Dự án cầu đường Nam Lý (quận 9) khởi công từ tháng 10-2016 và dự kiến hoàn thành sau một năm rưỡi thi công, nhưng đến nay vẫn chưa biết khi nào công trình mới được đưa vào sử dụng. Ghi nhận thực tế, dù đã xây dựng xong nhưng hai năm qua cây cầu vẫn chưa được sử dụng vì không có mặt bằng để thi công đường kết nối. Cứ giờ tan tầm, cung đường này lại rơi vào tình trạng ùn tắc giao thông khiến người dân hết sức bức xúc.
Dự án xây dựng cầu Long Kiểng (nối hai xã Phước Kiển và Nhơn Đức, huyện Nhà Bè) dài 318 m, rộng 15 m với tổng mức đầu tư hơn 557 tỷ đồng, sau 20 năm được phê duyệt… vẫn chưa biết ngày hoàn thành. Dự án cầu Bưng (quận Tân Phú) được phê duyệt từ năm 2014, khởi công năm 2017, đến nay mới đạt 35% khối lượng thi công. Dự án mở rộng đường Lương Định Của (quận 2) đã chậm bốn năm so với tiến độ đề ra…
Theo Sở Giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh, trong giai đoạn 2018 - 2020, thành phố đầu tư 85 dự án giao thông nhưng đến nay chỉ có 14 dự án hoàn thành, đạt 16%. Các dự án chậm tiến độ không những gây ô nhiễm môi trường, kẹt xe, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống người dân, mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Bên cạnh đó, một số dự án quan trọng như kết nối vành đai 2, vành đai 3; cao tốc liên vùng phía nam Bến Lức - Nhơn Trạch - Long Thành; cao tốc TP Hồ Chí Minh - Mộc Bài; nâng cấp, mở rộng các quốc lộ 1, 22, 50... đến nay chưa được khởi công xây dựng.
Giám đốc Ban quản lý đầu tư các công trình giao thông TP Hồ Chí Minh Lương Minh Phúc cho rằng, nguyên nhân khiến các dự án thi công chậm tiến độ là do vướng mắc về mặt bằng; thiếu nguồn vốn đầu tư; thiếu sự quyết liệt của các cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương… Ông Phúc dẫn chứng: Dự án cầu Nam Lý chỉ cần có mặt bằng sạch thì sẽ hoàn thành trong 12 tháng; dự án đường Lương Định Của chỉ cần chín tháng là có thể hoàn thành; cầu Long Kiểng nếu được huyện Nhà Bè bàn giao mặt bằng cũng chỉ mất 12 tháng để thi công xong.
Giải trình với các đại biểu HĐND thành phố Hồ Chí Minh tại kỳ họp mới đây, Phó Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè Võ Phan Lê Nguyễn cho biết, dự án cầu Long Kiểng chưa thể triển khai xây dựng là do UBND thành phố vừa giao cho UBND huyện Nhà Bè phê duyệt giá mua 56 nền tái định cư. Hiện, Nhà Bè đã hoàn chỉnh hồ sơ, đang chuẩn bị trình trở lại thành phố để xin đơn giá chính thức.
Đối với dự án cầu Bưng, UBND quận Tân Phú cho rằng dự án gặp khó khăn khi xác định giá trị bồi thường, bởi vị trí dự án nằm trong Khu công nghiệp Tân Bình có liên quan đến hai doanh nghiệp đã thuê đất 50 năm. Quận đã nhiều lần nhờ Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố hướng dẫn cách giải quyết nhưng đến nay vẫn chưa nhận được.
Nhận định về nguyên nhân khiến các dự án giao thông trọng điểm thi công trì trệ, Chủ tịch HĐND thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Lệ cho rằng, không giải phóng được mặt bằng tại các dự án là do có tình trạng đẩy qua, đẩy lại giữa các cơ quan, đơn vị; địa phương đẩy lên sở, sở đẩy xuống địa phương. Chẳng hạn, dự án cầu Long Kiểng, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã giao thẩm quyền cho UBND huyện Nhà Bè nhưng huyện lại đẩy ngược lên UBND thành phố. Với dự án Cầu Bưng, HĐND thành phố đã đi giám sát thì hoàn toàn có thể thu hồi đất của hai doanh nghiệp, vấn đề là các quận, huyện, sở, ngành chưa có sự phối hợp, chưa quyết liệt giải quyết…
Nhiều đại biểu HĐND thành phố Hồ Chí Minh đề nghị UBND thành phố phải kiểm điểm trách nhiệm của chính quyền các địa phương khi bàn giao mặt bằng chậm; cần công khai quy hoạch, tiến độ thực hiện các công trình giao thông trọng điểm một cách rõ ràng để người dân giám sát. Bên cạnh đó, thành phố cũng phải đánh giá mức độ thiệt hại; sự ảnh hưởng tiêu cực của các công trình thi công chậm tiến độ đến sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.
Giám đốc Sở Giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh Trần Quang Lâm cho biết, sắp tới, sở sẽ tham mưu UBND thành phố về quy trình thống nhất những dự án nào do sở đề xuất, dự án nào do quận, huyện đề xuất để giám sát trách nhiệm. Người đứng đầu có vai trò rất quan trọng trong việc giải phóng mặt bằng để thi công các dự án. Đơn cử như dự án hầm chui An Sương trước đây cũng phải thi công cầm chừng vì thiếu mặt bằng, nhưng khi lãnh đạo quận 12 và huyện Hóc Môn quyết liệt xử lý thì đến nay dự án đã sắp hoàn thành toàn bộ để đưa vào sử dụng…
