Xa mà gần

Thủ tướng Nga D.Medvedev có chuyến thăm chính thức Cuba trong hai ngày 3 và 4-10. Chuyến công du mới nhất của lãnh đạo cấp cao Nga tới Cuba, kể từ sau chuyến thăm mang tính biểu tượng quan trọng của Tổng thống V.Putin năm 2014, phát đi thông điệp Moscow tiếp tục dành sự ủng hộ đối với La Habana, trong bối cảnh “đảo tự do” nỗ lực vượt qua nhiều thách thức.

Diễn ra vào thời điểm Nga và Cuba đang hướng tới kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2020, chuyến thăm Cuba của Thủ tướng Nga D.Medvedev được đánh giá là bước tiếp nối truyền thống hữu nghị và hợp tác tốt đẹp giữa hai quốc gia dù cách xa nhau về địa lý .

Nói về các cuộc thảo luận trong chuyến thăm Cuba lần này của Thủ tướng Nga, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cuba Miguel Diaz-Canel nhấn mạnh tới “không khí hữu nghị nồng ấm và hiểu biết sâu sắc” trong các cuộc thảo luận của những “người bạn, người anh em”. Cho rằng cả hai nước đều đứng trước những thách thức chung, Chủ tịch Cuba cảm ơn Moscow giữ lập trường dứt khoát và kiên định trong việc phản đối cuộc bao vây, cấm vận kinh tế, thương mại, tài chính mà Mỹ áp đặt lên Cuba. Đồng thời tái khẳng định, La Habana phản đối việc NATO mở rộng hoạt động tới khu vực gần biên giới Nga, phản đối những biện pháp trừng phạt mà Mỹ và các đồng minh áp đặt chống Moscow từ năm 2014.

Thủ tướng Nga D.Medvedev nhấn mạnh, Cuba là đối tác quan trọng nhất của Nga tại Mỹ la-tinh và khẳng định, mối quan hệ Nga - Cuba không chịu tác động bởi ngoại cảnh, do được xây dựng trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và tình hữu nghị gắn bó giữa hai dân tộc. Cả hai nước đều đang phải đối phó cuộc bao vây, cấm vận của Mỹ. Sự bao vây về kinh tế có thể khiến nhiều nhà đầu tư trên thế giới e ngại tìm đến Cuba, song cộng đồng doanh nghiệp Nga ủng hộ và sẵn sàng tham gia các nỗ lực cập nhật mô hình kinh tế - xã hội đến năm 2030 của La Habana. Trong khuôn khổ chuyến thăm, người đứng đầu Chính phủ Nga trực tiếp đến dự lễ khởi công vận hành một tổ hợp khai thác dầu liên doanh của hai nước.

Lịch sử cho thấy, khoảng cách địa lý gần 10 nghìn km không khiến Nga và Cuba xa cách. Trái lại, hai nước luôn giữ mối quan hệ truyền thống tốt đẹp, thông qua các cuộc đối thoại chính trị cấp cao nhất, cũng như các hoạt động hợp tác kinh tế, thương mại. Từ những năm 2000, Nga và Cuba liên tục trao đổi các đoàn lãnh đạo cấp cao nhất. Kim ngạch thương mại song phương giữa Nga và Cuba hiện ước tính đạt khoảng 300 triệu USD. Sản phẩm xuất khẩu chính của Cuba sang Nga là đường. Trong khi đó, Nga cung cấp cho Cuba máy móc, thiết bị, nguyên liệu thô, hàng tiêu dùng, sản phẩm hóa học… Mới đây, 16 doanh nghiệp sản xuất thực phẩm của Nga được cấp phép để xuất khẩu hàng hóa sang Cuba. Hai nước tập trung hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng, luyện kim, giao thông, cơ sở hạ tầng và nông nghiệp, cũng như y tế, thuốc chữa bệnh và công nghệ máy tính...

Mối quan hệ truyền thống tốt đẹp Nga - Cuba tiếp tục được khẳng định qua thời gian. Mới nhất, trong chuyến thăm Nga hồi tháng 11-2018 của Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel, lãnh đạo cấp cao hai nước khẳng định quan hệ Nga - Cuba là mối quan hệ của “những người bạn, người đồng minh thật sự, trước sau như một, không phụ thuộc hoàn cảnh”… Moscow không ngừng làm sâu sắc hợp tác toàn diện với Cuba, hỗ trợ La Habana hiện đại hóa nền kinh tế. Trong khi đó, những dự án hợp tác kinh tế với La Habana phần nào giúp Nga trụ vững trước làn sóng cấm vận kinh tế từ Mỹ và phương Tây.

Các mối quan hệ quốc tế diễn biến ngày một phức tạp, thế giới từng chứng kiến thực tế vì lợi ích riêng mà một vài quốc gia sẵn sàng “bỏ rơi” bạn bè, đối tác truyền thống. Trong bối cảnh ấy, chuyến thăm Cuba của Thủ tướng Nga D.Medvedev làm nổi bật lên quyết tâm của hai quốc gia đối tác chiến lược, tuy xa về địa lý, nhưng sẵn sàng “kề vai, sát cánh” trước những thách thức. Ý nghĩa lớn nhất từ chuyến thăm là Nga và Cuba tiếp tục khẳng định sự tôn trọng, chia sẻ; cùng nỗ lực duy trì và phát triển mối quan hệ truyền thống đã trải qua nhiều thế hệ, bằng những chính sách cụ thể, cùng có lợi, phù hợp tình hình mới.