Di tích lịch sử quốc gia xuống cấp ở Vĩnh Phúc

NDO -

Đình Phương Viên thuộc địa giới thôn Phương Viên, thị trấn Thổ Tang, huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc)  được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 và được xếp hạng di tích lịch sử Quốc gia về kiến trúc nghệ thuật năm 2015. Trải qua thời gian, đình đã xuống cấp, ảnh hưởng tới sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân trong vùng và mất dần đi giá trị quý báu vốn có. 

Di tích lịch sử quốc gia xuống cấp ở Vĩnh Phúc

Theo tài liệu của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Vĩnh Phúc, đình Phương Viên xây dựng mang đậm phong cách kiến trúc thời Nguyễn. Tòa đại đình là kiểu kiến trúc được phát triển theo chiều ngang, có xu hướng dàn trải sang hai bên.

Bộ mái đình rất bề thế, hai mái chính xòe rộng ra và thấp dần xuống, hai mái hai đầu che kín hai chái, chiều cao của mái chiếm khoảng 2/3 chiều cao của đình. Ngói lợp tào đại đình là ngói mũi hài, một đầu để vuông, đàu còn lại uốn cong theo chiều cánh cung, phần mũi hài có rãnh thoát nước, vừa có tác dụng trang trí.

Dấu ấn đặc biệt phần mái là đao đình hai mái chính và mái hồi gặp nhau thành đường bờ dải gấp khúc, uốn cong về bốn phía như hoa nở. Cấu kiện gỗ quan trọng để tạo độ uốn cong cho mái đình chính là tàu mái, đó là những tấm ván dày nối khít với nhau chạy dài viền theo cạnh dưới của mái. Tàu mái ở đây có công năng như câu hoành cuối cùng, tàu mái được làm từ thân gỗ xẻ đôi mặt phẳng quay ra ngoài. Lá mái cũng là tấm ván dài, nối khít với nhau nhưng mỏng và nhỏ hơn tàu mái, lá mái chạy song song và bám sát vào tàu mái, được cố định như nhưng then tàu, những lá mái này có công năng đỡ những viên ngói cuối cùng (ngói  giọt gianh). Toàn bộ đại đình được dựng trên hệ thống cột gồm bốn hàng chân, tám hàng cột và 16 cột quân..

Tuy  nhiên, hiện nay nhiều hạng mục như mái đình bị nghiêng (khoảng 20 độ) về phía đằng sau, cột, kèo, thượng cân bị mục nát, vách ngăn bị rạn nứt. Cột đình chắp vá bằng xi-măng chống mối mọt ăn lan ra, câu đầu, xà ngang, mấu nối cột, vách ngăn gỗ bên trái đình bị mục ruỗng. Tường nhiều đoạn bị nứt, có đoạn nứt hàng mét, một số chỗ trên mái đình bị dột nát. Phía bên ngoài đình các các cấu kiện bị mục nát. Mấu nối bị hư hỏng do tác động của thời gian. Nhiều chỗ trong đình phải che đậy bằng bạt tránh mưa…

Ông Bùi Văn Hồng cán bộ văn hóa thông tin thị trấn Thổ Tang, cho biết: Trước khi được xếp hạng năm 2015, UBND thị trấn Thổ Tang đã có tờ trình để tu bổ, tôn tạo nhưng  đến nay, đình chưa được cơ quan chức năng quan tâm, chỉ đạo để tu bổ, tôn tạo. Phần lớn việc tu sửa những hạng mục bị xuống cấp đều do nhân dân trong vùng đóng góp để sửa mang tính chắp vá.

Bên cạnh chức năng là cơ sở thờ tự, đình Phương Viên còn lưu giữ một số lượng khá lớn các cổ - di vật có giá trị (chủ yếu là đồ thờ với nhiều chất liệu, hoành phi câu đối, sắc phong). Những cổ vật này cũng có nguy cơ bị mất trộm do việc bảo quản không bảo đảm an ninh.

Trước tình trạng đình Phương Viên, di tích lịch sử quốc gia về kiến trúc nghệ thuật được xếp hạng năm 2015, đã xuống cấp nghiêm trọng, tỉnh Vĩnh Phúc cần sớm có biện pháp đầu tư chống xuống cấp, tu bổ, bảo tồn di tích, tránh tình trạng di tích bị sập mới tiến hành tu bổ, tôn tạo, làm mất giá trị di sản vốn có của đình.

Một số hình ảnh xuống cấp đình Phương Viên:

Vĩnh Phúc: Di tích lịch sử Quốc gia bị xuống cấp -0
 
Vĩnh Phúc: Di tích lịch sử Quốc gia bị xuống cấp -1
 
Vĩnh Phúc: Di tích lịch sử Quốc gia bị xuống cấp -2
 
Vĩnh Phúc: Di tích lịch sử Quốc gia bị xuống cấp -3