- Thưa Bộ trưởng, sau cam kết tại cuộc họp với Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, các doanh nghiệp (DN) lớn trong ngành chăn nuôi lợn đã giảm giá lợn hơi xuống 70.000 đồng/kg từ ngày 1-4. Tuy nhiên, giá lợn thực tế trên thị trường vẫn ở mức cao, nguyên nhân do đâu?
- Theo tôi có ba nguyên nhân chính. Thứ nhất, chúng ta chưa đủ lượng sản phẩm thịt lợn để cung cấp cho thị trường theo yêu cầu. Bởi trước khi có dịch, cả nước mỗi quý cần tới 910 nghìn tấn, trong khi vừa qua mới đạt từ 820 đến 830 nghìn tấn và dự báo quý III đạt hơn 1 triệu tấn, đến quý IV gần 1,1 triệu tấn. Thứ hai, giá thành sản xuất cao vì phải bảo đảm các biện pháp an toàn sinh học, kiểm soát các khâu trong quá trình sản xuất... Mặc dù vừa qua 15 DN chăn nuôi lợn lớn đã đồng hành từ ngày 1-4 để đưa giá lợn xuất chuồng xuống 70.000 đồng/kg, nhưng vì số lượng lợn ở những DN này chưa đủ cung cấp dẫn đến chưa đủ sức chi phối. Thứ ba, còn nhiều khâu trung gian, nhất là khâu giết mổ nhỏ lẻ đến khâu bán hàng nhỏ lẻ. Điều này dẫn đến người tiêu dùng chưa được hưởng việc giá lợn xuống thấp như mong muốn.
- Phải chăng công tác tái đàn, tăng đàn triển khai chậm, dẫn đến thiếu nguồn cung trong thời gian vừa qua?
- Tốc độ tái đàn chậm vì khi dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) xảy ra năm 2019 đã dẫn đến thiệt hại rất lớn, không chỉ đối với người chăn nuôi mà còn gây ảnh hưởng không hề nhỏ tới thị trường thịt lợn trong nước (tổng thiệt hại đàn lợn 20% về số lượng, 9,3% về khối lượng), gây thiếu hụt nguồn cung khiến giá thịt lợn tăng. Trước tình hình đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, trong đó đặc biệt là Bộ NN&PTNT kết hợp cùng các địa phương tập trung giải quyết vấn đề gốc rễ là tái đàn.
Có thể thấy, sau khi DTLCP đã từng bước được kiểm soát (tháng 10-2019), Bộ NN&PTNT đã có chủ trương kết hợp cùng các địa phương tập trung cho tái đàn. Việc tái đàn lợn tại các địa phương vào thời điểm này đã có những kết quả rất khả quan. Xét tổng thể, tốc độ tái đàn tổng đàn lợn cả nước quý I-2020 so tháng 12-2019 đã tăng được 6,3% về số đàn, nhưng riêng khu vực 15 đơn vị sản xuất lớn của chúng ta thì tốc độ lên tới 17%. Dự báo tới đây, tốc độ tăng đàn sẽ rất nhanh. Bởi, chúng ta vẫn giữ được các đàn lợn giống gốc, đàn lợn cụ kỵ, ông bà hiện nay là 109 nghìn con. Và đến giờ phút này chúng ta vẫn còn khoảng 2,7 triệu lợn nái. Với đà này, chúng ta sẽ đạt số lượng bằng thời kỳ cao nhất cuối năm 2018 và lúc đó sẽ có đủ khối lượng để cung cấp cho thị trường.
Mặt khác, trong thời gian qua, ngành nông nghiệp cũng đã tổng kết được quy trình an toàn sinh học cho hai nhóm đối tượng: nhóm chăn nuôi lớn có một quy trình an toàn sinh học và nhóm chăn nuôi nhỏ chúng ta cũng rút ra được kinh nghiệm để hướng dẫn kỹ cho nông dân. Đây là những tiền đề rất tốt, cộng với những yếu tố trong hệ sinh thái cho ngành chăn nuôi như hệ thống sản xuất 20 triệu tấn cám, thú y, dịch vụ… thì đàn lợn sẽ đạt được tốc độ tăng trưởng nhanh.
- Để hạ nhiệt, cũng như bình ổn giá thịt lợn trên thị trường hiện nay cần những giải pháp cấp bách nào, thưa ông?
- Để đáp ứng cung - cầu của thị trường thực phẩm, nhất là mặt hàng thịt lợn, trong thời gian tới, ngành nông nghiệp sẽ tập trung nhiều giải pháp, trong đó giải pháp gốc rễ là phải tập trung tái đàn, tăng đàn. Trong đó, chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo các DN, hiệp hội cùng với người nông dân để tăng đàn nhanh nhất, nhưng phải bảo đảm an toàn. Đồng thời cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành như Bộ NN&PTNT, Bộ Công thương, các địa phương để giảm bớt khâu trung gian giữa các khâu sản xuất, đến khâu chế biến, đến người tiêu dùng ngắn nhất thì mới có thể giảm giá phù hợp.
Một giải pháp nữa là tiếp tục nhập khẩu sản phẩm thịt lợn để bảo đảm nguồn cung cho thị trường. Ngoài ra, chúng ta cũng cần hướng dẫn người tiêu dùng, lựa chọn những loại thực phẩm khác như trứng, gia cầm, thủy sản… Người tiêu dùng cũng nên sử dụng các loại thực phẩm khác để vừa có lợi cho sức khỏe, vừa có giá cả phù hợp, đồng thời không tạo áp lực về một mặt hàng là thịt lợn.
Với việc triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như vậy, tôi tin tưởng chúng ta sẽ đủ thực phẩm cung ứng cho người dân và giá cả sẽ được bình ổn, phù hợp với các đối tượng, kể cả người chăn nuôi, người làm dịch vụ, người tiêu dùng.
- Xin cảm ơn ông!
