Lịch sử ra đời từ một cuộc phái sinh

Từ một kẻ bị tước mất đứa con tinh thần, Walt Disney đã tạo nên một đế chế trong làng giải trí toàn cầu (hiện nay được định giá đến hàng trăm tỷ USD). Lịch sử của những cuộc “phái sinh” (từ đang được sử dụng thịnh hành trong những ngày qua, liên quan đến vụ kiện của đạo diễn Việt Tú) hóa ra đã từng có một cú “big bang” khủng khiếp đến dường ấy.

Lịch sử ra đời từ một cuộc phái sinh

Bài học đầu tiên

Tháng 11 năm ngoái, Walt Disney long trọng tổ chức sinh nhật lần thứ 90 của chú chuột Mickey, được xem là linh vật của hãng. Ở công viên Disneyland thuộc bang California (Hoa Kỳ), tượng họa sĩ Walt Disney và chú chuột Mickey đang cầm tay nhau được đặt ở vị trí trung tâm. Đấy là mối lương duyên kỳ lạ, khi một người có thật và một nhân vật hoạt hình cùng tạo nên một đế chế vĩ đại.

Theo sách của học giả Nguyễn Hiến Lê kể về 40 tấm gương thành công trên thế giới, Walt Disney từng là một họa sĩ nghèo rớt mồng tơi. Một lần mang các tác phẩm của mình đến hãng Kansas City Star xin việc, ông chủ của hãng đã khuyên Disney nên… bỏ nghề. Không bỏ cuộc, Disney vẫn miệt mài vẽ và tìm kiếm nhà đầu tư.

Giai thoại kể một hôm Disney nhìn thấy chú chuột chạy ngang qua mình. Ông ngừng vẽ, ngó nó và thấy nó… ngó lại ông. Vào nhà lấy bánh mì vụn ra, Disney ngạc nhiên khi chú chuột không hoảng sợ mà… ăn vụn bánh mì ngon lành. Nếu như con lật đật đã tạo cảm hứng để Fujiko Fujio vẽ nên chú mèo Doraemon nổi tiếng, thì chú chuột ăn vụn bánh mì đã tạo điều kiện để Disney vẽ… thỏ Oswald.

Disney xách Oswald đi chào hàng và được hãng Universal chấp nhận đầu tư. Được một thời gian, Disney đòi mức thù lao cao hơn cho nhân vật đầu tay của mình. Nhưng ông chủ của hãng - Charles Mintz - kiên quyết từ chối. Disney đòi lại Oswald, tất nhiên là Universal không trả. Mintz tuyên bố thỏ Oswald là tài sản của Universal, nó sẽ vẫn ở lại ngay cả khi Disney có bỏ đi.

Disney nhận ra bài học đầu tiên trong đời: phải giữ bản quyền sở hữu cho mọi nhân vật mà mình sáng tạo. Thành lập công ty riêng, Disney tạo ra nhân vật chuột Mickey. Trên thực tế, chuột Mickey có tạo hình rất giống thỏ Oswald, và nó cũng là sự sáng tạo dựa trên chú chuột ăn vụn bánh mì ngày xưa. Thế nên nếu ta nói chuột Mickey là một sản phẩm phái sinh từ thỏ Oswald, cũng không có gì sai.

Thăng tiến vượt bậc

Năm 1928 được lấy làm năm khai sinh của chuột Mickey vì trong năm đó, tập phim hoạt hình được lồng tiếng đầu tiên trong lịch sử ra đời mang tên “Tàu hơi nước Willie”. Mickey là nhân vật chính và lồng tiếng cho chú cũng chính là Disney.

Có tài liệu ghi lại: ban đầu Disney định đặt tên cho Mickey là Mortimer. Nhưng vợ ông bảo đấy là một cái tên hơi… gian xảo, Mickey sẽ là một cái tên thương mại hơn. Disney nghe theo lời vợ. Sau này trong một tập phim khác, ông đã lấy tên Mortimer đặt tên cho một con chuột… phản diện.

90 năm sau ngày ra đời, chuột Mickey đã trở thành chú chuột nổi tiếng nhất hành tinh. Chú là khởi nguồn cho cả một “đế chế tỷ đô”. Từ phim hoạt hình, chú đi vào đời sống thường nhật của biết bao thế hệ trẻ em trên thế giới. Bọn nhóc ôm chuột Mickey đi ngủ, đến trường cùng ba-lô Mickey, dùng vở, hộp bút và cục tẩy có hình Mickey.

Mickey đi vào cả… chiến tranh. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, “Mickey” đã trở thành mật khẩu bí mật giữa các nhân viên tình báo của phe Đồng minh trong chiến dịch đổ bộ lên Normandie. Mickey đi vào âm nhạc, khi album “Mickey Mouse Disco” ra đời năm 1979 thành công vang dội và trở thành album nhạc trẻ em có doanh số cao nhất vào thời điểm ấy.

Rồi sau Mickey, những người em của nó bắt đầu tiếp bước vẽ nên ước mơ của biết bao trẻ em trên thế giới. Bạch Tuyết và bảy chú lùn ra đời năm 1937, Pinocchio, Fantasia cùng chào đời năm 1940. Tiếp nối là Dumbo (1941), Bambi (1942), Lọ Lem (1950), Mary Poppins (1964). Mỗi bộ phim đều là “bom tấn” vào thời điểm nó ra đời, và lập tức được đánh giá là kiệt tác.

Rồi Disneyland ra đời (1955), trở thành địa chỉ vui chơi đáng mơ ước với biết bao thế hệ trẻ em trên toàn thế giới. Ngày nay hệ thống công viên Disney World đã có mặt ở khắp các châu lục với 12 công viên chủ đề và 2 công viên nước, mỗi năm thu về hàng tỷ USD.

Bước về phía trước và không ngừng tưởng tượng

Rồi từ phim hoạt hình, Disney làm phim người đóng. Bí quyết của Disney chỉ gói trong một câu: “Bước về phía trước và không ngừng tưởng tượng”. Từ chỗ bị người khác “nuốt” mất đứa con tinh thần, Disney bắt đầu “nuốt” những công ty khác. Mới đây họ đã mua lại hãng Fox, qua đó củng cố địa vị bất khả xâm phạm trong làng giải trí toàn cầu.

Trước đó, Disney thâu tóm Marvel vào năm 2009. Có Disney chống lưng, Marvel đã tạo nên vũ trụ siêu anh hùng thành công nhất lịch sử. Năm 2011, Disney mua tiếp Lucasfilm, làm chủ luôn loạt Star Wars. Rồi Disney tạo ra Pixar, hãng hoạt hình được xem là “nhà sản xuất những giấc mơ” với những bộ phim mà người ta bảo là Viện hàn lâm chỉ chờ họ ra phim là trao Oscar.

Việc làm sống lại những tác phẩm đã quá kinh điển như Vua sư tử, Mulan, Tarzan, Công chúa ngủ trong rừng, Bạch Tuyết… dù là phiên bản 3D hay người đóng đang tạo ra những cái chau mày. Mới đây, bộ phim Aladdin với tạo hình Thần Đèn “xấu đau xấu đớn” của Will Smith đã bị mang ra làm đề tài chế nhạo suốt một thời gian dài. Người ta nói đế chế Disney đang vô tình phá hủy hình ảnh đẹp đẽ của chính họ tạo ra.

Nhưng… có sao đâu. Disney đã làm tròn phận sự của mình. Bởi vì bây giờ nuôi dưỡng ước mơ cho thế hệ trẻ em tiếp theo đã được giao phó cho Pixar. Disney khởi đi từ một công ty vẽ truyện tranh cho trẻ em, giờ họ làm phim cho người… đã từng là trẻ em. Từ chỗ là một công ty nhỏ lúc nào cũng sợ, bây giờ đã trở thành một đế chế khiến các hãng phim nhỏ lo sợ.

Tất cả khởi nguồn từ một chú chuột… phái sinh. Và hình ảnh chú chuột nhỏ bé ăn vụn bánh mì ấy sau này trở lại trong câu nói bất hủ của Walt Disney, mà có lẽ ai trong chúng ta cũng cần phải lưu tâm:

“Những điều vĩ đại nhất đều khởi đầu từ những thứ nhỏ bé”.

Lịch sử ra đời từ một cuộc phái sinh ảnh 1

Walt Disney sinh ngày 5-2-1901 trong một gia đình trung lưu ở Chicago, Mỹ. Ông có bốn anh, chị em. Cha ông là một người thô bạo và ông đã tìm niềm vui trong việc vẽ vời từ bé. Sau này, Walt và người anh trai Roy cùng thành lập nên hãng Walt Disney. Trong suốt những năm tháng lao động và sáng tác, Walt Disney từng giành đến 22 giải Oscar. Ông qua đời năm 1966 vì bệnh phổi.