Cao điểm ngăn chặn tình trạng mua, bán pháo nổ

Mặc dù là loại hàng hóa bị cấm lưu thông, buôn bán, sử dụng 
nhưng đến dịp cuối năm, nhiều loại pháo hoa, pháo nổ có thể gây nguy hiểm tính mạng, và làm mất an ninh trật tự lại được nhiều người tìm cách đưa ra thị trường và rao bán. Nhằm bảo đảm người dân vui xuân đón Tết an toàn, lành mạnh, thời gian qua, các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều giải pháp ngăn chặn quyết liệt. 
 

Cửa hàng bày bán pháo hoa đăng trên đường Hải Thượng Lãn Ông (quận 5).
Cửa hàng bày bán pháo hoa đăng trên đường Hải Thượng Lãn Ông (quận 5).

Giao dịch ảo, nhận hàng thật

Cuối tháng 12-2020, Công an quận 5 làm việc với Nguyễn Anh Thắng (sinh năm 1994, ngụ quận 8) và Nguyễn Quốc Chiến (sinh năm 1968, ngụ quận 5) để điều tra làm rõ một vụ buôn bán, vận chuyển pháo nổ. Tại cơ quan chức năng, các đối tượng khai, số hàng hóa các đối tượng vận chuyển là pháo nổ đang trên đường đi giao hàng. Qua kiểm đếm, cơ quan chức năng phát hiện tổng cộng 15 hộp loại pháo dàn nổ 49 viên có khối lượng 25 kg và 15 bịch pháo bi loại lớn (một loại pháo chứa thuốc pháo thiết kế hình tròn) nặng 6 kg. Khám xét nơi ở, cơ quan chức năng thu giữ thêm 15 hộp pháo dàn nổ 49 viên, bảy bịch pháo bi lớn và 10 hộp pháo khác. Tổng số pháo thu được là hơn 60 kg. Ðối tượng này khai nhận: Trước đây từng buôn bán pháo hoa giấy, kim tuyến khu vực chợ Kim Biên (quận 5), khi thấy nhiều khách hỏi mua pháo nổ, Thắng lên mạng đặt mua các loại pháo nổ rồi bán lại kiếm lời.

Dịp cuối năm, tình trạng buôn bán pháo nổ, pháo hoa lậu các loại trở nên nhộn nhịp hơn. Ðể tránh bị phát hiện, các đối tượng đều không "trưng" hàng ra bán như trước đây mà giao dịch kín trên mạng in-tơ-nét thông qua các ứng dụng miễn phí (Zalo, Facebook,…). Các đối tượng đều dùng tài khoản ảo để trao đổi, khi có khách đặt cọc thì mới tiến hành chuyển hàng tận nơi cho người có nhu cầu. Tìm kiếm trên mạng xã hội Facebook, chúng tôi "tham gia" một nhóm công khai chuyên trao đổi, mua bán pháo có tên "Pháo Bi 2021 (miền nam)" thì nhận được nhiều lời quảng cáo, rao bán các loại pháo, các bình luận về nhu cầu cần mua pháo tại các tỉnh, thành phố phía nam. Các dòng trạng thái đăng đều có báo giá, hình ảnh loại pháo để người dùng tham khảo, lựa chọn. Ðáng nói, mặc dù tài khoản này chỉ mới lập hơn một tháng (16-11-2020) nhưng đã có gần 4.900 thành viên tham gia, kết nối, trao đổi thường xuyên. Tương tự, các hình thức giao dịch ảo trên mạng về nhu cầu mua pháo nổ cũng tấp nập trên nhiều ứng dụng khác. Chỉ cần tìm kiếm các cụm từ liên quan như: "pháo bi chơi Tết", "pháo Tết 2021",… người dùng sẽ nhận được vô số tài khoản công khai rao bán, giao dịch các loại pháo trên đây để tìm hiểu, lựa chọn. Nhằm tránh bị phát hiện, các tài khoản này đều không nhận mua bán qua việc gọi điện mà chỉ nhắn qua Zalo, Facebook. Khi "giao dịch ảo" thành công, người bán sẽ cung cấp hàng thật cho người mua ở một địa điểm hẹn trước; đồng thời cam kết, muốn mua bao nhiêu cũng có.

Tại các chợ truyền thống, khu mua sắm ở đường Hải Thượng Lãn Ông (quận 5), nhiều loại pháo hoa, pháo sáng và pháo điện cũng được bày bán. Theo tìm hiểu của chúng tôi, các loại pháo này, người bán chỉ nói chung chung là dễ sử dụng, giá cả phải chăng. Ðối với loại pháo điện phát âm thanh như pháo thật, chủ cửa hàng rao bán với giá từ
500.000 - 700.000 đồng/bộ…

Siết chặt quản lý nguồn nhập hàng

Nhằm siết chặt quản lý và ngăn chặn các loại pháo nổ, pháo hoa nổ tuồn vào thị trường TP Hồ Chí Minh trong dịp Tết Nguyên đán, Cục Quản lý thị trường TP Hồ Chí Minh đã ra quân đợt cao điểm kiểm tra, kiểm soát thị trường trước, trong, sau Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021. Trong đó, tập trung quyết liệt xử lý đối với nhóm mặt hàng cấm, mặt hàng ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội dịp Tết Nguyên đán, như vũ khí, ma túy, vật liệu nổ, pháo nổ, hóa chất,… Theo đó, các đội quản lý thị trường tập trung kiểm tra, kiểm soát theo các luồng tuyến vận chuyển bằng đường hàng không, đường bộ,…; địa bàn tập kết hàng trọng điểm. Các đơn vị cũng thực hiện việc kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính theo đúng quy định của pháp luật; gắn hoạt động kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính với công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật; không gây phiền hà, trở ngại cho các hoạt động kinh doanh hợp pháp của các cơ sở. Cục Quản lý thị trường TP Hồ Chí Minh khẳng định, sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng khác thực hiện xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Nghị định 137/2020/NÐ-CP ngày 27-11-2020 về quản lý, sử dụng pháo (thay thế Nghị định 36/2009) có hiệu lực từ ngày 11-1-2021 một lần nữa khẳng định quyết tâm ngăn chặn, xử lý triệt để các hành vi buôn bán, vận chuyển, sử dụng pháo nổ trái quy định. Ðáng chú ý, Nghị định 36 trước đây chỉ có bốn hành vi bị nghiêm cấm thì Nghị định 137 đã quy định cụ thể hơn với chín hành vi bị nghiêm cấm trong sử dụng pháo. Tại Ðiều 190 và 191 của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 có hiệu lực thi hành từ 1-1-2018, người có hành vi mua, bán, tàng trữ pháo nổ sẽ bị xử phạt tù từ sáu tháng đến 15 năm. Thời gian qua, tình hình buôn bán, vận chuyển loại hàng cấm này vẫn được nhiều đối tượng bất chấp quy định để trục lợi. Ðể góp phần răn đe, các cơ quan chức năng cần thực hiện siết chặt các nguồn cung đồng thời xử lý thật nghiêm đối với các đối tượng theo quy định hiện hành để mỗi dịp xuân về, người dân không còn thấp thỏm từ những nguy cơ mất an toàn do pháo nổ gây ra.