Quá trình đô thị hóa nhanh để phát triển thành phố đã gây ra nhiều hệ lụy trong đời sống dân cư, trong đó có tình trạng xuất hiện ngày càng nhiều các bãi rác tự phát. Thực trạng này đã gây nên những bức xúc của người dân để xây dựng một môi trường sống lành mạnh và thân thiện. Nhằm ngăn chặn tình trạng xả rác bừa bãi, các cơ quan chức năng, người dân đã đặt biển cấm, quy định về xử phạt, nhưng hễ nơi nào đặt biển cấm thì nơi đó lại càng xuất hiện nhiều rác hơn. Một nguyên nhân nữa khiến tình trạng rác thải ngày càng nhiều còn do các công trình xây dựng lớn, khu dân cư đang phát triển dày đặc, việc thiếu không gian mảng xanh là vấn đề khó giải quyết. Với quyết tâm nâng cao ý thức về một môi trường thân thiện của người dân, những đoàn viên, thanh niên Ðoàn Sở TN-MT thành phố Hồ Chí Minh đã kết nối với đoàn các đơn vị, địa phương khác để thực hiện việc tổng vệ sinh xóa các điểm rác tự phát tồn đọng trong các khu dân cư, tạo mảng xanh tại các điểm rác nhằm chống tái ô nhiễm; mảng xanh được thiết kế có tính thẩm mỹ cao, thuận tiện cho việc chăm sóc, phát triển thành mô hình để nhân rộng ra toàn thành phố.
Bí thư Ðoàn Thanh niên Sở TN-MT thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Viết Vũ cho biết: Sau khi lên ý tưởng này, Ðoàn Sở và các đơn vị lập kế hoạch cụ thể để thực hiện việc tiếp nhận thông tin, khảo sát các điểm tồn đọng rác. Theo đó, các đoàn viên, thanh niên sẽ đi đến tận nơi để tìm hiểu nguyên nhân và nguồn gốc phát sinh rác tồn đọng, ý kiến của người dân và chính quyền địa phương để kết nối với chính quyền, đoàn thể địa phương về cách thức, nội dung thực hiện. Ngay sau đó, các đoàn viên sẽ thực hiện việc thiết kế mặt bằng; tuyên truyền đến người dân chung quanh khu vực để nhận sự đồng thuận trong việc thực hiện công tác truyền thông, tìm nguồn chăm sóc cây, hỗ trợ công tác duy trì tại chỗ sau khi công trình hoàn thành. Ðơn cử như công trình vườn hoa tại chung cư Thanh Ða, phường 27, quận Bình Thạnh. Sau khi xác định đây là bãi đất trống bị biến thành bãi rác, Ðoàn Sở TN-MT thành phố phối hợp nhóm sinh viên các trường đại học trên địa bàn tổ chức khảo sát và phối hợp thực hiện. Chỉ sau năm ngày, bãi rác gây mất mỹ quan đô thị đã biến thành một vườn hoa. Theo Bí thư đoàn Nguyễn Viết Vũ, công trình đã tạo được nhiều bất ngờ cho người dân, vườn hoa nhỏ đã góp phần thay đổi suy nghĩ và hành động của người dân khu vực chung quanh. Bà Nguyễn Thảo Liên, ngụ
phường 27, quận Bình Thạnh, nhận xét: "Nhìn thấy vườn hoa nhỏ này chúng tôi vui lắm. Trước đây, mọi người phải chứng kiến những đống rác ngổn ngang mà không có cách nào giải quyết được dù đã tuyên truyền, vận động rất nhiều". Còn khu đất nằm dọc tuyến kênh trên địa bàn phường 1 (quận 4) là một bãi rác, cây cối mọc um tùm nhưng chỉ một thời gian sau, với sự quyết tâm và bàn tay khéo léo của các bạn trẻ, đã biến thành một công viên nhỏ với những bồn hoa, ghế đá để người dân nghỉ ngơi, tập thể dục.
Theo Ðoàn Thanh niên Sở TN-MT thành phố, việc triển khai các công trình này tưởng chừng như thuận lợi, dễ dàng, song trong quá trình triển khai thực tế, các đoàn viên, thanh niên cũng phải rất khéo léo và linh hoạt trong việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia. Nhờ sự kiên trì và quyết tâm của mình, các bạn trẻ đã nhận được sự ủng hộ của người dân trong việc đóng góp kinh phí để trồng và duy trì vườn hoa. Hiện nay, mô hình biến bãi rác thành vườn hoa đã thực hiện được 19 điểm trên toàn thành phố sau hai năm triển khai, với tổng kinh phí hơn một tỷ đồng. Theo Bí thư đoàn Nguyễn Viết Vũ, việc bố trí đồng bộ các "điểm xanh đô thị" theo thiết kế, có thẩm mỹ sẽ tạo ấn tượng mạnh cho người dân và có ý thức giữ gìn khi nó phục vụ cho chính lợi ích của người dân chung quanh. Việc thực hiện mảng xanh tại khu vực ô nhiễm được cải thiện thành nơi phục vụ cộng đồng, mỹ quan trên địa bàn sẽ thuận lợi cho công tác vận động, nâng cao ý thức người dân trong việc chăm sóc, giữ gìn và nhân rộng mô hình biến bãi rác thành những công viên, vườn hoa.
