Ăn Tết thời 4.0

Thế giới đang trong xu thế phát triển rất nhanh do tác động của “cuộc cách mạng công nghệ” - một từ khóa cực “hot” của năm được số hóa bằng cụm từ “thời đại 4.0”. Trong thời đại kỷ nguyên số, rất nhiều truyền thống bị tác động trực tiếp và biến đổi mạnh mẽ, kể cả việc ăn Tết.

Lựa chọn hàng Tết.
Lựa chọn hàng Tết.

1/ Người Việt xưa nay vốn sử dụng nhiều từ “ăn” trong ngôn ngữ của mình với nhiều hàm ý khác nhau. Nào là ăn lời, ăn ý, ăn chắc, ăn may… cho đến ăn hỏi, ăn cưới, ăn giỗ, ăn chạp, ăn tân gia, ăn đầy tháng, ăn thượng thọ, ăn mừng, ăn khao… Và quan trọng nhất trong cái muôn vàn kiểu ăn là... ăn Tết.Thế nhưng, tại sao chúng ta lại dùng từ “ăn Tết” chứ không phải là “uống Tết, chơi Tết”? Ở nghĩa bóng, ăn Tết chính là miêu tả thói quen, tập tục, lề lối, cách thức của người Việt trong dịp Tết cổ truyền, đánh dấu quãng thời gian chuyển từ năm cũ sang năm mới. Nhưng ăn Tết cần phải hiểu theo nghĩa đen là việc ăn trong dịp Tết Nguyên đán. Bởi vậy, người ta hay hỏi nhau “Ăn Tết to không?” để đánh giá thành quả lao động của cả một năm. Do đó, Tết phải là dịp để mọi người được ăn no, ăn ngon, dùng sự thỏa mãn của cái dạ dày làm bản báo cáo với trời đất, với tổ tiên về niềm vui của mình về những gì đã đạt được trong 365 ngày đã qua, đồng thời bộc bạch ước vọng về một năm mới đủ đầy, ấm no, hạnh phúc.

Để có được ba ngày Tết an vui, hòa hợp, ấm cúng, ngay từ đầu tháng Chạp, mọi thứ chuẩn bị đã phải khởi động. Đến rằm tháng Chạp là tất cả gần như đã đâu vào đấy. Và trong 10 ngày cuối cùng của năm cũ, tất cả mọi thành viên trong nhà đều phải chung tay lo Tết.

Những ngày cuối Chạp trôi thật nhanh, mà việc thì cứ ùn ùn kéo đến, làm liên hồi từ tinh mơ đến khuya khoắt vẫn không hết việc. Trong nhà, ngoài sân, chỗ nào cũng ngổn ngang nồi to, chậu lớn, suốt ngày ồn ã những tiếng sai bảo, nhắc việc. Ai cũng mệt rã rời, chỉ thèm lăn ra ngủ một giấc cho đẫy mắt. Nhưng như thế mới Tết!

2/ Cuộc sống là những vòng lặp và biến đổi. Tập tục ăn Tết cũng dần bị biến đổi bởi tác động của sự hiện đại hóa, đơn giản hóa. Sự can dự của thời đại công nghệ càng khiến cho xu hướng chuyển dịch này trở nên mạnh mẽ và phổ biến. Việc ăn không còn là nhiệm vụ thiết yếu, nên người ta có xu hướng chuyển dịch từ “ăn Tết” thành “chơi Tết”, thiên về sự chiều chuộng bản thân và nghỉ ngơi hơn.

Bây giờ, người ta không phải mất cả năm, cả tháng để lo Tết nữa. Mọi người cứ đi làm đến tận ngày 26 - 27 tháng Chạp và Google sẽ biến chuyện sắm Tết trở nên đơn giản. Với những gia đình trẻ, chỉ cần quãng thời gian dài bằng “một nốt nhạc” là đã chuẩn bị xong một cái Tết đủ đầy. Từ chiếc bánh chưng truyền thống đến các thứ khác như giò lụa, giò me, giò thủ, gà luộc, gà hấp muối, vịt quay, chim tần nhồi hạt sen... cho đến những món đồ ăn phương Tây như gan ngỗng Pháp, xúc xích Đức, salami Italy, bánh mì đen Nga, chân giò lợn đen Tây Ban Nha, đùi gà xông khói Hàn Quốc hay bánh kẹo, mứt quả, chè, thuốc, rượu vang... xuất xứ từ khắp nơi trên thế giới đều có thể đặt mua và giao đến tận nhà. Với những nàng dâu móng tay đính hạt, nếu ngại không muốn vào bếp thì đã có những gian bếp online cung cấp cả gà luộc buộc cánh tiên ngậm hoa hồng cúng Giao thừa, mồng 1, thậm chí cả mâm cơm cúng, mâm cỗ Tết với thực đơn phong phú sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu và ví tiền. Đến cả các loại sớ, văn khấn hay hoa chưng, hoa thờ cúng cũng chỉ cần “đi chợ” trên Facebook là xong...

Nhanh, nhàn, tiện lợi chính là những giá trị của công nghệ 4.0 đem lại cho con người. Nó giúp người ta có được sự thư nhàn, nhưng vẫn có thể khoe sự đảm đang, khéo léo thể hiện qua những mâm cơm, mâm cỗ Tết đăng lên Facebook, kèm theo trạng thái thể hiện sự… mệt mỏi ảo.

Hình thức ăn Tết trong thời đại 4.0, vì thế cũng trở nên đa dạng và phong phú hơn rất nhiều với nhiều cung bậc, cảm xúc khác nhau tùy thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh kinh tế, việc làm của mỗi gia đình. Tuy nhiên, dù thế nào, thì Tết vẫn là cảm xúc đặc biệt, khi các thành viên trong gia đình có điều kiện sum họp đông đủ để thưởng thức những bữa cơm tất niên nhìn lại một năm cũ đã qua và chúc mừng nhau những lời chúc tốt đẹp nhất một năm mới an khang, thịnh vượng.

Ăn Tết thời 4.0 ảnh 1

Nguồn: AFAMILY.VN