Mây đen bao phủ

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ M.Pompeo vừa lên tiếng khẳng định, cuộc đàm phán về một nền hòa bình cho Afghanistan sẽ bị đình hoãn và Mỹ tiếp tục hỗ trợ quân sự cho binh sĩ Afghanistan cho đến khi Taliban đưa ra những cam kết cụ thể.

Trước đó, Tổng thống Mỹ D.Trump quyết định hủy cuộc hòa đàm với những thủ lĩnh chủ chốt của Taliban tại Trại David, bang Maryland (Mỹ), sau khi Taliban thừa nhận mở cuộc tiến công tại thủ đô Kabul trong tuần qua làm 12 người chết, trong đó có một binh sĩ Mỹ.

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ M.Pompeo cho biết, các cuộc hòa đàm giữa Mỹ và Taliban đang bế tắc và Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ quân đội Afghanistan cho đến khi Taliban có những bước đi cần thiết thể hiện sự nghiêm túc về một nền hòa bình cho quốc gia Tây Nam Á này. Theo ông M.Pompeo, Tổng thống D.Trump hiện vẫn chưa quyết định về việc rút binh sĩ khỏi Afghanistan và Ðặc phái viên của Mỹ về Afghanistan Z.Khalilzad cũng đã được triệu hồi để thảo luận về những hướng đi tiếp theo.

Trước đó cùng ngày, phiến quân Taliban cảnh báo Mỹ về hậu quả của việc Tổng thống D.Trump hủy bỏ các cuộc hòa đàm vốn đã được lên kế hoạch với thủ lĩnh của lực lượng này vào ngày 8-9. Theo Taliban, Washington sẽ phải hứng chịu nhiều mất mát về sinh mạng và tài sản hơn nữa sau quyết định nêu trên. Trong một thông báo, người phát ngôn của nhóm phiến quân cực đoan Taliban Z.Mujahid nêu rõ: "Những người Mỹ sẽ phải chịu thiệt hại hơn bất kỳ người nào khác, do (chính phủ của họ) đã hủy bỏ các cuộc hội đàm".

Người phát ngôn Taliban khẳng định, các cuộc hội đàm đang diễn ra suôn sẻ và cả hai bên đã nhất trí tiến hành các cuộc hội đàm nội bộ Afghanistan vào ngày 23-9 tới, cho đến khi Tổng thống Mỹ, ngày 7-9 vừa qua, bất ngờ tuyên bố hủy các cuộc gặp bí mật với các thủ lĩnh Taliban và Tổng thống Afghanistan A.Ghani tại Trại David, cũng như hủy các cuộc đàm phán hòa bình với lực lượng phiến quân.

Trên trang Twitter cá nhân, Tổng thống D.Trump cho rằng các thủ lĩnh Taliban tới Mỹ để tham gia đàm phán hòa bình, nhưng lại thừa nhận tiến hành vụ tiến công tại một trạm kiểm soát gần trụ sở của NATO và Ðại sứ quán Mỹ ở Afghanistan, khiến 12 người chết (trong đó có một binh sĩ Mỹ) và hơn 40 người bị thương. Tổng thống D.Trump cho rằng, Taliban đã tạo "một đòn bẩy sai lầm", vì vậy ông "ngay lập tức hủy cuộc gặp và hủy bỏ các cuộc đàm phán hòa bình".

Quyết định của Tổng thống D.Trump đã "phủ bóng đen" lên dự thảo thỏa thuận vừa được nhất trí giữa Mỹ và Taliban. Theo dự thảo này, Mỹ có kế hoạch rút 5.000 binh sĩ và đóng cửa năm căn cứ quân sự tại Afghanistan trong vòng 135 ngày. Ðổi lại, Taliban cam kết không cho phép các tổ chức khủng bố như mạng lưới quốc tế Al-Qaeda hoặc tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) lợi dụng Afghanistan làm "bàn đạp" để tiến hành các vụ tiến công vào Mỹ và các nước đồng minh.

Trong khi đó, giới chức Afghanistan chỉ trích dự thảo thỏa thuận hòa bình giữa Mỹ và Taliban, cho rằng một thỏa thuận hòa bình đầy đủ nhằm chấm dứt cuộc chiến đẫm máu kéo dài hơn 18 năm tại quốc gia châu Á này, hoàn toàn phụ thuộc vào các cuộc đàm phán trong nội bộ Afghanistan. Tuy nhiên, đến nay, Taliban vẫn từ chối đàm phán với Chính phủ Afghanistan, bác bỏ lời kêu gọi ngừng bắn, đồng thời đẩy mạnh các cuộc tiến công nhằm vào chính quyền Afghanistan.

Những động thái nêu trên diễn ra trong bối cảnh, Afghanistan sẽ tổ chức cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 28-9 tới. Tuyên bố của Văn phòng Tổng thống Afghanistan khẳng định, cuộc bỏ phiếu này sẽ diễn ra nhằm thành lập một chính phủ vững mạnh và hợp pháp, giúp thúc đẩy tiến trình hòa bình "một cách sáng suốt".

Dư luận thế giới mạnh mẽ lên án những cuộc tiến công đẫm máu do Taliban tiến hành diễn ra liên tiếp gần đây ở Afghanistan. Trong tình hình hiện nay, khi các cuộc đàm phán hòa bình giữa Mỹ và Taliban bị đổ vỡ, tình hình an ninh ở nước này sẽ trở nên tồi tệ hơn trong thời gian tới, nhất là khi cuộc bầu cử tổng thống Afghanistan đang đến gần.

Để gỡ được "mớ bòng bong" liên quan tình hình ở Afghanistan đem lại nền hòa bình bền vững cho người dân nước này, cộng đồng quốc tế cho rằng cần có được thiện chí từ tất cả các bên liên quan. Trước hết, cần sớm nối lại các cuộc hòa đàm giữa Mỹ và Taliban, nhằm đạt được thỏa thuận hòa bình. Mặt khác, một điều quan trọng nữa, như tuyên bố của Văn phòng Tổng thống Afghanistan nhấn mạnh là "hòa bình thật sự sẽ chỉ đến khi Taliban đồng ý với một lệnh ngừng bắn" và tiến hành đàm phán trực tiếp với chính quyền Kabul.