“Ở đất kẻ thù” xuất bản tại Pháp

NDO -

NDĐT- “Ở đất kẻ thù”, tiểu thuyết đầu tay và là tác phẩm duy nhất tính đến nay của nhà văn Lê Lan Anh, từng được xuất bản tại Việt Nam, năm 2007, và tái bản năm 2013. Điều đặc biệt đến với tác giả khi bản dịch Pháp ngữ của tác phẩm, mang tên “En terre ennemie” được NXB có tiếng của Pháp L’harmattan ấn hành với cuộc ra mắt ngày 5-6-2013.

Hai bìa sách bằng tiếng Việt và tiếng Pháp.
Hai bìa sách bằng tiếng Việt và tiếng Pháp.

Buổi giao lưu với tác giả Lê Lan Anh và dịch giả Tây Hà, người đã chuyển ngữ tiểu thuyết sang tiếng Pháp, diễn ra tối 20-2, tại L’espace, 24 Tràng Tiền, Hà Nội, đã mở ra nhiều thông tin và chia sẻ thú vị chung quanh quá trình sáng tác, chuyển ngữ và giới thiệu về cuốn sách.

Bắt nguồn từ sự ám ảnh của tác giả, khi còn là cô bé hơn 10 tuổi, đi sơ tán về nông thôn để tránh bom Mỹ, “Ở đất kẻ thù” kể câu chuyện một phi công Mỹ bị bắn rơi, bị bắt tại một làng quê Việt Nam. Tại đây, vẻ đẹp của đời sống, tâm hồn người nông dân Việt Nam đã khiến kẻ đại diện cho một cường quốc gây chiến tranh tại một nước nhỏ bé, phải rung động, cảm kích. Và vẻ đẹp mà viên phi công được gặp, được tận hưởng đã trở nên như một sự cải hóa.

Chỉ nhận mình là tay viết nghiệp dư, nhà văn Lê Lan Anh bộc bạch: “Tôi viết cuốn sách này, trước hết là cho mình, như một sự thôi thúc phải viết lại những kỷ niệm đã nếm trải trong những tháng ngày gian khổ đó. Hình ảnh, đời sống làng quê, tình cảm, lòng tốt, mối quan tâm, săn sóc của những người nông dân, cảm giác đặc biệt của lũ trẻ thành phố chúng tôi khi rời nhà đi sơ tán với những đổi thay và tác động mạnh mẽ…, tưởng chừng tất cả có thể tạm ngủ yên. Nhưng không, chúng vẫn xen lẫn trong đời tôi, khiến tôi buộc phải cầm bút”.

Và dù không có ham muốn trở thành nhà văn, hoặc sử dụng cuốn tiểu thuyết như một sự xác định danh vị, nhưng tác giả, vốn là một giảng viên tiếng Nga và hiện là doanh nhân, đã dành cho tác phẩm sự nghiêm túc, nỗ lực đến mức nhọc nhằn. Chị đi gặp các nữ thanh niên xung phong để nghe kể về cảnh san lấp hố bom, đứng làm cột tiêu sống…, chị tìm các chiến sĩ từ Trường Sơn trở về để tìm hiểu về ống dẫn dầu dài đến 1.600km từ miền bắc chi viện cho miền nam, chị ngồi liền nhiều tháng trong Thư viện Quân đội, đọc, chụp tài liệu. Đặc biệt là chuyến sang Mỹ học tiếng Anh, tại Trường Weschester Community College, New York, ở tuổi 52, và đi qua nhiều bang của nước Mỹ để tìm hiểu về văn hóa, con người nước Mỹ, phục vụ cho những trang viết về nhân vật viên phi công bị bắn rơi và bắt sống.

“Ở đất kẻ thù” xuất bản tại Pháp ảnh 1

Buổi gặp gỡ, giới thiệu tác phẩm tại L’espace.

Tình cờ đọc tác phẩm qua một người là bạn của nhà văn Lê Lan Anh, dịch giả Tây Hà cảm thấy thích cách viết mà ông nhận xét rằng, đã thể hiện khả năng tưởng tượng, biết cách dựng truyện, dàn cảnh sinh động, nên thơ và giọng văn nhịp nhàng, có nhạc tính. “Tôi gặp tác giả, xin phép dịch cuốn sách này và tiến hành dịch toàn bộ nội dung, không bỏ, không lược bớt đoạn nào, và cố gắng để các câu văn không bị mất nghĩa. Có khi tôi phải bỏ cả ngày để dịch một đoạn khó”, ông cho biết.

Những gửi gắm của nhà văn và nỗ lực chuyển ngữ của dịch giả đã được đón nhận tại một NXB của Pháp, mở ra cơ hội giới thiệu rộng rãi tiểu thuyết “Ở đất kẻ thù” đến với độc giả Pháp.

Nhận xét về tác phẩm, nhà văn Văn Chinh cho rằng, “hiếm thấy trường hợp nào viết về chiến tranh mà đánh thức được nhân tính, từ cả hai phía, như trong tác phẩm này. Tôi tin, cuốn sách sẽ có tiếng vang tại Pháp và bán được”. Nhà văn Nguyễn Văn Thọ thì nhấn mạnh: “Tác giả đã thấy được tính nhân văn trong văn hóa Việt”.

Còn dịch giả Phan Thanh Hảo cho biết, hai nhà thơ, GS, giảng viên đại học, là bạn của bà tại Mỹ, đang thực hiện dịch cuốn sách sang tiếng Anh, biên tập và mô phỏng lại một số đoạn. Có nhiều khả năng trong tương lai không xa, tiểu thuyết “Ở đất kẻ thù” của Lê Lan Anh sẽ được giới thiệu với nhiều sinh viên Mỹ.