Cải thiện môi trường sống
Theo chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020 - 2030, TP Hồ Chí Minh đề ra các mục tiêu: Phòng ngừa, giảm tác động của nước thải, khí thải và chất thải rắn đến môi trường trong lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ. Trong đó, tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ nằm ngoài khu công nghiệp xử lý nước thải đạt quy chuẩn môi trường 100%; tỷ lệ nước thải bệnh viện, chất thải y tế được xử lý đạt quy chuẩn môi trường 100%. Thành phố đặt mục tiêu đến hết năm 2021, tất cả hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại trên địa bàn sử dụng bao bì thân thiện môi trường thay thế túi ni-lông khó phân hủy; các tiểu thương tại các chợ dân sinh giảm 50% việc sử dụng túi ni-lông khó phân hủy trong đóng gói, đựng sản phẩm cho khách hàng. Phấn đấu đến năm 2030, hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần; tỷ lệ xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ đốt phát điện và tái chế đến năm 2025 đạt ít nhất 80%, hướng tới năm 2030 đạt 100%...
Ðể thực hiện mục tiêu bảo đảm vệ sinh môi trường, nâng cao chất lượng môi trường sống cho người dân, thành phố triển khai quy hoạch quản lý chất thải rắn với các chỉ tiêu: Tỷ lệ xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ đốt phát điện và tái chế đến năm 2025 đạt ít nhất 80%, hướng tới năm 2030 đạt 100%. Ðến năm 2025, thành phố triển khai phân loại chất thải rắn sinh hoạt trên toàn địa bàn phù hợp quy định và điều kiện của thành phố. Tất cả lực lượng thu gom rác dân lập chuyển đổi mô hình hoạt động, thành lập hợp tác xã/doanh nghiệp/tổ chức có tư cách pháp nhân và tất cả phương tiện thu gom tại nguồn được chuyển đổi, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, chất lượng vệ sinh và bảo vệ môi trường theo quy định. Tỷ lệ nước thải đô thị được thu gom, xử lý tập trung đến năm 2025 đạt 58%, hướng tới năm 2030 đạt 88%. Về mục tiêu cải thiện môi trường, sử dụng hiệu quả và bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên, thành phố đề ra chỉ tiêu giảm 90% ô nhiễm không khí tăng thêm do hoạt động giao thông vận tải. Các tổ chức, cá nhân thực hiện kinh doanh trong hoạt động văn hóa, dịch vụ văn hóa bảo đảm đạt quy chuẩn tiếng ồn 100%. Tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch đạt 100%; giảm lưu lượng khai thác nước dưới đất đến năm 2025 còn 100.000 m3/ngày đêm; tỷ lệ che phủ rừng và cây xanh phân tán trên địa bàn hơn 40%.
Triển khai đồng bộ các giải pháp
Ðể thực hiện các mục tiêu nêu trên, UBND thành phố đề ra năm nhóm giải pháp. Ðó là, tập trung tăng cường sự tham gia và phối hợp của các sở, ban, ngành, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, UBND các quận, huyện và TP Thủ Ðức, các đơn vị có liên quan trong công tác truyền thông nâng cao nhận thức, giúp cộng đồng dân cư thành phố thay đổi hành vi, hình thành thói quen tích cực trong bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu. Hoàn thiện cơ chế chính sách để thu hút các ngành nghề đầu tư trong lĩnh vực môi trường; bảo đảm sự tiếp cận thuận lợi, bình đẳng của các nhà đầu tư nghiên cứu và phát triển công nghệ thân thiện môi trường; củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý, đào tạo nguồn nhân lực bảo đảm thực hiện hiệu quả mục tiêu đề ra. Với nhóm giải pháp này, thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu điều chỉnh Quyết định ban hành kế hoạch xử lý các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường. Ðến năm 2030, hoàn thành việc chấm dứt hoạt động của các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường nằm xen cài trong khu dân cư. Ngoài ra, phát huy vai trò của Quỹ bảo vệ môi trường thành phố trong việc cho vay ưu đãi đối với các hoạt động tiết kiệm năng lượng; triển khai chính sách hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp nghiên cứu, xử lý chất thải, các dự án sản xuất, kinh doanh gắn với bảo vệ môi trường, bảo vệ phát triển đa dạng sinh học, các dự án, đề án, kế hoạch về bảo vệ môi trường từ Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam, Quỹ bảo vệ môi trường thành phố, nguồn viện trợ chính thức (ODA), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), từ các tổ chức phi chính phủ và các doanh nghiệp. Nâng cao năng lực quản lý, phát triển nguồn nhân lực, hiện đại hóa cơ sở vật chất, tăng cường kiểm tra, kiểm soát thực hiện công tác quản lý, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu.
Trong đó, thành phố yêu cầu Cục Hải quan thành phố kiểm soát mạnh, đúng trọng điểm, bảo đảm đúng quy định pháp luật đối với việc nhập lậu phế thải, phế liệu và hàng hóa có đặc trưng phế liệu không đủ điều kiện về bảo vệ môi trường. Cục Thuế thành phố kiểm tra, xử lý vi phạm về thuế bảo vệ môi trường của các tổ chức, cá nhân sản xuất túi ni-lông khó phân hủy theo quy định… Ðẩy mạnh đầu tư công nghệ cao, khuyến khích việc sử dụng công nghệ, thiết bị tiên tiến trong sản xuất, kinh doanh, giảm chất thải, kiểm soát và xử lý triệt để ô nhiễm, kết hợp xử lý chất thải tạo năng lượng, bảo vệ và cải thiện chất lượng môi trường sinh thái. Tập trung các giải pháp công trình để phục vụ công tác giảm ô nhiễm môi trường. Tăng cường liên kết, hợp tác với các tỉnh, thành phố trong vùng, các vùng lân cận và quốc tế trong quản lý, giải quyết các vấn đề tài nguyên, môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu. Thành phố sẽ triển khai hiệu quả quy chế phối hợp, kế hoạch về quản lý tài nguyên nước, khoáng sản, bảo vệ môi trường vùng giáp ranh liên tỉnh, liên vùng, liên ngành nhằm giải quyết dứt điểm các vấn đề môi trường phát sinh. Phối hợp các địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long và Vùng kinh tế trọng điểm phía nam để ban hành và thực hiện các kế hoạch khai thác, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.
Bài và ảnh: ANH TUẤN
