Theo công văn, bài báo đánh giá về tình trạng hoạt động của các vườn ươm do Sở NN-PTNT quản lý đang hoạt động kém hiệu quả là đúng thực tế. Tổng số vườn ươm do Sở quản lý là bảy, trong đó, giao Trung tâm Khuyến nông quản lý hai vườn, Chi cục Kiểm lâm quản lý năm vườn.
Trong giai đoạn 2011-2015, các vườn ươm: Đồng Tâm, Nà Phẩn, Kéo Nàng, Đon Nhậu được đầu tư xây dựng để sản xuất cây giống lâm nghiệp nhằm đáp ứng nhu cầu về cây giống của các huyện thực hiện trồng rừng theo mục tiêu của Quyết định 661-QĐ/TTg ngày 29-7-1998 của Thủ tướng Chính phủ. Hiện nay, các dự án trồng rừng theo quyết định này đã kết thúc, do đó các vườn ươm cũng dừng hoạt động sản xuất hoặc sản xuất cầm chừng do không ký được hợp đồng. Mặt khác, việc sản xuất cây giống hiện nay đã được xã hội hóa, hầu như địa bàn nào cũng có vườn ươm của tư nhân, sản xuất cây giống bảo đảm chất lượng, giá cả lại hợp lý vì vận chuyển ngắn, gần đất trồng rừng, do vậy hoạt động của các vườn ươm hiệu quả rất thấp.
Đối với Trại giống cây trồng Cao Kỳ (Chợ Mới) và vườn ươm Nà Pài (TP Bắc Kạn) thuộc dự án sản xuất giống cam, quýt và hồng không hạt tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2011-2015. Dự án được phê duyệt tại quyết định số 2053/QĐ-UBND ngày 31-10-2011 và được đầu tư xây dựng từ năm 2013, năm 2015 hoàn thành, bàn giao, đưa vào sử dụng. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 13,7 tỷ đồng, trong đó vốn sự nghiệp hơn 4,4 tỷ đồng để thực hiện trồng các giống cây cam, quýt sạch bệnh làm giống để khai thác mắt giống phục vụ việc sản xuất cây giống (hiện nay không có kinh phí bố trí thực hiện phần này) và vốn xây dựng cơ bản hơn 9,3 tỷ đồng. Tại quyết định số 1353/QĐ-UBND ngày 8-8-2018 của UBND tỉnh, dự án được phê duyệt quyết toán với tổng kinh phí hơn 8,5 tỷ đồng.
Từ thực trạng nêu trên, ngày 25-9-2019, Sở đã có báo cáo với UBND tỉnh về tình hình hoạt động của các vườn ươm, trạm, trại do Sở quản lý, đồng thời đề xuất phương án xử lý đối với các vườn ươm. Trong báo cáo đánh giá, có năm vườn ươm hoạt động không có hiệu quả, đề nghị bàn giao lại cho địa phương quản lý, sử dụng, gồm: Đồng Tâm, Nà Phẩn, Kéo Nàng, Đon Nhậu và Trại cây giống Cao Kỳ. Hiện nay, Sở đang phối hợp các đơn vị chức năng tổ chức thực hiện bàn giao lại cho địa phương quản lý theo quyết định số 1602/QĐ-UBND ngày 12-9-2019 của UBND tỉnh về phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý một số cơ sở nhà, đất vườn ươm và cơ sở nhà, đất Trại giống cây trồng do Sở quản lý.
Việc kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan: Đối với những sai phạm tại dự án sản xuất cây giống cam, quýt và hồng không hạt, Sở đã tổ chức hội đồng kiểm điểm trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân liên quan. Tuy nhiên, do Ban Quản lý dự án này đã giải thể nên Sở không kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể. Hội đồng kiểm điểm với bốn cá nhân, gồm: Sầm Văn Bình, Giám đốc Trung tâm ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Sở Khoa học và Công nghệ), nguyên Trưởng Ban Quản lý dự án; Lý Văn Thanh, nguyên Phó trưởng Ban Quản lý dự án (đã nghỉ hưu); Chu Thế Nam, Phó trưởng Phòng Thông tin tổng hợp (Trung tâm Khuyến nông), nguyên thành viên Ban Quản lý dự án và Bế Sỹ Tuyển, Kế toán Vườn quốc gia Ba Bể, nguyên kế toán Ban Quản lý dự án. Đồng thời, Sở chỉ đạo Trung tâm Khuyến nông tiếp tục triển khai các giải pháp thu hồi số kinh phí phải thu theo quyết định số 1353/QĐ-UBND ngày 8-8-2018 của UBND tỉnh.
Đối với việc quản lý, sử dụng các vườn ươm, trại giống của các địa phương, trước khi đề xuất bàn giao các vườn ươm, trại giống, Sở đã làm việc với các địa phương để thống nhất phương án sử dụng sau khi nhận bàn giao bảo đảm hiệu quả. Đặc biệt, một số vườn ươm bàn giao xuất phát từ nhu cầu và ý kiến đề xuất của địa phương, như: vườn ươm Đon Nhậu.
