Những “đóa hoa” trên phố

Với hơn 70 năm tồn tại, jeepney không chỉ là phương tiện giao thông mà còn là nét văn hóa đặc trưng của đất nước Phi-li-pin.

Những “đóa hoa” trên phố

Chẳng khác nào một chiếc xe buýt cỡ nhỏ, khoác lên mình một lớp vỏ trang trí rực rỡ bên ngoài, jeepney là một trong những phương tiện công cộng phổ biến nhất ở thủ đô Ma-ni-la.

Được “cải tạo” từ chiếc xe jeep của quân đội Mỹ để lại từ Chiến tranh thế giới thứ hai, cái tên “jeepney” được ghép từ xe “jeep” (loại xe đặc trưng của Mỹ) và “jitney” (xe buýt giá rẻ). Dù vậy, anh Gonzalo - một lái xe jeepney lại giải thích rằng: “Jeepney được ghép từ “jeep” và “knee” (đầu gối), vì các hành khách khi lên xe này sẽ phải ngồi trên hai băng ghế đối diện và đầu gối người này sẽ chạm đầu gối người kia”.

Những “đóa hoa” trên phố ảnh 1


Với nhu cầu sử dụng phương tiện công cộng của người dân bản địa, việc cải tạo lại những chiếc xe jeep có sẵn giúp người dân Phi-li-pin tiết kiệm rất nhiều chi phí. Năm 1953, một công ty chuyên sản xuất jeepney được thành lập mang tên Sarao Motor. Từ việc sử dụng và nâng cấp những chiếc xe quân sự, sau một thời gian phát triển, hãng này đã chuyển sang sản xuất mới hoàn toàn với phụ tùng nhập khẩu từ Nhật Bản.

Không hề mang vẻ ngoài khô cứng của một chiếc xe jeep góc cạnh nguyên bản, jeepney nổi tiếng như một nét văn hóa riêng bởi người dân bản địa đã thổi hồn vào chiếc xe bằng lớp vỏ đậm chất nghệ thuật! Trên thân xe là vô vàn những hình vẽ với mầu sắc sặc sỡ. Bên cạnh các đồ vật trang trí như chiếc còi hay sừng trên nóc xe được mạ chrome sáng bóng.

Nhiều năm qua, jeepney luôn là phương tiện giao thông công cộng rẻ và phổ thông nhất ở Ma-ni-la với hàng triệu lượt người sử dụng. Tương tự như ta-xi vàng ở Niu-Oóc, những chiếc xe jeepney được xem là biểu tượng văn hóa của Ma-ni-la nói riêng và Phi-li-pin nói chung. Ngoài mục đích công cộng, jeepney cũng được dùng như phương tiện riêng tư. Nếu là xe riêng, người chủ sẽ gắn thêm cửa sau và một tấm biển ghi rõ “xe cá nhân” ở phía sau.

Mặc dù vậy, từ năm 2020, Chính phủ Phi-li-pin sẽ loại bỏ hoàn toàn những chiếc jeepney đã quá 15 năm tuổi vì không bảo đảm tiêu chuẩn khí thải và an toàn cho hành khách. Thay vào đó là xe buýt cỡ nhỏ có trang bị điều hòa không khí với chỗ ngồi riêng rộng rãi. Tuy nhiên, những “đóa hoa” jeepney vẫn sẽ “bon bon” theo dòng lịch sử, như một nét văn hóa đặc trưng trên đường phố Phi-li-pin.