Chấm dứt tình trạng cán bộ đùn đẩy trách nhiệm

TP Hồ Chí Minh có 160 dự án đang bị rà soát, thanh tra. Việc thanh, kiểm tra của các cơ quan chức năng nhằm khắc phục các hạn chế, thiếu sót để xây dựng và phát triển thành phố bền vững. Thế nhưng, từ việc thanh, kiểm tra này đã khiến một bộ phận cán bộ bị ảnh hưởng tâm lý, sợ trách nhiệm, khiến công việc bị đình trệ, doanh nghiệp (DN) và người dân bức xúc.

Tuyến đường vành đai 2 (nút Phạm Văn Đồng - Gò Dưa) đang gấp rút thi công.
Tuyến đường vành đai 2 (nút Phạm Văn Đồng - Gò Dưa) đang gấp rút thi công.

Công ty cổ phần Văn Phú Bắc Ái (Công ty Bắc Ái) là chủ đầu tư dự án Đầu tư xây dựng đoạn tuyến kết nối từ đường Phạm Văn Đồng đến nút giao thông Gò Dưa - quốc lộ 1, quận Thủ Đức theo hình thức đối tác công tư (Hợp đồng BT). Đến thời điểm hiện tại công ty đã giải ngân tổng cộng 1.130 tỷ đồng (chưa bao gồm lãi vay) nhằm thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, thi công xây dựng. Theo kế hoạch, trong quý II năm 2019, Công ty Bắc Ái sẽ giải ngân toàn bộ chi phí đền bù giải phóng mặt bằng còn lại tương đương 606 tỷ và 200 tỷ đồng thực hiện thi công công trình với tổng giá trị giải ngân đạt 1.936 tỷ đồng.

Tổng Giám đốc Công ty Bắc Ái Trần Đức Thắng cho biết: Với việc đã giải ngân 1.130 tỷ đồng, theo cam kết của UBND thành phố Hồ Chí Minh với chủ đầu tư, thành phố sẽ phải bàn giao cho DN khu đất tại địa chỉ 129 Đinh Tiên Hoàng (phường 3, quận Bình Thạnh) để DN triển khai dự án nhằm bù đắp lại phần chi phí đã bỏ ra. Tuy nhiên, sau nhiều lần kiến nghị, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN và MT) thành phố đều viện dẫn, thẩm quyền của việc giao đất này thuộc Thủ tướng Chính phủ theo khoản i Điều 118 Luật Đất đai. Ông Thắng cho rằng, viện dẫn này của Sở TN và MT thành phố không đúng so với các quy định của pháp luật, cũng như theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, ngày 8-4-2015, Thủ tướng Chính phủ có công văn chấp thuận cơ chế cho TP Hồ Chí Minh giao đất bằng quỹ đất, đối với giá trị thực hiện dự án BT và giá trị đền bù giải phóng mặt bằng ngay khi thành phố thu xếp được quỹ đất đối với dự án kết nối từ đường Phạm Văn Đồng đến nút giao thông Gò Dưa - quốc lộ 1, quận Thủ Đức theo hình thức đối tác công tư. Như vậy, việc thanh toán quỹ đất cho nhà đầu tư thuộc thẩm quyền của thành phố chứ không phải đẩy lên Thủ tướng Chính phủ như viện dẫn của Sở TN và MT. Với việc chậm trễ giao đất sẽ dẫn đến phát sinh lãi rất lớn (với số tiền 1.130 tỷ đồng, mỗi tháng, thành phố phải chịu khoản lãi 8,4 tỷ đồng) gây lãng phí cho ngân sách, làm lỡ cơ hội của nhà đầu tư, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường đầu tư của thành phố.

Rơi vào tình cảnh tương tự, bà Nguyễn Như Loan, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Quốc Cường Gia Lai cho biết: Hiện công ty có 12 dự án với diện tích 150 ha đang bị ách tắc. Trong đó, tại một dự án 3.000 m2 đất, DN muốn triển khai nhưng lại khốn khổ vì "câu chữ". Cụ thể, tháng 11-2017, dự án được duyệt tỷ lệ 1/500 chấp nhận chủ trương đầu tư, trình Sở Xây dựng (XD) duyệt. Tuy nhiên, trình UBND thành phố thì chuyên viên ủy ban trả về vì văn bản Sở XD ghi “cơ bản hoàn thành” mà không khẳng định “hoàn thành”. Chỉ vì câu chữ này mà Sở phải yêu cầu DN quay lại từ đầu duyệt tỷ lệ 1/2.000 trong lúc đã được duyệt đồ án 1/500. Theo bà Loan, đến nay đã hơn bốn tháng, nhưng Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP Hồ Chí Minh chưa trình quy hoạch 1/2.000 lên UBND thành phố duyệt vì “lo ngại nhiều vấn đề”. Hỏi Giám đốc sở thì giám đốc sở nói cũng đồng cảm với DN nhưng các cấp dưới không trình lên thì giám đốc sở lấy gì ký!?

Tương tự, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Tổng Giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành bức xúc, một dự án của công ty ông phải mất 18 tháng mới xong một thủ tục đóng bổ sung tiền sử dụng đất. Trong đó, hồ sơ mất bốn tháng nằm ở Sở Tài chính, mất thêm 14 tháng "ngâm" tại Sở TN và MT. Theo ông Nguyễn Xuân Quang, Chủ tịch Tập đoàn Nam Long, các dự án đang bị ngưng trệ vì thủ tục hành chính kéo dài. Hệ quả là tiến độ thực hiện chậm trễ, làm thiếu hụt hàng hóa, đẩy giá thành sản phẩm lên cao. Quan trọng hơn, các DN đang rời khỏi TP Hồ Chí Minh và di chuyển về những tỉnh, thành phố lân cận hoặc xa hơn để đầu tư.

Giám đốc Sở XD Trần Trọng Tuấn cho biết: Trong quý I-2019, số lượng dự án phê duyệt tại thành phố giảm 63%, cấp giấy phép XD kể cả khu vực nhà dân và dự án giảm 16% so cùng kỳ. Số lượng hợp đồng nhận thầu của các DN XD sụt giảm từ 30 đến 50% do các chủ đầu tư bất động sản thiếu dự án mới. Ngoài ra, thành phố còn 160 dự án, 300 mặt bằng bị tạm dừng triển khai để thanh tra, rà soát. Trước những khó khăn của DN, Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Vĩnh Tuyến chia sẻ và nhận trách nhiệm về vấn đề đang tồn tại. UBND thành phố cũng đã làm việc với Thanh tra Chính phủ, kể cả Bộ Công an, thống nhất sai ở đâu thì xử lý ở đó, những vấn đề mang tính kế thừa, tiếp nối chưa phát hiện sai phạm thì cho thành phố tiếp tục thực hiện chứ không nên truy theo hướng ai ký thì đều chịu trách nhiệm hết, mà sai từ đâu, xử lý từ đó. Ông Tuyến khẳng định: Những dự án Thanh tra kết luận có sai phải dừng lại để thực hiện theo đúng quy định. Những dự án cơ quan công an đang thụ lý thì dừng lại, đây là luật quy định. UBND thành phố đã có Kết luận số 183 cho phép 124/160 dự án phải dừng lại để rà soát, thanh tra được tiếp tục triển khai.

Theo đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh, UBND thành phố phải có quy trình phê duyệt các dự án, trách nhiệm từ sở nào qua sở nào, đến quận, huyện rồi quay trở lại UBND thành phố như thế nào. Thứ hai, từng cơ quan phải quy định cụ thể thời gian giải quyết là bao lâu. Hiện nay, từng sở, ngành lại chưa có quy định thời gian giải quyết hồ sơ. Báo cáo của quận, huyện cho biết, tỷ lệ hồ sơ hoàn thành đúng hẹn là 99%, nhưng tỷ lệ tại các sở và của thành phố nói chung là bao nhiêu phần trăm là chưa có.

Lãnh đạo TP Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay thành phố đang tồn tại tình trạng một số cán bộ, trong đó có những cán bộ đứng đầu quận, huyện thiếu trách nhiệm, sợ trách nhiệm và đùn đẩy trách nhiệm về vấn đề này, UBND thành phố đã báo cáo và đề xuất với cấp ủy theo hướng phải điều chuyển những cán bộ này nếu không đủ trách nhiệm để đảm đương nhiệm vụ, không đủ sự quyết đoán, không đủ thái độ tận tâm làm việc.