Triển lãm trưng bày gần 30 hiện vật tiêu biểu, đặc sắc, trong số 86 hiện vật của bộ sưu tập điêu khắc Chăm-pa hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế. Sau lần này, những hiện vật còn lại sẽ lần lượt được giới thiệu rộng rãi đến công chúng và các nhà nghiên cứu trong giai đoạn tiếp theo.
Từ những thập niên đầu thế kỷ 20, Hội Đô Thành Hiếu Cổ đã sưu tầm và đưa về cất giữ ở Tân Thơ Viện rất nhiều cổ vật Chàm tìm được ở Huế và vùng phụ cận. Từ đó, Khu cổ vật Chàm được thành lập tại khuôn viên của Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế hiện nay để làm nơi trưng bày các tác phẩm tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc Chăm-pa ở miền trung Việt Nam.
Năm 1928, Khu cổ vật Chàm chính thức mở cửa giới thiệu những cổ vật được sưu tầm tại kinh đô Huế và vùng phụ cận, tiếp đó được bổ sung thêm nhiều cổ vật được khai quật từ Trà Kiệu (Quảng Nam) vào các năm 1927 - 1928 và Tháp Mẫm (Bình Định) năm 1934. Các tác phẩm trưng bày có niên đại từ khoảng thế kỷ thứ 7 đến thế kỷ 14 - 15, thể hiện nền văn hóa Chăm-pa rực rỡ một thời.
Trong suốt thời kỳ chiến tranh, Khu cổ vật Chàm đóng cửa không phục vụ khách tham quan. Cho đến những thập niên gần đây, do điều kiện cơ sở vật chất chưa cho phép nên bộ sưu tập này chỉ ưu tiên phục vụ một số nhà nghiên cứu chuyên sâu.
Tuy nhiên, Khu cổ vật Chàm luôn được bảo vệ, chăm sóc và gìn giữ như một bộ phận cấu thành của Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế, thể hiện vị trí đặc biệt của văn hóa Chăm-pa trong tiến trình hình thành và phát triển những giá trị đặc sắc của văn hóa Huế.
Hiện tại, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đang quản lý các cổ vật Chăm-pa (còn gọi là Kho Chàm) tại Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế (số 3 Lê Trực, TP Huế) với 86 cổ vật Chăm-pa rất quý hiếm gắn liền sự hình thành Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế dưới thời vua Khải Định còn được lưu giữ. Phần lớn trong số này là tượng, đều là hiện vật gốc giá trị mỹ thuật rất cao, nhiều tượng có niên đại sớm, từ thế kỷ thứ 8, một số tượng tương đương phong cách Mỹ Sơn.
Theo nhà nghiên cứu văn hóa Trần Kỳ Phương, những cổ vật Chăm-pa trên được sưu tầm tại vùng châu Ô, châu Lý ngày xưa và một ít được mang ra từ Trà Kiệu trong những cuộc khai quật khảo cổ học dưới triều Nguyễn. Những cổ vật này từng được các nhà nghiên cứu văn hóa trong nước đánh giá là những di sản văn hóa quý hiếm của vùng Viễn Đông và của thế giới. Ngoài ra, nhiều tổ chức, nhà sưu tập tại Huế cũng đang sở hữu nhiều hiện vật thời kỳ Sa Huỳnh và Chăm-pa trước thế kỷ 14 vừa phát lộ trên đất hoặc người dân trục vớt được từ đáy các dòng sông quanh Huế trong thời gian qua. Đây là những bằng chứng phản ánh cuộc sống văn minh - văn hóa, trình độ sản xuất... của dân cư bản địa trên mảnh đất Thừa Thiên - Huế xưa.
Khu cổ vật Chàm được mở cửa trở lại sẽ là một điểm đến hấp dẫn cho du khách, những nhà nghiên cứu cũng như những ai quan tâm đến lịch sử, văn hóa Chăm-pa. Triển lãm mở cửa từ 7 giờ - 17 giờ hàng ngày, tại Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế.
 |
 |
Tượng Đạo sĩ Bà-la-môn được tìm thấy ở Phú Vang (Thừa Thiên - Huế) và đầu Makara phát hiện tại Thủy Xuân (TP Huế).
