Đây là thông tin trong lễ phát động chiến dịch này, vừa được Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp cùng Cơ quan Thẩm quyền Quản lý CITES Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chính thức khởi động vào chiều 17-11, tại Hà Nội.
Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường thực thi pháp luật, giảm nhu cầu tiêu thụ động vật hoang dã (ĐVHD) bất hợp pháp. Nhiều đường dây săn bắt động vật hoang dã bị triệt phá, các đối tượng buôn lậu bị bắt giữ...
Được đánh giá là quốc gia có nhiều tài nguyên sinh học tự nhiên, nhưng theo các chuyên gia, tài nguyên đa dạng sinh học của Việt Nam đang ngày càng suy giảm, nhiều loài có nguy cơ bị đe dọa tuyệt chủng, bị săn bắt, tiêu thụ trái pháp luật.
Trong khi đó, việc thực thi pháp luật còn gặp nhiều khó khăn do nhận thức về pháp luật bảo vệ ĐVHD của cộng đồng còn hạn chế. Việc tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật cũng chưa sâu rộng. Niềm tin của người dân vào việc sử dụng ĐVHD để trị bệnh, làm đồ thủ công mỹ nghệ hay đem lại may mắn, thịnh vượng vẫn còn tồn tại.
Theo "Nghiên cứu nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm từ voi, tê giác, tê tê ở Việt Nam" thực hiện năm 2018, khoảng 50% người mua và sử dụng các sản phẩm sừng tê giác, ngà voi và vảy tê tê nhận thức không đầy đủ về các điều luật và các hình phạt đối với các hành vi bất hợp pháp này.
Tại buổi lễ phát động chiến dịch, ông Trần Quang Bảo, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chia sẻ: “Tội phạm về buôn bán trái pháp luật ĐVHD cần được coi là loại hình tội phạm nghiêm trọng, có tổ chức, có tính chất xuyên biên giới. Chiến dịch truyền thông “Nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi sử dụng các sản phẩm từ ĐVHD bất hợp pháp” sẽ thúc đẩy sức mạnh của cộng đồng xã hội cùng chung tay trong việc ngăn ngừa và phòng chống loại hình tội phạm này”.
Trong giai đoạn đầu, chiến dịch sẽ tập trung truyền tải các thông điệp cụ thể và quyết liệt như: “Buôn bán, vận chuyển và tàng trữ sản phẩm từ động vật hoang dã: Phạt tù lên đến 15 năm và phạt tiền lên đến 15 tỷ đồng”, “Đừng biến chuyến du lịch thành hành trình phạm pháp” nhằm nhấn mạnh vào việc thực thi pháp luật nghiêm minh đối với các hành vi buôn bán, vận chuyển và tàng trữ sản phẩm từ ĐVHD trái phép.
Giai đoạn tiếp theo của chiến dịch sẽ tập trung truyền thông thay đổi hành vi sử dụng các sản phẩm từ ĐVHD với các niềm tin vô căn cứ. Trong giai đoạn này, lần đầu tiên tại Việt Nam, chiến dịch truyền thông sẽ truyền tải các thông điệp cốt lõi liên quan đến cả động cơ sử dụng ĐVHD vì mục đích trị bệnh cũng như niềm tin tâm linh: “Mua một ngà voi nhận một nghiệp báo”, "Hãy lựa chọn sáng suốt cho một cơ thể khỏe mạnh"; "Dùng sừng tê giác để chữa bệnh nan y là niềm tin vô căn cứ"...
Cũng tại buổi lễ, bà Ann Marie Yastishock, Giám đốc USAID tại Việt Nam nhấn mạnh: "Chính phủ Hoa Kỳ cam kết hợp tác với Việt Nam phòng, chống tội phạm về buôn bán ĐVHD trái pháp luật và chấm dứt nhu cầu sử dụng đối với các sản phẩm ĐVHD bất hợp pháp. Thông qua các hoạt động truyền thông đa dạng và có chiều sâu, chúng tôi tin tưởng người dân sẽ thay đổi nhận thức và dần loại bỏ việc sử dụng ĐVHD trái pháp luật".
