Trong báo cáo "Ô nhiễm không khí và sức khỏe trẻ em: Kê đơn không khí sạch", WHO tập trung vào đánh giá tác động tiêu cực của cả ô nhiễm không khí ngoài trời và trong nhà đối với sức khỏe của trẻ em, nhất là tại các nước có thu nhập thấp và trung bình. Nghiên cứu chỉ ra, khi phụ nữ mang thai tiếp xúc
với không khí ô nhiễm, họ có nhiều nguy cơ sinh non, đồng thời trẻ sinh ra nhỏ và nhẹ cân. Không khí ô nhiễm cũng tác động xấu đến sự phát triển trí não, khả năng nhận thức và có thể gây ra nguy cơ bị hen suyễn và ung thư ở trẻ em. Trẻ em tiếp xúc với mức độ ô nhiễm không khí cao có thể có nhiều nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch trong những giai đoạn sau của cuộc đời. Ước tính năm 2016 có khoảng 600 nghìn trẻ em tử vong do nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính dưới gây ra bởi không khí ô nhiễm.
Một lý do tại sao trẻ em đặc biệt dễ bị ảnh hưởng của ô nhiễm không khí là do trẻ em thở nhanh hơn người lớn và do đó hấp thụ nhiều chất gây ô nhiễm hơn. Trẻ em cũng sống gần mặt đất hơn, nơi một số chất ô nhiễm đạt đến nồng độ đỉnh - vào thời điểm não và cơ thể vẫn đang phát triển. Ngoài ra, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường ở nhà. Nếu gia đình sử dụng các loại nhiên liệu như củi và dầu hỏa để nấu ăn, sưởi ấm và thắp sáng, trẻ nhỏ sẽ tiếp xúc với mức độ ô nhiễm cao hơn so với những trẻ em có nhiều thời gian bên ngoài nhà hơn.
Cũng vì đặc thù này mà ở các nước thu nhập thấp và trung bình trên toàn thế giới, 98% trẻ em dưới 5 tuổi có tiếp xúc với phần tử bụi mịn PM2.5 với mức cao hơn so với các hướng dẫn về chất lượng không khí của WHO. Phần tử bụi mịn này cũng đang là một trong những vấn đề ô nhiễm khó giải của Việt Nam, nhất là ở các đô thị lớn. Kết quả đo cho thấy, số ngày có giá trị bụi PM 2.5 vượt chuẩn quốc gia chiếm tỷ lệ khá cao, đặc biệt tại ven đường giao thông. Thời gian qua, các trạm quan trắc không khí được đặt thêm nhiều hơn ở những đô thị lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, tuy nhiên điều đó là chưa đủ nếu chính quyền đô thị không kiên quyết với việc xử lý các yếu tố gây nên khói bụi.
Ðể giải quyết mối nguy hại từ ô nhiễm không khí, WHO đang hỗ trợ thực hiện các biện pháp chính sách về y tế như đẩy nhanh chuyển đổi sang các công nghệ và nhiên liệu nấu nướng và sưởi ấm sạch, thúc đẩy việc sử dụng các phương tiện vận tải sạch hơn, nhà ở tiết kiệm năng lượng và quy hoạch đô thị. WHO cũng đang chuẩn bị nền tảng cho việc sản xuất điện phát thải thấp, công nghệ công nghiệp sạch hơn, an toàn hơn và quản lý chất thải đô thị tốt hơn.
Vấn đề ô nhiễm không khí đã đến mức độ nguy cấp, không thể không hành động. Do đó, Hội nghị toàn cầu đầu tiên của WHO về ô nhiễm không khí và sức khỏe đã gửi đi những thông điệp mạnh mẽ. Không chỉ trẻ em, mà sự sống nói chung trên toàn cầu đang bị đe dọa bởi ô nhiễm không khí. Và chúng ta không thể không hành động!
