Bắn súng Việt Nam

Có đạn rồi, nhưng vẫn không được bắn!

Đã qua rồi thời các xạ thủ không có nổi một viên đạn để tập luyện. Thế nhưng, ngay cả khi bắn súng Việt Nam được nhập khẩu một số lượng lớn trang thiết bị tập luyện, tình trạng “tập chay” vẫn diễn ra. Ngay cả với đội Hà Nội (vốn vẫn được xem là “rất ổn”), mà suốt hai năm qua các VĐV cũng “chưa biết bắn đạn thật là gì”. Chuyện gì đang xảy ra với bắn súng Việt Nam, khi những nghịch lý đang khiến các xạ thủ theo đuổi môn thể thao tốn kém này dần đánh mất đam mê?

Có đạn rồi, nhưng vẫn không được bắn!

Đạn đã về!

Một trường bắn dùng bia giấy như ở Nhổn giờ là “của hiếm” ngay cả ở khu vực Đông - Nam Á. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề với các xạ thủ Việt Nam. Bằng chứng là bất chấp tình cảnh “đơn sơ”, lạc hậu ấy, nhiều người vẫn giành thành tích cao ở các giải quốc tế, trong đó phải kể đến chiến tích HCV Olympic của xạ thủ Hoàng Xuân Vinh năm 2016.

“Tập bia giấy, thi đấu bia điện tử” mãi rồi cũng quen. Nhưng, điều khiến các xạ thủ Việt Nam cảm thấy buồn nản nhất là họ không có súng, đạn để bắn trong suốt nhiều năm qua. Một câu chuyện tưởng như đùa nhưng lại có thật được chính các xạ thủ kể lại: “Chúng tôi đã phải đổ cát vào chai nước và tưởng tượng đó là khẩu súng để ngắm bắn. Hơn một năm qua, hàng trăm VĐV bắn súng ở đội tuyển quốc gia, ở các tỉnh, thành phố phải tập chay như thế vì không có nguồn cung ứng đạn”.

Từ ngày 18-10-2013, Bộ Công an và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) đã ra thông tư liên tịch quy định trang bị, quản lý, sử dụng vũ khí thể thao trong tập luyện và thi đấu thể thao. Theo đó, kể từ ngày 10-12-2013 trở đi, theo thông tư này, việc nhập khẩu vũ khí thể thao (trong đó có đạn) phải thực hiện phương thức đấu thầu để lựa chọn doanh nghiệp được nhập khẩu vũ khí. Sau rất nhiều năm tổ chức mời thầu, chỉ có duy nhất Công ty cổ phần Thể dục Thể thao (TDTT) Việt Nam nộp hồ sơ đấu thầu, nhưng lại không đủ tiêu chuẩn. Phải tới năm 2016, Tổng công ty Kinh tế kỹ thuật công nghiệp quốc phòng (GAET) - Bộ Quốc phòng mới trúng thầu và trở thành nhà cung cấp súng, đạn cho ngành thể thao.

Đây thật sự là một tin vui với các xạ thủ, bởi nhiều năm qua, họ khao khát được cầm súng, bắn đạn thật, còn những xạ thủ trụ cột sẽ không phải vừa bắn vừa tiết kiệm nữa. Nhưng rồi, niềm vui qua mau, ngay cả có đạn rồi thì hầu hết các VĐV bắn súng vẫn phải tập chay, vẫn phải dùng chai nước giả làm súng, còn đạn thì… tưởng tượng.

Vẫn là bài toán kinh phí

Súng, đạn đã về trong niềm vui sướng của các xạ thủ, nhưng vì sao họ vẫn không thể tập luyện bình thường như các VĐV nước ngoài? Theo tìm hiểu của chúng tôi, bắn súng Việt Nam đang vướng phải cơ chế đặc thù rất khó giải quyết, từ các địa phương tới trung ương. Bên cạnh đó, có một thực tế là chỉ có những xạ thủ hàng đầu nằm trong chiến dịch đầu tư trọng điểm mới “có súng, có đạn”, nhưng cũng chỉ bắn cầm chừng, muốn bắn thoải mái phải ra nước ngoài tập huấn với chi phí đắt đỏ.

Trong năm 2016, GAET được Chính phủ cho phép nhập khẩu 40 tỷ đồng tiền đạn dược, súng… Sang năm 2017, GAET tiếp tục trúng thầu và được Chính phủ cấp hạn ngạch nhập khẩu 20,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong năm đầu tiên, GAET cho biết họ chỉ bán được 10 tỷ đồng tiền đạn. Lý do là bởi nhiều địa phương đang gặp khó khăn về cơ chế cũng như kinh phí để mua đạn. Tính ra, để có đạn tập cho các VĐV mỗi năm, các địa phương phải bỏ ra cả tỷ đồng – một số tiền không hề nhỏ.

Trong khi đó, một HLV ở Trung tâm Huấn luyện thể thao quốc gia (HLTTQG) Hà Nội cũng thừa nhận: “Chỉ có các VĐV trọng điểm là có thể tập luyện bình thường, còn VĐV trẻ thì chẳng có gì thay đổi, vẫn tập chay. Chẳng hạn như đơn vị Hà Nội với quân số gần 100 xạ thủ, hai năm qua không có đạn để tập”.

HLV trưởng đội tuyển bắn súng Việt Nam Nguyễn Thị Nhung tâm sự: “Với mỗi xạ thủ trụ cột như Hoàng Xuân Vinh, thường tập luyện một ngày bắn khoảng trên dưới 2 triệu đồng tiền đạn, chưa kể tiền mua súng cũng vài nghìn USD. Đây sẽ là bài toán rất nan giải với các địa phương nghèo, bởi bắn súng là môn thể thao rất khó kêu gọi tài trợ, xã hội hóa”.

Đại hội thể thao châu Á (ASIAD) đang tới gần, đội tuyển bắn súng đặt mục tiêu có một HCV. Ngoài những niềm hy vọng như Hoàng Xuân Vinh, Trần Quốc Cường, Hà Minh Thành… có lẽ bắn súng Việt Nam cần phải đầu tư cho nhiều gương mặt trẻ khác. Nhưng trong tình cảnh này, nếu không chợt thi đấu “xuất thần”, mấy ai có thể vươn tới đỉnh cao?

Nhiều VĐV bỏ tập

Sau HCV Olympic 2016 của Hoàng Xuân Vinh, môn bắn súng và cá nhân xạ thủ Hoàng Xuân Vinh từng được hứa hẹn nhiều về việc đầu tư đặc biệt cho mục tiêu ASIAD 2018 cũng như Olympic 2020. Nhưng hai năm qua, kinh phí cấp cho bắn súng gần như không thay đổi. Đã xảy ra tình trạng một số VĐV bỏ tập vì chán nản, đặc biệt là ở các địa phương. HLV Cao Sơn cảnh báo: “Nếu tình trạng này còn kéo dài, trình độ của bắn súng Việt Nam sẽ tụt xa các nước trong khu vực”.