Siêu anh hùng “mũi đỏ”

Với quần áo sặc sỡ, tóc dài, nửa xanh nửa bạch kim, ria mép uốn cong, kính hồng, mắt cười và luôn mang bên mình cái mũi đỏ, Patch Adams lúc nào cũng nổi bật giữa đám đông. Patch là một bác sĩ, diễn viên hề chuyên nghiệp và là nhà hoạt động xã hội với những mục tiêu đầy tham vọng, nhưng khác thường.

Siêu anh hùng “mũi đỏ”

Trái tim đa cảm

Cha của Patch từng là quân nhân Mỹ chiến đấu trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Những ký ức về cuộc chiến luôn đeo đẳng khiến ông trở nên khá cay nghiệt. Patch thậm chí còn nghĩ rằng bản thân không phải là đứa con trai mà cha ông từng mong muốn, bởi Patch là một “gã mọt sách” yếu đuối, không có được sự cứng rắn, mạnh mẽ của người lính.

Năm Patch 16 tuổi, cha mất, gia đình Patch từ Đức trở về Mỹ sinh sống. Patch bị choáng ngợp bởi cuộc sống phồn hoa, nhưng nhiều xáo trộn và bất công tại chính đất nước nơi ông sinh ra. Đầu những năm 60 của thế kỷ trước, tại Mỹ người da mầu chưa có quyền bình đẳng như ngày nay, khi thường bị hắt hủi, đuổi khỏi các quán ăn, chỉ được phép ngồi ở hàng ghế cuối trên xe buýt... Trái tim non nớt, dễ rung động khiến Patch khóc rất nhiều. Patch khóc cho những người da mầu, cho những bất công xã hội mà một chàng trai mới lớn chưa thể tự lý giải. Thậm chí, mẹ ông phải đưa ông tới viện ít nhất ba lần vì Patch cố tự sát.

Trong một lần như vậy, Patch nhận ra: Thay vì thương xót, nuối tiếc, đau đớn và tự hủy hoại chính mình, người ta có thể làm điều gì đó giúp cuộc đời này tốt đẹp hơn. Patch quyết định đấu tranh. Song, một học sinh trung học có thể làm gì để thay đổi cuộc sống của bản thân và những người chung quanh? Mỗi lần trong giờ học nếu nghe thấy người khác có ý miệt thị người da mầu, Patch đã hét lên thật to, hét tới khi tất cả phải rời khỏi phòng. Sau mỗi lần đấu tranh kiểu “lập dị” đó, cuối giờ học Patch thường xuyên bị đánh. Nhưng Patch đã thành công, bởi không ai muốn bị gián đoạn trong giờ học nữa.

“Sứ mệnh cuộc đời”

Học xong trung học, Patch nghĩ nghề duy nhất có thể đem tình yêu thương tới cho mọi người chính là bác sĩ, và quyết tâm theo học ngành này.

Để học cách giao tiếp với mọi người chung quanh và bắt đầu “sứ mệnh” lan tỏa yêu thương, mỗi ngày Patch dành hai giờ gọi điện thoại tới một số bất kỳ, cố gắng kéo dài cuộc đối thoại với người lạ. Mỗi tuần Patch dành 10 giờ đi lên, đi xuống thang máy tại các tòa nhà cao tầng và trung tâm thương mại ở Washington, tìm cách trở thành người mà bất kỳ ai nhìn thấy cũng muốn nói chuyện và chia sẻ cùng.

Patch thử khoác lên mình bộ đồ của một chú hề và chợt thấy rạo rực như trở thành một người hoàn toàn khác, không phiền muộn, toan tính, chỉ còn tràn ngập trong niềm vui và tình yêu thương. Khi Patch mặc bộ đồ của chú hề, nhiều người lạ chủ động bắt chuyện với Patch. Không ít lần Patch dùng chính cách hành xử của một chú hề vui vẻ để ngăn chặn bạo lực. Đó là những lần Patch chứng kiến người chồng đánh vợ của anh ta ngay tại bến xe buýt, hay những cuộc ẩu đả khác trên đường, trong siêu thị, quán rượu... Patch kể: Chỉ cần đeo cái mũi đỏ lên là ông có thể ngăn chặn được 100% số các vụ bạo lực, điều mà người bình thường chưa chắc làm được.

Patch kết luận, những chú hề không đơn thuần là “những tay hoạt náo”, chuyên chọc cười. Hề còn có thể là những siêu anh hùng trong cuộc cách mạng trao và nhận yêu thương. Thử tưởng tượng xem, nếu trong bộ đồ xám ngắt và với gương mặt lạnh lùng, người ta có thể bắt chuyện với bao nhiêu người? Nhưng trong vai chú hề, Patch tự tin tiến gần tới mọi người, ôm họ, trêu đùa và khơi gợi những câu chuyện ẩn sâu bên trong mỗi cá nhân.

Cho đi là nhận lại

Patch viết thư cho hơn 300 tử tù tại Mỹ, cố tìm hiểu xem nguyên nhân vì sao họ lại trở thành những kẻ giết người man rợ. Patch phát hiện: Tất cả tử tù đều thiếu tình thương của cha mẹ. Nếu được yêu thương nhiều hơn, có lẽ không ai trở thành kẻ xấu.

Trong vai chú hề, một năm Patch có khoảng 10 chuyến lưu diễn khắp thế giới, tại 40 - 50 trường học. Phần lớn thời gian còn lại ông giảng tại các lớp học truyền cảm hứng. Patch dành tiền kiếm được cho mục tiêu lớn nhất của đời mình - xây bệnh viện hiện đại, nơi mọi người không chỉ được chữa bệnh hoàn toàn miễn phí, mà còn được đón nhận và chia sẻ những tình cảm yêu thương nhất.

Dự án bệnh viện miễn phí được Patch khởi xướng từ đầu những năm 70 của thế kỷ trước. Tại Mỹ, chăm sóc sức khỏe là một trong những loại hình dịch vụ đắt đỏ nhất. Trung bình, một lao công nhận 15 nghìn USD mỗi năm, trong khi, lương của một bác sĩ phẫu thuật tim mạch khoảng hai triệu USD mỗi năm. Còn tại bệnh viện của Patch, tất cả các bác sĩ hay nhân viên sẽ chỉ hưởng mức lương như nhau - 300 USD một tháng.

Dự án bệnh viện miễn phí của Patch tới nay chưa hoàn tất, tuy nhiên, có hàng nghìn bác sĩ và điều dưỡng viên gửi đơn xin việc tại bệnh viện đặc biệt này. Và điều quan trọng hơn là mô hình bệnh viện ấy truyền cảm hứng lan tỏa yêu thương khắp thế giới. Patch nhận được hơn ba nghìn bức thư từ các tổ chức và hiệp hội các nước. Phỏng theo mô hình của Patch, người ta đã xây những trạm y tế miễn phí, các trại trẻ mồ côi, các trung tâm bảo trợ người khó khăn. Có những bức thư được viết bởi các bác sĩ, những người từ 20 năm trước theo lời khuyên của Patch, vứt bỏ cuộc sống tiện nghi nhưng đầy phiền muộn, tìm về nơi khó khăn nhất trên Trái đất, trở thành bác sĩ chăm sóc miễn phí cho người dân và được nở nụ cười mỗi ngày.

Khuôn viên 128 ha cho bệnh viện tương lai của Patch tại bang West Virginia của Mỹ, hiện là nơi đặt trụ sở của Viện Gesundheit và Trường thiết kế xã hội. Tại đây Patch cùng các đồng nghiệp tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn về chăm sóc sức khỏe và thúc đẩy thành lập các tổ chức vì cộng đồng. Học viên có thể tham gia lưu diễn cùng Patch và các chú hề khác tới trường học, bệnh viện và thậm chí các vùng chiến sự tại hơn 120 nước.

“Siêu anh hùng mũi đỏ” ấy vẫn chưa dừng lan tỏa tình yêu thương, qua những nụ cười…