Bám sát quy luật cung - cầu của thị trường

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân sáu tháng đầu năm 2019 tăng 2,64% so với cùng kỳ năm 2018. Ðây là mức tăng bình quân sáu tháng đầu năm thấp nhất trong ba năm gần đây.

Lạm phát cơ bản bình quân sáu tháng tăng 1,85%, so với năm 2018 là 1,37%. Có thể thấy, CPI trong sáu tháng đầu năm biến động không có gì bất thường, theo như quy luật biến động giá hằng năm. Trong đó CPI tăng tương đối cao trong hai tháng dịp Tết Nguyên đán, giảm nhẹ trong tháng 3 và tăng dần trở lại trong hai tháng tiếp theo là tháng 4 và tháng 5. Sau đó, đến tháng 6, CPI lại giảm 0,9%. Mặt bằng giá biến động trong sáu tháng qua tương đối sát với kịch bản đã dự báo.

Từ nay đến cuối năm, dự báo còn nhiều thách thức, rủi ro từ bên ngoài như kinh tế thế giới suy giảm về tăng trưởng, sản xuất, niềm tin đầu tư, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc... Những rủi ro này sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới xuất khẩu trong ngắn hạn của Việt Nam. Các động lực tăng trưởng chính như nông nghiệp, dịch vụ, xuất khẩu tăng chậm lại. Áp lực lạm phát hiện hữu do điều chỉnh giá điện, biến động khó lường của giá xăng dầu, điều chỉnh viện phí, học phí theo lộ trình. Giá lương thực, thực phẩm, nhất là giá thịt lợn có thể tăng do tình hình dịch bệnh. Từ tháng 7 này, Nhà nước thực hiện tăng lương cơ sở đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang. Bên cạnh đó, những tháng cuối năm thường xảy ra thiên tai nên đây cũng là yếu tố tiềm ẩn, gây áp lực lên lạm phát trong sáu tháng cuối năm.

Với tinh thần chủ động theo dõi, phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, tính toán điều hành giá cả hàng hóa, dịch vụ công như y tế, giáo dục theo tín hiệu của thị trường, minh bạch và cung cấp thông tin kịp thời cho xã hội thì việc kiểm soát lạm phát năm 2019 ở mức dưới 4% như mục tiêu đã đề ra là có thể thực hiện được, nhưng cũng không thể chủ quan.

Chính phủ kiên trì triển khai những nhóm giải pháp lớn nhằm bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và tăng trưởng. Trong đó, tiếp tục chính sách tiền tệ, tài khóa linh hoạt, chủ động để kiểm soát lạm phát. Cần tăng tốc độ giải ngân vốn đầu tư công, giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc tại các dự án. Tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, cắt giảm thực chất các điều kiện kinh doanh; nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa trong nước… Ðặc biệt là cần thúc đẩy ngay tăng trưởng tín dụng đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất, kinh doanh, không để dồn vào những tháng cuối năm; thực hiện lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý vào thời điểm hợp lý, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2019... Ðiều hành CPI phải bám sát và hỗ trợ cho mục tiêu tăng trưởng, tránh tạo ra lạm phát kỳ vọng hay tạo ra "độ trễ" của lạm phát trong những năm sau. Ðịnh hướng điều hành lạm phát là bám sát quy luật cung cầu của thị trường, không áp đặt mệnh lệnh hành chính.

Các bộ, ngành tiếp tục rà soát, đẩy nhanh thực hiện giảm giá các mặt hàng có khả năng giảm giá. Ðối với các mặt hàng giá thị trường có xu hướng tăng trong thời gian gần đây như lương thực, thịt lợn, cần chủ động rà soát, cân đối cung cầu. Sử dụng hợp lý quỹ bình ổn giá để bình ổn giá xăng dầu. Chủ động xây dựng kịch bản ứng phó nếu giá tăng cao, để tạo dư địa thuận lợi cho việc kiểm soát mặt bằng giá cả năm.