Trên cương vị Tư lệnh Binh đoàn 12 - Tổng giám đốc Tổng công ty xây dựng Trường Sơn (đơn vị kế tục truyền thống vẻ vang của Bộ đội Trường Sơn anh hùng) không thể nói là không bị nhiều sức ép về thương hiệu, truyền thống. Trước ông, những tên tuổi tướng lĩnh từng làm Tư lệnh vẫn còn nguyên trong tâm trí của quân đội, nhân dân như tướng Phan Trọng Tuệ, tướng Đồng Sĩ Nguyên... Ông lại giữ cương vị chỉ huy Binh đoàn vào thời điểm khó khăn nhất của hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư xây dựng... Chắc chắn nhiều đêm Tư lệnh đã mất ngủ?
Công việc mà. Bài toán quay anh em chỉ huy chúng tôi từ cấp Binh đoàn đến các Công ty là công việc, công việc, công việc. Không có việc là chết... Hàng nghìn đầu xe máy, hàng nghìn lao động, việc làm không đủ kéo theo đủ thứ khó khăn. Là chỉ huy đơn vị, tôi lo lắng nhất là công việc làm và thu nhập của người lao động. Nếu để anh em không có việc làm, thu nhập thấp thì day dứt lắm, không ngủ được. Vì vậy, Bộ Tư lệnh Binh đoàn, các cơ quan tham mưu cũng như lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị thành viên mất ăn mất ngủ để đầu tư cho công tác tìm việc làm. Phải nói rằng, trong rất nhiều năm, uy tín thương hiệu của chúng tôi đã được khẳng định qua các công trình xây dựng. Ở bất kỳ công trình nào chúng tôi cũng đặt lên hàng đầu tiến độ, chất lượng, an toàn và hiệu quả. Chính vì vậy mà trong sự cạnh tranh quyết liệt về việc làm của cơ chế thị trường, chúng tôi luôn giành được sự tín nhiệm của chủ đầu tư, có đủ năng lực đấu thầu và thắng thầu các công trình trong nước, quốc tế, bảo đảm công ăn việc làm cho người lao động.
Dư luận ngoài Quân đội cho rằng, các đơn vị kinh tế quốc phòng, trong đó có Binh đoàn 12 có nhiều thuận lợi hơn các doanh nghiệp khác, hoặc chí ít thì cũng nhận được nhiều ưu đãi? Hay nói cụ thể hơn, làm Tổng giám đốc Doanh nghiệp quốc phòng “dễ chịu” hơn...?
(Cười) Có ai tin không, chúng tôi thậm chí không được ưu ái hơn, dễ chịu hơn mà còn khó hơn đấy. Thứ nhất là lương, lương của hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ trong Binh đoàn mỗi tháng gánh một khoản rất lớn. Quần áo chúng tôi do quân đội may nhưng vì chúng tôi làm kinh tế nên chúng tôi phải trả tiền. Đủ các thứ từ quân phục, quân trang, đủ hết, đều phải trả tiền hết, không có chế độ cấp phát. Chúng tôi tự hạch toán toàn diện, vay ngân hàng phải tính toán từng đồng để trả nợ, rồi nghĩa vụ thuế, rồi đấu thầu cũng rành mạch, ngang bằng với mọi đơn vị. Anh không có năng lực, không có uy tín thì anh thua, thế thôi. Với tư cách Tổng giám đốc, tôi thấy khó hơn, chẳng dễ chịu đâu, vì chúng tôi ngoài nhiệm vụ của một doanh nghiệp, còn là một Binh đoàn công binh cầu đường dự bị chiến lược của Bộ Quốc phòng, sẵn sàng nhận nhiệm vụ khi có tình huống. Hai nhiệm vụ ấy luôn thường trực, đặt lên vai chỉ huy các cấp của Binh đoàn rất nhiều áp lực, thử thách, nhiều gian nan. Đừng nghĩ mấy ông doanh nghiệp quân đội làm việc theo kiểu “nước sông công lính” (cười) xưa rồi, phải tính toán từng việc làm, phải cân đối, phải tiết kiệm…
Suốt nhiều năm, bước chân Binh đoàn 12 đi qua, để lại cho đất nước nhiều công trình lớn, có cả những công trình mang tầm vóc thế kỷ, đó không chỉ là vinh dự lớn, niềm tự hào lớn, mà là cách xác tín thương hiệu của một đơn vị quân đội làm kinh tế, suốt ngần ấy năm mà chưa hề xảy ra bất cứ sự cố lớn nào về chất lượng về tiến độ ở mọi công trình thì rất đáng trân trọng và khâm phục, một câu hỏi rất cũ nhưng cần thiết: Binh đoàn có bí quyết gì chăng?
Chúng tôi đã thực hiện xây dựng hàng nghìn công trình trên khắp mọi miền Tổ quốc. Tiêu biểu nhất là các công trình: Thủy điện Hòa Bình, thủy điện Đray Hling, thủy điện Sơn La, Lai Châu, thủy điện Buôn Kuốp, Buôn Tua Srah, làm tổng thầu xây dựng thủy điện Srêpôk3 (Đác Lắc), đường dây 500Kv Bắc - Nam, quốc lộ 279 nối thông các tỉnh biên giới phía bắc từ Quảng Ninh đến Lai Châu, đường Bắc Thăng Long - Nội Bài, Nội Bài - Bắc Ninh, quốc lộ 1A (đoạn Pháp Vân - Cầu Giẽ, Vinh - Đông Hà, Huế - Hải Vân); QL5, QL6; cầu và đường dẫn hầm đường bộ Hải Vân, cầu Bãi Cháy - Quảng Ninh; đường Hồ Chí Minh, đường tuần tra biên giới, đường trục Nam - Bắc đảo Phú Quốc; đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, Hà Nội - Thái Nguyên, TP Hồ Chí Minh - Trung Lương, TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây và nhiều công trình sân bay, bến cảng trong nước và cả ở nước bạn Lào, Cam-pu -chia.
Binh đoàn có lợi thế và chúng tôi biết phát huy tốt lợi thế này để trở thành “bí quyết” cho sức mạnh của mình, đó là tính kỷ luật quân đội. Đơn vị chúng tôi có hai phiên hiệu, phiên hiệu Binh đoàn 12 được sử dụng trong thực hiện nhiệm vụ quân sự quốc phòng; phiên hiệu Tổng công ty xây dựng Trường Sơn được sử dụng trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng kinh tế. Tính kỷ luật quân đội đã giúp cho mọi cán bộ, chiến sĩ ý thức tự giác cao, ý thức chấp hành nghiêm mệnh lệnh chỉ huy, phát huy tốt tính sáng tạo, lao động có kỷ luật, có kỹ thuật. Chúng tôi còn có lợi thế nữa là chất lượng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, lực lượng có chuyên môn kỹ thuật chiếm tới 90% quân số (trong đó anh em có trình độ từ trung cấp đến trên đại học chiếm hơn 53%), lao động phổ thông chỉ chiếm 10%. Đó chính là sức mạnh nội tại. Binh đoàn có lực lượng, xe, máy, thiết bị hiện đại, đáp ứng xây dựng các công trình đòi hỏi kỹ thuật cao... Bí quyết không ở đâu xa, chính là trong nhiệt huyết của mình, trong tim mình, trong ý chí và niềm đam mê lao động sáng tạo của mình, trong tình thương yêu đồng chí đồng đội, tình đoàn kết anh em. Người chỉ huy phải biết sức mạnh nội thân của đơn vị mình, biết phát huy, trân trọng sức mạnh đó, biết nâng niu những nhân tố mới, biết nghiêm khắc nhưng bao dung với sai lầm khuyết điểm của anh em nếu có, không bao che, bỏ qua, nhưng cũng không định kiến vấn đề khi anh em không may có khuyết điểm. Chúng tôi cũng đã kỷ luật, thậm chí là cách chức khi cán bộ không hoàn thành nhiệm vụ, hoặc sai phạm kinh tế, nhưng anh em tâm phục khẩu phục, vì mục đích cao nhất trong xử lý sai phạm một con người là hướng họ tới điều tốt và tự họ phải thấy họ sai, không ép buộc, ai thấy mình sai thì cũng có thể phấn đấu vươn lên.
Gia đình vợ con ở Đác Lắc, Thiếu tướng công tác Hà Nội, cuộc sống cần lắm một sự chăm sóc thường xuyên của người vợ và mỗi ngày vui trong niềm vui đoàn tụ của cả nhà quanh bữa cơm... Tư lệnh có thấy mình chịu nhiều thiệt thòi?
Vợ tôi là bác sĩ, cô ấy đang giảng dạy ở đại học Tây Nguyên. Chúng tôi có hai cháu, các cháu cũng bắt đầu ổn định công việc. Mỗi tháng tôi cũng có đảo qua nhà đấy chứ, đa phần là tranh thủ đi công tác. Tôi cũng đủ sức đưa vợ con ra sống ổn định tại Hà Nội, nhưng thôi. Chúng tôi không muốn rời Đác Lắc, nơi ấy là những ngày đầu lấy nhau, vợ chồng con cái ở trong mái nhà tôn thấp tè giữa vườn cà-phê, quần quật lao động nuôi các con, thời gian khổ và ngập tràn yêu thương của tình vợ chồng, tình đồng đội, bỏ đi không đành...
Với tư cách Tư lệnh, Tổng giám đốc, Thiếu tướng có thể hãnh diện nói gì về Binh đoàn của mình?
Lịch sử đã tạo ra Đoàn 559 - Tuyến chi viện chiến lược Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh. Đó là một quyết định đúng đắn của Bác Hồ, của Đảng và trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, từ 500 con người đầu tiên soi lối mở đường để sau đó là chiến trường Trường Sơn nối hậu phương lớn miền Bắc XHCN, chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền Nam, góp phần đặc biệt quan trọng vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Chiến công của Bộ đội Trường Sơn đã được Đảng, Nhà nước, nhân dân vinh danh. Sau ngày đất nước thống nhất, trong nhiệm vụ xây dựng kinh tế, Binh đoàn 12 (đơn vị kế tục truyền thống Bộ đội Trường Sơn) luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Nếu trong kháng chiến chống Mỹ, Bộ đội Trường Sơn được Đảng, Nhà nước phong tặng Danh hiệu Anh hùng LLVTND thì trong thời kỳ đổi mới, đơn vị cũng được tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc Lập, Huân chương Quân công, Huân chương Lao động và được phong tặng danh hiệu Anh hùng lao động. Vinh dự hơn nữa, ngày 16-5 này, Binh đoàn được Bộ Quốc phòng giao chủ trì, phối hợp các địa phương liên quan giúp Bộ xây dựng kế hoạch tổ chức Lễ kỷ niệm 55 năm Ngày mở Đường Hồ Chí Minh - Ngày truyền thống Bộ đội Trường Sơn (19-5-1959 – 19-5-2014) và đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh. Chúng tôi có thể tự hào nói rằng, tới tận hôm nay, cán bộ chiến sĩ Binh đoàn 12 - Tổng công ty xây dựng Trường Sơn vẫn tiếp tục những bước đi vững chắc, những bước đi hôm nay của Binh đoàn được khởi nguồn, tiếp nối sức mạnh từ những bước chân Trường Sơn năm xưa của các thế hệ cha anh.
Xin trân trọng cám ơn đồng chí Thiếu tướng đã dành cho chúng tôi cuộc trao đổi ý nghĩa này.
