Kêu gọi kiềm chế sau vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân I-ran

Theo Roi-tơ và TTXVN, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) A.Gu-tê-rét hối thúc kiềm chế sau khi nhà khoa học hạt nhân M.Phác-ri-da-đê của I-ran bị ám sát ở khu vực gần thủ đô Tê-hê-ran.

Hiện trường vụ tiến công nhà khoa học I-ran.
Hiện trường vụ tiến công nhà khoa học I-ran.

Vụ ám sát xảy ra ở thành phố Áp-xát thuộc khu vực Ða-ma-van ở miền đông, khi một nhóm tay súng đánh bom một xe ô-tô, trước khi nổ súng vào xe chở nhà khoa học này.

* Trong thư gửi Tổng Thư ký LHQ, Ðại sứ I-ran tại LHQ viết rằng, có "những dấu hiệu thật sự về trách nhiệm của I-xra-en" trong vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân của I-ran và Tê-hê-ran bảo lưu quyền tự vệ. Ðại sứ I-ran cũng kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ lên án vụ ám sát và có các biện pháp phù hợp đối với "những kẻ gây tội".

* Ngày 28-11, Ðại giáo chủ I-ran A.Kha-mê-ni tuyên bố, nước này sẽ đáp trả việc nhà khoa học hạt nhân I-ran bị ám sát, đồng thời khẳng định công trình nghiên cứu của nhà khoa học này sẽ tiếp tục được thực hiện. Tổng thống I-ran H.Ru-ha-ni cáo buộc I-xra-en tìm cách gây "hỗn loạn" bằng cách thực hiện vụ sát hại ông Phác-ri-da-đê, đồng thời cam kết sẽ đáp trả vụ việc "vào thời điểm thích hợp". 

* Cựu Giám đốc Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) G.Bren-nan cho rằng, vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của I-ran là một hành vi "phạm tội", có nguy cơ kích động xung đột trong khu vực. Theo ông, "một hành vi khủng bố được nhà nước tài trợ như vậy sẽ là sự vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế và kích động thêm nhiều chính phủ thực hiện những cuộc tiến công thảm khốc nhằm vào các quan chức
nước ngoài".

* Theo tình báo phương Tây và I-xra-en, ông Phác-ri-da-đê được cho là "cha đẻ" của chương trình hạt nhân của I-ran. Thủ tướng I-xra-en B.Nê-ta-ni-a-hu từng đưa ra cảnh báo đối với đích danh ông trong một buổi họp báo. I-ran đã nhiều lần cáo buộc phương Tây và I-xra-en, mà cụ thể là CIA và Cơ quan tình báo I-xra-en (MOSSAD), đứng sau hàng loạt vụ ám sát các nhà khoa học hạt nhân của nước này.

* Truyền thông I-xra-en ngày 28-11 đưa tin, nước này đã đặt các đại sứ quán I-xra-en trên khắp thế giới trong tình trạng báo động cao sau khi Tê-hê-ran đe dọa trả đũa vụ giết hại nhà khoa học hạt nhân I-ran. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao I-xra-en cho biết, Bộ này không bình luận về các vấn đề an ninh liên quan các đại diện của nước này ở nước ngoài.

* Ngày 27-11, Mỹ thông báo trừng phạt kinh tế bốn công ty của Nga và Trung Quốc mà Oa-sinh-tơn cho là hỗ trợ I-ran phát triển chương trình tên lửa. Theo Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ M.Pom-peo, các công ty này "đã vận chuyển công nghệ và vật liệu nhạy cảm cho chương trình tên lửa của I-ran" và sẽ phải chịu các quy định hạn chế về xuất khẩu và nhận viện trợ của Chính phủ Mỹ trong hai năm.