên kết, kêu gọi sự tham gia của các doanh nghiệp vào phát triển cây Sâm Ngọc Linh cho xứng tầm với một loại dược liệu quý đã được công nhận là sản phẩm quốc gia…
Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đánh giá cao các ý kiến, sáng kiến của Diễn đàn Phát triển DTTS năm 2018; đồng thời đề nghị Ủy ban Dân tộc, UBND tỉnh Quảng Nam cùng các bộ, ngành, địa phương tiếp thu và cụ thể hóa các đề xuất; tăng cường công tác quản lý và triển khai thực hiện tốt các chính sách đã đề ra nhằm tạo việc làm, tăng thu nhập, tạo ra bước đột phá trong phát triển KT-XH ở vùng đồng bào DTTS…
