Diễn biến phức tạp

Dư luận thế giới tuần qua đổ dồn chú ý tới khu vực Trung Đông, với nhiều diễn biến “căng như dây đàn”, không chỉ là tình trạng đối đầu leo thang giữa Mỹ với I-ran (Iran). Và cũng không chỉ ở vùng “chảo lửa”, còn không ít biến động xuất hiện ở nhiều nơi, khiến Liên hợp quốc (LHQ) lo ngại căng thẳng địa chính trị bị đẩy lên đỉnh điểm.

Diễn biến phức tạp

1. Tổng thống Nga V.Putin (Vladimir Putin) bất ngờ tới Thủ đô Đa-mát (Damascus) trong chuyến thăm Xy-ri (Syria) lần đầu kể từ năm 2017. Chuyến thăm của lãnh đạo Nga được dư luận quan tâm đặc biệt, trong bối cảnh căng thẳng tại khu vực Trung Đông nóng lên từng giờ, sau vụ không kích của Mỹ tại I-rắc (Iraq) khiến tướng I-ran thiệt mạng.

Tại cuộc hội đàm diễn ra ở sở chỉ huy các lực lượng Nga tại Xy-ri (trong ảnh), Tổng thống Pu-tin và người đồng cấp nước chủ nhà A.Át-xát (Al Assad) thảo luận về bước tiến trong nỗ lực phối hợp chống khủng bố và khôi phục toàn vẹn lãnh thổ Xy-ri. Không đề cập trực tiếp vụ không kích của Mỹ, song chuyến thăm bất ngờ của Tổng thống Nga cũng như cuộc thảo luận giữa các nhà lãnh đạo hai nước vẫn được cho là nhằm tìm kiếm các giải pháp đối phó những diễn biến khó đoán định, khi đối đầu leo thang giữa Mỹ và I-ran. Ngay sau Xy-ri, Tổng thống Pu-tin có chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ.

2. Cuộc khủng hoảng tại Vê-nê-xu-ê-la (Venezuela) vẫn tiếp diễn sau cuộc bỏ phiếu bầu lãnh đạo Quốc hội (QH). Nghị sĩ L.Pa-ra (Luis Parra) thuộc đảng Công lý trước tiên (PJ) được bầu làm Chủ tịch QH, thay ông H.Gu-ai-đo (Juan Guaido) - người tự xưng là Tổng thống hồi đầu năm 2019 và được Mỹ cùng nhiều nước đồng minh công nhận, gây ra cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài suốt năm qua tại Vê-nê-xu-ê-la.

Trong khi ông Pa-ra được đảng Xã hội chủ nghĩa thống nhất (PSUV) cầm quyền của Tổng thống N.Ma-đu-rô (Nicolas Maduro) ủng hộ, thì ông Gu-ai-đô vẫn tuyên bố tái đắc cử lãnh đạo QH, trong một cuộc bỏ phiếu do phe đối lập tự tổ chức. Nga tuyên bố ủng hộ lãnh đạo QH mới vừa được bầu tại Vê-nê-xu-ê-la, còn Mỹ cùng Đức và các nước nhóm Li-ma (Lima) lại công nhận “Chủ tịch QH tự xưng” và cáo buộc có gian lận phiếu bầu. Tổng Thư ký LHQ kêu gọi các bên tại Vê-nê-xu-ê-la lập tức có bước đi giảm căng thẳng.

3. Tương tự, trong khi giao tranh ác liệt tiếp diễn tại Li-bi (Libya), Thổ Nhĩ Kỳ lại xúc tiến kế hoạch đưa quân tới hỗ trợ Chính phủ đoàn kết dân tộc Li-bi (GNA) đối phó các cuộc tiến công của nhóm vũ trang tự xưng Quân đội quốc gia Li-bi (LNA) - lực lượng do Tướng K.Háp-ta (Khalifa Haftar) lãnh đạo và ủng hộ chính quyền ở miền đông. Ngay sau khi QH thông qua dự luật cho phép triển khai lực lượng tới Li-bi trong thời hạn nhiều nhất một năm, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ T.Éc-đô-gan (Tayyip Erdogan) thông báo: Các đội kỹ thuật và chuyên gia quân sự cùng trang thiết bị đã sẵn sàng tới Li-bi hỗ trợ GNA, theo thỏa thuận hai bên đã ký hồi tháng 11-2019.

Tuy nhiên, kế hoạch điều quân của Thổ Nhĩ Kỳ vấp phải làn sóng phản đối, nhất là các nước A-rập (Arab). Ai Cập, A-rập Xê-út (Saudi Arabia), Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất (UAE) và Ba-ren (Bahrain) cho rằng, việc Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào Li-bi là vi phạm luật pháp quốc tế, xâm phạm chủ quyền và thống nhất đất nước của Li-bi. LHQ hết sức lo ngại, kêu gọi các bên ngừng các hành động can thiệp, trong bối cảnh giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn quanh Thủ đô Tơ-ri-pô-li (Tripoli).

4. Tại Ô-xtrây-li-a (Australia), hàng nghìn nhân viên cứu hỏa, người tình nguyện và binh sĩ thuộc lực lượng dự bị đang vật lộn để dập tắt các đám cháy rừng (trong ảnh), trong thảm họa chưa từng có trong lịch sử nước này. Cháy rừng bùng phát từ tháng 10-2019, đến nay đã thiêu rụi hơn sáu triệu héc-ta rừng, nhiều gấp bảy lần so diện tích “lá phổi xanh A-ma-dôn” (Amazon) rừng bị hủy hoại trong đợt cháy khủng khiếp hồi tháng 9 năm ngoái. Đã có 24 người chết, chủ yếu là ở Niu Xao Uên (New South Wales), bang đông dân thứ hai của Ô-xtrây-li-a, trong khi còn hàng nghìn người mắc kẹt ở các thị trấn ven biển chưa thể về nhà. Thiệt hại về kinh tế chưa được thống kê, song “đại thảm họa” cháy rừng tại Ô-xtrây-li-a được dự báo kéo theo nhiều hệ lụy trầm trọng, từ hệ sinh thái, môi trường sống, đến các ngành kinh tế, nhất là du lịch.

Diễn biến phức tạp ảnh 1