Siết chặt quản lý, giám sát các công trình thủy điện

Bộ Công thương sẽ tăng cường quản lý quy trình vận hành hồ chứa, thậm chí thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực, đề nghị xử lý hình sự đối với những chủ hồ, nhà máy thủy điện vi phạm công tác an toàn đập và vận hành, xả lũ gây hậu quả nghiêm trọng, Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng khẳng định khi trả lời phỏng vấn Nhân Dân cuối tuần.

Siết chặt quản lý, giám sát các công trình thủy điện

- Xin ông cho biết, hiện trạng các đập, hồ chứa thủy điện có bảo đảm an toàn để vận hành khi mùa mưa bão năm 2018 đã cận kề?

- Nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về an toàn đập thủy điện, ngày 14-3-2018, Bộ Công thương đã ban hành Công văn số 1893/BCT-ATMT chỉ đạo các chủ đập, Sở Công thương tăng cường công tác quản lý an toàn đập thủy điện. Yêu cầu đặt ra là vận hành hồ chứa đúng quy trình liên hồ, đơn hồ; thường xuyên kiểm tra các hạng mục của công trình, xử lý và khắc phục kịp thời các nguy cơ gây mất an toàn cho đập, công trình; chủ động phối hợp tốt với chính quyền địa phương trong công tác cảnh báo, thông tin về vận hành, xả lũ để bảo đảm an toàn cho khu vực hạ du.

Đặc biệt trước mùa lũ, Bộ, Sở Công thương đã tiến hành kiểm tra về công tác an toàn tại một số công trình, hướng dẫn, xử lý các khiếm khuyết, tồn tại của các chủ đập... Đến nay, nhìn chung các hồ đập thủy điện bảo đảm an toàn sẵn sàng đón lũ năm 2018.

- Những sự cố đáng tiếc trong vận hành hồ chứa thủy điện gây thiệt hại cho hạ du trong thời gian trước đã cho thấy lỗ hổng trong giám sát tuân thủ quy trình xả lũ. Vậy cần phải làm gì để nâng cao năng lực quản lý, thưa ông?

- Chủ đập phải có trách nhiệm trước hết trong việc tổ chức vận hành đúng quy trình vận hành liên hồ, đơn hồ đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Nhưng muốn quản lý nhà nước được chặt chẽ, thì phải phát huy cao vai trò, trách nhiệm của Sở Công thương, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các tỉnh đối với công tác an toàn đập và vận hành, xả lũ, đặc biệt trước, trong mùa mưa lũ. Khi phát hiện hành vi vi phạm, cương quyết xử lý theo quy định của pháp luật kể cả việc thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực, xử lý hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

Năm 2016, Bộ Công thương đã xử phạt hành chính Công ty Thủy điện Hồ Bốn (quản lý vận hành nhà máy thủy điện Hố Hô) do vận hành sai quy trình vận hành, gây ảnh hưởng đến hạ du là thí dụ điển hình.

- Ông bình luận gì về ý kiến cho rằng, cơ quan quản lý vẫn còn buông lỏng các khâu như khảo sát, xây dựng, vận hành… nhà máy thủy điện?

- Qua kiểm tra thực tế tại một số dự án thủy điện (DATĐ) và tổng hợp báo cáo của UBND các tỉnh, nhìn chung, các Chủ đầu tư DATĐ đều thực hiện theo đúng Luật Xây dựng và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trong lĩnh vực này. Theo đánh giá chung của UBND các tỉnh, sau khi triển khai thực hiện công tác quản lý chất lượng xây dựng theo Nghị định số 15/2013/NĐ-CP và mới đây là Nghị định số 46/2015/NĐ-CP của Chính phủ (thay thế Nghị định số 15/2013/NĐ-CP), nhận thức đối với việc quản lý chất lượng xây dựng công trình thủy điện ở các cấp, các ngành và đặc biệt là ở các cấp cơ sở đã có sự chuyển biến tích cực.

- Đến nay, nhiều nhà máy thủy điện vẫn còn chưa thực hiện cam kết về xây dựng bản đồ ngập lụt, thưa ông?

- Những quy định về bản đồ ngập lụt đã có trong Nghị định số 72/2007/NĐ-CP. Tuy nhiên, cũng phải hiểu rằng, bản đồ ngập lụt là vấn đề của cả dòng sông, lưu vực, không thể là trách nhiệm của một chủ đập thủy lợi, thủy điện. Do đó, cần phải có quy định, cơ chế để xây dựng bản đồ ngập lụt với sự tham gia của các chủ đập thủy điện, thủy lợi và các cơ quan quản lý liên quan. Vấn đề này đang được xây dựng tại văn bản hướng dẫn Luật Thủy lợi.

- Đại diện cho cơ quan quản lý lúc này, ông có thể nói gì với người dân nơi hạ du về các nhà máy thủy điện?

-Tôi xin khẳng định rằng, Bộ đã tích cực triển khai những việc cần làm để bảo đảm tăng cường quản lý vận hành hồ thủy điện trong mùa mưa lũ. Chúng tôi cũng đã hướng dẫn, tuyên truyền các quy định của Luật Phòng chống thiên tai, Luật Thủy lợi và các Nghị định, thông tư liên quan đến các chủ đập, các Sở Công thương để thực thi tốt... Mặt khác, Bộ cũng đã ban hành Chỉ thị, các văn bản yêu cầu, đôn đốc các chủ đập vận hành đúng quy trình, phối hợp chặt chẽ với địa phương về thông tin, cảnh báo trong quá trình vận hành.

Trong thời gian tới, Bộ Công thương tiếp tục phối hợp với các địa phương tăng cường hơn nữa công tác quản lý, giám sát chặt và công khai quy trình xả lũ của các công trình thủy điện nhằm bảo đảm an toàn, ổn định cuộc sống của người dân trong khu vực vùng hạ du công trình.

- Xin cảm ơn ông!