Liên hoan sân khấu thử nghiệm quốc tế 2019: Chờ đón những cái mới

NDO -

NDĐT – Đến hẹn lại lên, sau ba năm, Liên hoan sân khấu thử nghiệm quốc tế lại trở lại với khán giả Hà Nội, cùng những hào hứng, mong chờ những sáng tạo mới mẻ của các đoàn tham gia.

"Hamlet" vở diễn của Nhà hát kịch Việt Nam tham gia Liên hoan năm 2016.
"Hamlet" vở diễn của Nhà hát kịch Việt Nam tham gia Liên hoan năm 2016.

Chờ những sáng tạo

Khác với sân khấu thông thường, sân khấu thử nghiệm ra đời với mục đích giới thiệu những khám phá, đổi mới nhằm cách tân sân khấu, về nhiều mặt, cả hình thức và nội dung. Các nghệ sĩ mong muốn thông qua sân khấu thử nghiệm để làm giàu thêm ngôn ngữ của hình thể, cấu trúc, giàu thêm ngôn ngữ của nghệ thuật sân khấu, thay đổi nhận thức về văn hóa nói chung và nghệ thuật sân khấu nói riêng.

Trưởng BTC Liên hoan, NSƯT Lê Chức cho biết, lần này Liên hoan được sự hưởng ứng nhiệt tình từ bảy đơn vị nghệ thuật quốc tế với 53 vở diễn gửi đến tham dự, và 14 đơn vị nghệ thuật trong nước với 24 vở. Sau một thời gian xem xét, tuyển lựa, BTC đã chọn được tám vở của tám đoàn nước ngoài (đang chờ phản hồi cuối cùng của đoàn Tây Ban Nha) và 14 vở của 14 đoàn trong nước. Bảy đoàn nước ngoài đã xác nhận tham gia bao gồm Hungary, Israel, Ấn Độ, Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore và Hy Lạp.

NSND Lê Tiến Thọ, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam cho biết, sau ba năm, Liên hoan sân khấu thử nghiệm quốc tế đã trở lại với rất nhiều điều mới mẻ và sáng tạo táo bạo, ở nhiều thể loại phong phú, từ bi kịch, hài kịch đến chính kịch, từ kịch nói, các loại hình sân khấu dân gian của Việt Nam như tuồng, chèo, cải lương… cho đến những loại hình rất khó thử nghiệm như múa rối, xiếc…

Một trong những tiết mục mà BTC chú ý đến nhiều nhất, tạo ấn tượng mạnh mẽ nhất là vở “Cái chết của Hamlet” của đoàn Tây Ban Nha. NSND Lê Tiến Thọ cho biết, vở diễn này gây ấn tượng cả về âm thanh, ánh sáng và diễn đạt bằng hình thể của các diễn viên. Tuy nhiên, đáng tiếc là vì lý do kinh phí, cho nên cho đến bây giờ đoàn Tây Ban Nha vẫn chưa có câu trả lời chính thức có tham dự Liên hoan hay không.

Một vở diễn nữa cũng gây ấn tượng mạnh với BTC là “Câu chuyện về bức tranh cổ” của đoàn Trung Quốc. NSND Lê Tiến Thọ cho biết, vở diễn này tạo được những hiệu quả bất ngờ về sự quy mô của ánh sáng, sân khấu, trong khi thành phần của đoàn rất gọn nhẹ theo yêu cầu của Liên hoan là không quá 10 người.

Liên hoan cũng giới thiệu những vở diễn mới của các đoàn nghệ thuật trong nước như “Cậu Vanya” (Nhà hát Tuổi trẻ), “Mơ Rồng” (Nhà hát múa rối Thăng Long)… Ban giám khảo hiện nay ngoài hai đạo diễn quen thuộc Alan Destandau (Pháp) và Chua Soo Pong (Singapore), ba nghệ sĩ tên tuổi khác của Việt Nam chưa có câu trả lời chính thức.

Vượt khó “vá” chỗ thiếu

Tuy ba năm mới tổ chức một lần, nhưng bài toán kinh phí luôn luôn làm cho BTC phải đau đầu. Giải thưởng cụ thể chưa được công bố, nhưng theo những giãi bày của BTC, nhiều khả năng giải thưởng chỉ có thể mang tính chất động viên về tinh thần. Còn ở trong khâu tổ chức, “chủ nhà” cũng phải căng mình ra để bảo đảm được tốt nhất tất cả mọi điều kiện về kỹ thuật, sân khấu, ánh sáng, âm thanh… để các nghệ sĩ từ khắp nơi có thể yên tâm tỏa sáng với tác phẩm của mình.

NSƯT Lê Chức chia sẻ, có những đoàn đặt ra yêu cầu khá cao và cầu kỳ về mặt sân khấu. Chẳng hạn như có một đoàn yêu cầu phải lắp đặt sáu cột trụ bằng thép trên sân khấu có khả năng chịu được lực đu quay lên tới 120kg. BTC đã phải thuyết phục Nhà hát vì để lắp đặt được đúng theo yêu cầu, các công nhân cơ khí của Nhà hát phải khoan sân khấu và cắm những chiếc ngoàm vào hai bên tường. Nhiều đoàn cũng yêu cầu phải có một số loại đèn nghệ thuật mà hiện nay chưa có ở Việt Nam. Rồi nhà hát của VOV ở 58 Quán Sứ vốn là sân khấu ca nhạc, nhưng khi được huy động vào làm nơi trình diễn cho Liên hoan, cũng phải lắp đặt một số thiết bị… “Như vậy để thấy, về yếu tố kỹ thuật, chúng ta cũng bị hẫng nhiều so với sân khấu thế giới hiện nay” – NSƯT Lê Chức nói.

Ngoài các điểm diễn đặc thù như Nhà hát múa rối Thăng Long, Nhà hát múa rối Việt Nam, Rạp xiếc của Liên đoàn xiếc Việt Nam, các tác phẩm dự Liên hoan sẽ được trình diễn ở Nhà hát Lớn, Nhà hát kịch Việt Nam, sân khấu của L’Espace, rạp Đại Nam, Nhà hát Tuổi trẻ, Nhà hát chèo Quân đội, Nhà hát Quân đội và Trung tâm Nghệ thuật Âu Cơ. BTC cho biết, hiện tại vé đang được in gấp rút để khán giả có thể đăng ký và tham dự.

Lễ khai mạc và bế mạc Liên hoan đều diễn ra tại Nhà hát Lớn Hà Nội, vào các đêm 4 và 13-10. Vở diễn “Nhật thực” của Sân khấu thử nghiệm, Nhà hát Thế giới trẻ - Sân khấu Sen Việt sẽ là vở mở màn cho Liên hoan. NSƯT Lê Chức cho biết, mong mỏi lớn nhất của BTC là được đón nhận đông đảo công chúng tham gia các buổi diễn trong Liên hoan.