Văn học thiếu nhi sôi nổi trở lại

Trong mùa hè 2020, các nhà xuất bản (NXB) đã cho ra mắt nhiều tác phẩm đặc sắc dành cho thiếu nhi với đề tài, hình thức phong phú. Ðáng chú ý, một số tác phẩm còn mang dấu ấn của ứng dụng công nghệ số trong phát hành, quảng bá, chinh phục độc giả.

Một trong những đơn vị phát hành hoạt động tích cực, có nhiều dự án sách thu hút độc giả trẻ chính là NXB Trẻ. Gần nửa đầu năm 2020, toàn xã hội nói chung và ngành xuất bản nói riêng đều chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, song đơn vị này vẫn phát động sôi nổi sự kiện hằng năm “Tháng Ba sách Trẻ”, giới thiệu tới độc giả 180 tựa sách mới, gần 400 tựa tái bản. Ðể khuyến khích văn hóa đọc, NXB Kim Ðồng phát động chương trình “Ðọc sách xuyên mùa hè”, trong đó bổ sung nhiều tên sách mới: Cổ tích thế giới hay nhất, Công dân nhí bảo vệ tự nhiên…; NXB Phụ nữ tổ chức “Hội sách thiếu nhi”, chiết khấu 50% giá bán cho các bộ sách mới: Chuyện ở khu rừng phép thuật, Ngỡ như trái đất ngừng quay… Có thể nói, thời điểm học sinh sắp nghỉ hè, hầu hết các đơn vị phát hành đều cho ra mắt những bộ sách thú vị. Năm nay, phụ huynh và học sinh thường lựa chọn sách về kỹ năng với câu chuyện gần gũi, hình ảnh minh họa hấp dẫn. Thể loại này giúp duy trì cảm xúc tích cực cho trẻ em và tăng khả năng tương tác, sáng tạo. Bên cạnh đó, độc giả nhỏ tuổi ngày càng quan tâm hơn tới sách khoa học. Các bộ sách chủ yếu tập trung trả lời những câu hỏi hóc búa của khoa học bằng lý giải súc tích, dễ hiểu, giúp trẻ em hiểu biết và quan tâm đến thế giới chung quanh nhiều hơn cũng như vận dụng trí não để suy đoán, khám phá, nâng cao khả năng tưởng tượng.

Ðáng chú ý, dịp hè năm nay có sự xuất hiện của nhiều cây bút nhỏ tuổi, trong đó có Cao Việt Quỳnh (12 tuổi) với cuốn tiểu thuyết phiêu lưu giả tưởng đầu tay “Người sao chổi - Cuộc chiến vòng quanh thế giới” (Chibooks liên kết với NXB Lao động). Cuốn sách kể về hành trình của một cậu bé cùng các bạn và người dân ở thị trấn Rừng Sác chống lại thế lực hắc ám, giải cứu hành tinh xanh. Cao Việt Quỳnh lấy bối cảnh Việt Nam với những nhân vật thuần Việt, nhưng lại mở ra vấn đề mang tầm quốc tế, thậm chí vượt ra khỏi phạm vi Trái đất. Với năng lượng sáng tác dồi dào, em đã hoàn thành tập 2, đang viết tập 3 và dự định xây dựng bộ 10 cuốn. Tương tự, tác giả nhí Nguyễn Khang Thịnh (13 tuổi) với cuốn sách “Nhật ký của nhóc Alvin siêu quậy” (Công ty cổ phần Sách Thái Hà liên kết với NXB Hà Nội) cũng gây ấn tượng. Tác giả là người Việt Nam, chưa hề đặt chân đến Mỹ, nhưng lại kể câu chuyện của một cậu bé sinh ra, lớn lên ở Mỹ, với bối cảnh gia đình, bạn bè, trường học của nước này một cách sống động và hài hước. Ngoài ra, các nhà văn kỳ cựu cũng dành sự quan tâm đến văn học thiếu nhi. Nhà văn Nguyễn Quang Thiều ra mắt cuốn sách trong trẻo “Chuyện của anh em nhà Mem và Kya” (NXB Trẻ). Tác giả kể lại câu chuyện chung quanh cuộc sống của hai đứa trẻ một cách dí dỏm, qua đó bổ sung nhiều kiến thức về văn hóa, phong tục, tập quán của người Việt…

Theo các đại diện đơn vị phát hành, các độc giả nhỏ tuổi hiện nay không chỉ cần nội dung và hình thức sách phong phú, mà còn cần mở rộng biên độ thưởng thức qua sự đột phá, sáng tạo về phương pháp đọc. Do đó, NXB Kim Ðồng vừa qua đã cho ra mắt tác phẩm “Nước cờ hòa” (trong ảnh) của nhóm tác giả Nguyễn Huy Du - Nguyễn Hữu Huấn. Tác phẩm là tổng hợp những câu chuyện trong sáng, nhí nhảnh, gây tò mò và đầy sức cuốn hút với thế giới trẻ thơ thông qua những ván cờ. Nguyễn Huy Du, một trong hai tác giả sách là chuyên gia công nghệ thông tin chia sẻ, sau khi ra mắt song song hai hình thức sách in truyền thống và sách số, nhóm tác giả sẽ đi bước tiếp theo là chuyển tác phẩm sang phiên bản truyện tranh, phim hoạt hình. Dự án sách dành 51% lợi nhuận đồng hành và kiến thiết chương trình “Ðưa chữ lên non trong thời 4.0” nhằm xây dựng những tủ sách thiện nguyện, mang lại món quà tinh thần cho trẻ em vùng sâu, vùng xa, biên cương, hải đảo. Theo nhóm tác giả, dự án sách không cố nắn chỉnh sở thích, thói quen của độc giả mà sẵn sàng tạo ra những điều kiện tốt nhất để họ tự trải nghiệm, đánh giá và dịch chuyển.

Vượt qua những khó khăn, thách thức, ngành xuất bản đang có những bước chuyển mình, chinh phục độc giả qua các tác phẩm vừa đặc sắc vừa mang tính cạnh tranh. Trong số đó, không thể không kể tới đóng góp của mảng văn học thiếu nhi với nỗ lực sáng tạo, đổi mới. Giới xuất bản đánh giá, chinh phục độc giả nhỏ tuổi chính là thách thức và nếu thành công thì đó cũng là thành công đặc biệt bởi những cuốn sách đã mang đến nhiều giá trị cho thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước.