Ðiểm cộng từ Việt Nam
TTCK trong ngắn hạn sẽ chịu ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài hơn là vấn đề nội tại thị trường. Hiện tượng nhà đầu tư nước ngoài bán ròng mạnh trong tháng 8 vừa qua không chỉ xuất hiện ở thị trường Việt Nam mà ở cả các thị trường châu Á khác. Trong đó thị trường Việt Nam bị bán ròng ít nhất.
Bối cảnh vĩ mô tích cực và khả năng duy trì đồng bản tệ ổn định đang là điểm cộng để Việt Nam có sức hút với dòng tiền dài hạn của nhà đầu tư (NÐT) nước ngoài. Số liệu thống kê của Bloomberg cũng cho thấy VN-Index hấp dẫn về cả mặt định giá và tỷ suất lợi nhuận.
Tuy nhiên, trong tháng 8 cũng ghi nhận NÐT nước ngoài bán ròng mạnh trên sàn với hơn 1.600 tỷ đồng. Cùng lúc đó, dòng tiền ETF (Quỹ đầu tư vào chỉ số, một xu hướng đầu tư mới) cũng ghi nhận bị rút ròng mạnh nhất kể từ đầu năm, đặc biệt tới từ VFMVN30. Do có độ trễ khoảng một tháng giữa giao dịch trên sàn của NÐT nước ngoài so với diễn biến của dòng tiền ETF, khả năng khối ngoại tiếp tục bán ròng mạnh trên sàn là khá cao. Ngoài ra, cũng ít khả năng dòng tiền ngoại sẽ trở lại thị trường trong ngắn hạn bởi lẽ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc chưa có dấu hiệu hạ nhiệt và ngày càng nhiều nhà đầu tư ưa thích kênh đầu tư vào tài sản an toàn hơn. Thêm nữa, NÐT nước ngoài có thể tiếp tục bán ròng để chuẩn bị vốn cho các ETF mới.
Trong ba bộ chỉ số mới được Sở giao dịch TP Hồ Chí Minh công bố thông tin mới đây, bộ chỉ số Vietnam Diamond Index hứa hẹn sẽ nhận được sự quan tâm từ NÐT nước ngoài vì các tiêu chí lựa chọn cổ phiếu thành phần có thể giải tỏa phần nào nhu cầu sở hữu cổ phiếu tốt nhưng đã chạm giới hạn sở hữu của NÐT nước ngoài. Chúng tôi kỳ vọng, Sở có thể công bố thành phần các rổ chỉ số ngay trong tháng 10 tới.
Sự ra đời của các ETF mô phỏng các rổ chỉ số mới này, theo đó, có thể giúp thị trường thu hút dòng tiền mới từ nước ngoài. Tuy nhiên, điều này cần thêm vài tháng để thực hiện. Phải đến khi có yếu tố đủ mạnh để thu hút dòng tiền của cả NÐT trong nước cũng như nước ngoài, còn hiện tại, khả năng bứt phá qua ngưỡng 1.000 điểm của VN-Index là không cao. Kết quả kinh doanh trong nửa đầu năm của nhóm cổ phiếu đầu ngành, mặc dù giảm tốc về mặt tăng trưởng lợi nhuận, hầu hết vẫn tương đối tích cực và phù hợp kỳ vọng của giới phân tích. Do vậy, rủi ro giảm mạnh như giai đoạn đầu năm là không cao. VN-Index được kỳ vọng sẽ dao động trong khoảng 950 - 990 điểm trong những tháng còn lại của năm 2019.
Không vội mạo hiểm
VN-Index trở nên hấp dẫn hơn khi loại bỏ một số cổ phiếu có PE cao và tỷ trọng cao. Những NÐT bám sát và nhạy với thị trường có thể gia tăng lợi nhuận hoặc hạ giá vốn khi thị trường dao động, nhờ việc mua thấp bán cao đối với cổ phiếu có sẵn trong danh mục. Khả năng này, tuy vậy, không dành cho số đông NÐT.
Lúc này thay vì mạo hiểm, NÐT nên hạn chế sử dụng đòn bẩy và mua đuổi. Nên để dành sức mua cho việc tích lũy cổ phiếu có triển vọng khả quan, trong những nhịp thị trường đột ngột điều chỉnh mạnh.
Trái với nhiều biến động trong bức tranh thương mại toàn cầu, môi trường vĩ mô trong nước vẫn bảo đảm thuận lợi cho các DN nội địa hoạt động. Các biến số vĩ mô vẫn trong tầm kiểm soát của Chính phủ. Do vậy, sự chững lại trong ngắn hạn của TTCK sẽ là cơ hội để NÐT quan sát, tìm hiểu, và tích lũy cổ phiếu thuộc các nhóm ngành không phụ thuộc vào biến động bất thường của thương mại toàn cầu. Trong đó, có thể đánh giá từ tốt đến khả quan đối với các nhóm ngành liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến tiêu dùng, như các ngành bán lẻ, hàng không, công nghệ, bảo hiểm nhân thọ và dược phẩm. Ở chiều ngược lại, chúng tôi duy trì quan điểm đánh giá tiêu cực đối với các nhóm ngành mà hoạt động kinh doanh có yếu tố chu kỳ cao, hoặc chi phí nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng cao trong giá thành, cũng như những nhóm ngành mà Việt Nam không có lợi thế về quy mô. Các nhóm ngành này bao gồm thép, xây dựng, vật liệu xây dựng, hóa chất (phân bón, nông dược và cao-su tự nhiên).
Bên cạnh nhân tố tích cực, các ngành hàng liên quan hoạt động xuất nhập khẩu cũng sẽ gặp nhiều thách thức do sự u ám chung của bức tranh thương mại toàn cầu. Ngược lại, làn sóng chuyển dịch cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc tới các nước châu Á khác đang diễn ra mạnh mẽ. Vì vậy, trong ngắn và trung hạn đối với các nhóm ngành kho vận, vận tải/cảng biển và khu công nghiệp triển vọng lạc quan.
Ðánh giá lại quy mô GDP
Trong những ngày cuối tháng 8, Tổng cục Thống kê (GSO) Việt Nam công bố kết quả đánh giá lại quy mô GDP khi bổ sung khu vực. Theo đó, tổng quy mô nền kinh tế giai đoạn 2011-2017 đã tăng thêm 25,4%/năm và đạt hơn 300 tỷ USD trong năm nay.
Trong trường hợp chính thức điều chỉnh quy mô GDP từ năm 2020, các chỉ số tài khóa/tài chính quan trọng như tỷ lệ nợ công, tỷ lệ thâm hụt ngân sách hay quy mô tín dụng so với GDP sẽ có sự thay đổi. Chẳng hạn, nếu tăng quy mô GDP thêm 25,4%, tỷ lệ nợ công sẽ giảm về dưới ngưỡng 50% GDP trong khi quy mô dư nợ tín dụng chỉ còn ở quanh mức 100% GDP.
Ðiều này có thể tạo dư địa tài khóa và tài chính cho việc điều tiết kinh tế vĩ mô. Ðặc biệt khi bối cảnh vĩ mô trong và ngoài nước trong ba năm tới được dự báo sẽ có nhiều biến động. Tác động bên ngoài, kinh tế toàn cầu đang suy giảm và rủi ro suy thoái vẫn đang treo lơ lửng. Ở trong nước, 30% nợ gốc sẽ đáo hạn trong khi các dự án cơ sở hạ tầng trọng yếu như Ðường cao tốc Bắc - Nam và Sân bay Long Thành sẽ lần lượt khởi công. Trong bối cảnh ngân sách hạn hẹp, mô hình hợp tác công - tư (PPP) được xem như chìa khóa mở cánh cửa vốn. Tuy nhiên, đi đôi với đó phải tập trung vào việc nâng cao hiệu quả đầu tư công.
TCTK cũng cần công bố nội dung chi tiết báo cáo tính toán lại quy mô GDP do sự chênh lệch về kết quả tính toán lại quy mô GDP theo các cách tính khác nhau.
--------------------------------------------------
(★) Công ty CP Chứng khoán Rồng Việt.
