Kinh tế Nhật Bản “vượt bão”

Văn phòng Nội các Nhật Bản vừa cho biết, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực tế của nước này trong quý IV-2020 đã tăng 12,7% so với cùng kỳ năm trước. Tốc độ tăng trưởng kinh tế nêu trên cùng các tín hiệu tích cực từ xuất khẩu, thị trường chứng khoán cho thấy, nền kinh tế thứ ba thế giới trên đà vượt “bão Covid-19” thành công.

Văn phòng Nội các Nhật Bản dẫn các số liệu ước tính ban đầu cho thấy GDP thực tế của nước này tăng 3% so với quý trước đó. Đây là quý tăng trưởng thứ 2 liên tiếp của kinh tế Nhật Bản kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát vào đầu năm 2020. Trước đó, trong quý III-2020, GDP thực tế của Nhật Bản đã tăng 22,9% so với cùng kỳ năm trước, mức cao nhất kể từ năm 1980. Giới phân tích nhận định, số liệu thống kê nêu trên cho thấy nền kinh tế Nhật Bản vẫn tiếp tục phục hồi mạnh bất chấp đại dịch.
 
 Thị trường chứng khoán Nhật Bản cũng phát đi những tín hiệu tích cực. Tuần trước, chỉ số Nikkei của Sở Giao dịch chứng khoán Tô-ki-ô (TSE) đã có thời điểm chạm mức 30.006,46 điểm. Đây là lần đầu tiên chỉ số chứng khoán này vượt ngưỡng 30.000 điểm trong vòng 30 năm qua. Nguyên nhân do tác động của những diễn biến tích cực từ thị trường chứng khoán Mỹ, cũng như những hy vọng của nhà đầu tư rằng dịch bệnh sẽ sớm được khống chế, sau khi Chính phủ Nhật Bản cấp phép lưu hành vắc-xin phòng Covid-19 của hãng Pfizer (Mỹ). Bên cạnh đó, những số liệu tích cực do Văn phòng Nội các Nhật Bản công bố cũng tác động tích cực tới tâm lý của các nhà đầu tư. Một tin vui nữa với kinh tế của Nhật Bản là xuất khẩu nông sản tăng cao kỷ lục bất chấp khó khăn từ đại dịch. Bộ Nông - Lâm - Ngư nghiệp Nhật Bản (MAFF) vừa cho biết, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của nước này năm 2020 duy trì đà tăng cao kỷ lục năm thứ 8 liên tiếp, đạt 8,74 tỷ USD.
 
 Giới phân tích nhận định, những điểm sáng nêu trên là kết quả từ các giải pháp quyết liệt chống dịch và phục hồi kinh tế của Chính phủ Nhật Bản thời gian qua. Trong năm 2020, Chính phủ Nhật Bản đã xây dựng chiến lược đẩy mạnh xuất khẩu nông sản, tập trung chủ yếu vào 27 sản phẩm, trong đó có thịt bò và cá đuôi vàng. Bên cạnh đó, chính phủ đã chú trọng sử dụng các “liều thuốc hồi sức” để giúp doanh nghiệp đứng vững trong thời kỳ bão táp do dịch Covid-19 gây ra. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản tiếp tục công bố phương án hỗ trợ các cơ sở kinh doanh bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Theo đó, mức hỗ trợ cao nhất là 5.700 USD đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ; cao nhất 2.800 USD đối với chủ cơ sở. Các đối tượng được xem xét hỗ trợ bao gồm: các cơ sở kinh doanh đồ ăn uống; các cơ sở vệ sinh môi trường; các cơ sở liên kết cung cấp hàng hóa trung gian như hợp tác xã nông nghiệp, ngư nghiệp… Trước đó, Chính phủ Nhật Bản đã quyết định trích tiếp 10,8 tỷ USD từ quỹ dự phòng trong ngân sách tài khóa 2020 để hỗ trợ cho các cơ sở kinh doanh vượt qua các khó khăn vì dịch Covid-19.
 
 Bên cạnh đó, Chính phủ của Thủ tướng Xư-ga Y-ô-si-hi-đê cũng tăng cường các biện pháp nới lỏng tài chính để tiếp sức cho doanh nghiệp… Trong tài khóa 2020, kết thúc vào cuối tháng 3-2021, Chính phủ Nhật Bản đã lập quỹ dự phòng 11.500 tỷ yên để ứng phó với dịch Covid-19. Phó Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) Ma-xa-du-mi Oa-ca-ta-bê trong cuộc giao lưu trực tuyến với các lãnh đạo doanh nghiệp gần đây khẳng định, BOJ không có ý định thu hẹp quy mô nới lỏng tiền tệ trong giai đoạn hiện nay. Ngoài ra, Nội các Nhật Bản đã thông qua các dự luật về thúc đẩy số hóa với trọng tâm là thành lập cơ quan chính phủ mới vào tháng 9 tới. Việc thiết lập cơ quan mới và nâng cấp hệ thống máy tính tại các cơ quan trung ương và địa phương được kỳ vọng là sẽ giúp tăng chất lượng dịch vụ công, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
 
 Song song với các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế như trên, Nhật Bản đã và đang nỗ lực cao độ khống chế dịch Covid-19. Sau khi Chính phủ nước này ban bố tình trạng khẩn cấp vì dịch bệnh ở thủ đô Tô-ki-ô và ba tỉnh lân cận hồi tháng 1, phạm vi áp dụng tình trạng khẩn cấp được mở rộng ra bảy tỉnh khác. Báo chí Nhật Bản cho biết, Chính phủ Nhật Bản đang cân nhắc khả năng “phủ sóng” vắc-xin ngừa Covid-19 trên toàn quốc, theo đó, việc tiêm vắc-xin đại trà và miễn phí cho người dân nước này sẽ được triển khai vào cuối tháng 5 tới.
 
 Giới doanh nghiệp đang kỳ vọng các biện pháp nói trên sẽ giúp lan tỏa các điểm sáng kinh tế và sớm đưa cả nền kinh tế của “đất nước mặt trời mọc” trở lại trạng thái bình thường trong năm 2021. Nhiều chuyên gia kinh tế dự báo đà phục hồi của nền kinh tế Nhật Bản có thể tạm ngưng trong quý I năm nay, sau khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại. Tuy nhiên, nếu các kế hoạch phục hồi kinh tế và chống dịch nêu trên được triển khai hiệu quả, kinh tế Nhật Bản chắc chắn sẽ thực hiện được “mục tiêu kép” và “vượt bão” trong năm nay.