Ủy ban nhân dân thành phố vừa giao cho Sở Giao thông vận tải triển khai nhiều giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu ngay trong năm 2020: “Giảm 70% lượng phát thải ô nhiễm không khí tăng thêm do hoạt động giao thông vận tải tại TP Hồ Chí Minh”. Theo đó, hoạt động giao thông vận tải đường bộ ở thành phố bao gồm: hơn 734 nghìn xe ô-tô và gần 7,2 triệu xe gắn máy làm phát sinh ra các khí thải ảnh hưởng sức khỏe con người. Đây cũng là nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm không khí trên địa bàn thành phố. Theo kết quả nghiên cứu của Viện Môi trường và Tài nguyên (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh), khí thải từ mô-tô, xe máy đang là nguồn gây ô nhiễm không khí lớn cho thành phố. Hiện nay, tình trạng xe buýt, xe máy, mô-tô… thải khói đen vào môi trường và người đi đường diễn ra khá phổ biến. Kinh khủng hơn là lúc kẹt xe, những làn khói đen độc hại từ ống pô các loại phương tiện thải ra, người đi xe máy phía sau chẳng còn cách nào ứng phó ngoài cách bịt mũi, che mặt.
Thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố đã và đang tiếp tục thực hiện quan trắc chất lượng không khí tại 12 vị trí tại cửa ngõ giao thông của thành phố nhằm theo dõi diễn biến chất lượng môi trường không khí. Kết quả đo đạc chất lượng không khí sáu tháng đầu năm 2019 cho thấy, so với năm 2011, chỉ tiêu NOx (ô-xít ni-tơ) tại các trạm quan trắc có mức giảm từ 76% đến 90%; chỉ tiêu CO (ô-xít các-bon) tuy không đạt chỉ tiêu đề ra nhưng cũng giảm với mức giảm từ 19% đến 42%; chỉ tiêu bụi lơ lửng giảm với mức giảm từ 1% đến 29% tại các vị trí Hàng Xanh, Đinh Tiên Hoàng - Điện Biên Phủ, An Sương. Lý do giảm được một số chỉ tiêu là nhờ các công trình ở khu vực này đã hoàn thành công việc xây dựng, cho nên góp phần giảm ô nhiễm không khí do giao thông. Liên quan mục tiêu của thành phố giao, thời gian qua, Sở Giao thông vận tải đã triển khai nhiều giải pháp nhằm giảm 70% lượng phát thải ô nhiễm không khí tăng thêm do hoạt động giao thông vận tải tại thành phố (đến năm 2020). Cụ thể, đã triển khai cho các đơn vị tham gia đề án đầu tư thay thế 1.680 xe buýt giai đoạn 2014 - 2017 (Đề án 1680); thực hiện thay thế phương tiện xe buýt sử dụng nhiên liệu sạch (khí thiên nhiên nén CNG)… Đặc biệt là việc triển khai các biện pháp hạn chế lưu thông đối với phương tiện giao thông cá nhân, đẩy mạnh phát triển vận tải hành khách công cộng, điều tiết nhu cầu giao thông. Trong đó, đã báo cáo đầu kỳ Đề án Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp với kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông trên địa bàn thành phố. Tính đến nay, Sở Giao thông vận tải đã phối hợp đơn vị tư vấn và các quận, huyện hoàn tất công tác khảo sát, phỏng vấn ý kiến hộ gia đình.
Sở Giao thông vận tải thành phố cho biết, đang xây dựng kế hoạch thí điểm kiểm soát khí thải đối với mô-tô, xe gắn máy tham gia giao thông trên địa bàn thành phố. Theo đó, hiện nay, tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân trên địa bàn thành phố ngày càng cao do toàn thành phố có gần chín triệu phương tiện xe cơ giới, trong đó có hơn 734 nghìn ô-tô và gần 7,2 triệu xe gắn máy. Việc gia tăng các loại phương tiện giao thông cơ giới có chất lượng khí thải kém đang ảnh hưởng đô thị. Trong khi đó, theo báo cáo mới nhất của Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố, các hoạt động giao thông là nguồn gây ô nhiễm lớn nhất. Khu vực nào lưu lượng phương tiện càng cao, thường xuyên kẹt xe thì ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí càng nghiêm trọng.
Trước tình hình nêu trên, Sở Giao thông vận tải đang nghiên cứu đề xuất UBND thành phố xem xét, báo cáo các cấp có thẩm quyền về việc cần thiết phải kiểm soát khí thải đối với xe mô-tô, xe gắn máy tham gia giao thông trên địa bàn thành phố nhằm từng bước tiến tới quản lý, giảm đến mức thấp nhất tình trạng ô nhiễm không khí do khí thải phương tiện cơ giới gây ra. Một số giải pháp, nghiên cứu, thực hiện việc giảm 70% lượng phát thải ô nhiễm không khí (trong năm 2020) như: Lập dự án thu phí xe ô-tô lưu thông vào trung tâm thành phố với mức phí bảo đảm tác động giảm số lượng phương tiện lưu thông vào khu vực trung tâm thành phố; lập đề án thu phí ô nhiễm môi trường các loại phương tiện giao thông đường bộ theo mức khí thải khi lưu hành; rà soát, kiểm tra chặt chẽ việc sử dụng xe công theo quy định; kiên quyết xử lý, thu hồi các xe sử dụng không đúng quy định…
