Sập bẫy là khó thoát
Dạo quanh trên hầu hết tuyến đường, nhất là các đường hẻm, hẻm nhỏ trên địa bàn thành phố, thấy tràn ngập các tờ rơi quảng cáo cho vay tiền nhanh được dán nhan nhản ở tường, trụ điện,… Các tờ rơi dán cung cấp thông tin rất đơn giản để kích thích người đang có nhu cầu vay nóng như: "không cần thế chấp", "không cần chứng thực tài chính", "lãi suất minh bạch", "tư vấn miễn phí", "nhận tiền ngay",... kèm số điện thoại để người vay liên lạc. Thế nhưng, đằng sau mảnh giấy là nỗi phiền phức, lo sợ đối với người vay ngay khi họ nhận được tiền từ các đối tượng cho vay. Trên mạng in-tơ-nét, các đối tượng cho vay nặng lãi cũng dùng nhiều thủ đoạn để tiếp cận người vay.
Thời gian qua, Cảnh sát hình sự (PC02), Công an TP Hồ Chí Minh đã liên tiếp khám phá và bắt giữ nhiều đối tượng tổ chức cho vay nặng lãi qua mạng. Tuy nhiên, do lợi nhuận mang lại từ việc này rất lớn cho nên các đối tượng luôn tổ chức hoạt động ngày càng tinh vi và táo tợn hơn. Theo tìm hiểu, để hình thành và hoạt động cho vay vốn, các đối tượng thành lập các công ty, tổ chức cho vay vốn có pháp nhân đứng tên giấy phép kinh doanh và đại diện pháp luật. Các đối tượng thuê người làm quản lý để vận hành bộ máy, trong đó hoạt động chính là thẩm định hồ sơ và nhắc nợ, đòi nợ. Khi con nợ "hết đường", các đối tượng sẽ gửi các đường dẫn để vay của các ứng dụng khác, vì vậy khi đã "sập bẫy", người vay sẽ khó thoát ra vì số tiền lãi phát sinh hằng ngày có khi còn lớn gấp hàng chục lần số tiền nợ gốc ban đầu.
Mới đây, PC02 Công an TP Hồ Chí Minh vừa khởi tố, bắt tạm giam năm bị can trong đường dây cho vay với lãi suất lên đến 90%/tháng. Kiểm tra dữ liệu điện tử trong máy tính của các nghi can, công an phát hiện chỉ sau gần sáu tháng hoạt động đã có đến 60 nghìn người vay tiền qua các ứng dụng do các đối tượng cung cấp với tổng số tiền lên đến 100 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo PC02, những nghi can cầm đầu sống ở nước ngoài và điều hành các "chân rết" qua mạng điện thoại. Công an quận Bình Tân cũng vừa tạm giữ đối tượng Nguyễn Bá Mẽ (SN 1987, ngụ tỉnh Bắc Ninh) và các đồng phạm hoạt động cho vay nặng lãi với số tiền dao động từ 5 triệu đến
300 triệu đồng, lãi suất từ 20% đến 45%/tháng. Khám xét nơi giao dịch, công an còn phát hiện nhiều loại hung khí, viên nén nghi là chất kích thích, súng bắn đạn cao-su các đối tượng tàng trữ dùng để đòi nợ.
Cần quyết liệt xử lý
Vấn nạn "tín dụng đen" trong xã hội không phải là mới xuất hiện mà đã tồn tại và biến tướng trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, những vụ việc được phanh phui, bắt giữ chủ yếu đều do các con nợ quá đông, hầu hết trong số đó đã mất khả năng thanh toán, phải kêu cứu đến các cơ quan chức năng. PC02 cho biết, nhiều thời điểm người dân gặp khó khăn trong cuộc sống, nhất là do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, nhiều người không có việc làm cho nên rất dễ vướng vào việc vay nặng lãi để chi tiêu tạm thời. Mọi người cần hết sức cảnh giác, tuyệt đối tránh vay nặng lãi vì số tiền phải trả so với tiền vay sẽ cao hơn rất nhiều và bản thân người vay, cùng người thân, bạn bè, đồng nghiệp dễ bị ảnh hưởng nếu người vay không kịp trả tiền. Vấn nạn "tín dụng đen" gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân, thậm chí, vì dính vào "tín dụng đen", nhiều gia đình đã ly tán.
Theo Công an TP Hồ Chí Minh, để chấn chỉnh và xử lý tận gốc tình trạng này, công an thành phố đã triển khai các kế hoạch chuyên đề có phân công cho từng lực lượng chức năng. Về nạn quảng cáo "tín dụng đen" tràn lan, công an thành phố nắm tình hình trên toàn thành phố để có cách xử lý phù hợp; nắm mối liên hệ giữa các tổ chức khác có liên quan đến "tín dụng đen" như cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê để kịp thời xử lý các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu liên quan tới "tín dụng đen". Ngoài ra, để tình trạng này không tái diễn, công an thành phố cũng kiến nghị các cơ quan chức năng, nhất là các tổ chức tín dụng nghiên cứu các hình thức tín dụng phù hợp để hỗ trợ người nghèo, tạo điều kiện cho người có nhu cầu vay tiếp cận vốn dễ hơn. Các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ thông tin cũng cho rằng, ở khía cạnh công nghệ thì quản lý các trang web tín dụng này không phải là vấn đề quá khó khăn, nhất là trong lĩnh vực tài chính, cần xem xét các nội dung đánh giá của người dùng khác đã trải nghiệm ứng dụng này. Cơ quan chức năng cần có bộ phận rà quét, xử lý những ứng dụng cho vay không phép. Khi tạo được một hành lang pháp lý đủ mạnh, những tổ chức tín dụng, cá nhân cho vay nếu không đủ điều kiện sẽ rất khó hoạt động.
