Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm

Cơ sở dữ liệu chuyên ngành bảo hiểm xã hội (BHXH) và kết nối hệ thống thông tin quản lý hộ tịch qua Hệ thống kết nối, liên thông các hệ thống thông tin ở trung ương và địa phương phục vụ liên thông khai sinh, cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) cho trẻ em dưới sáu tuổi chính thức đưa vào hoạt động.

Đại diện lãnh đạo các bộ, ngành bấm nút khai trương Cơ sở dữ liệu chuyên ngành BHXH. Ảnh: THÁI DƯƠNG
Đại diện lãnh đạo các bộ, ngành bấm nút khai trương Cơ sở dữ liệu chuyên ngành BHXH. Ảnh: THÁI DƯƠNG

Đây là bước tiến lớn trong cải cách thủ tục hành chính (TTHC), giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân; nâng cao hiệu quả quản lý, phục vụ của cơ quan nhà nước.

Liên thông để phục vụ

Để khai thác cơ sở dữ liệu (CSDL) chuyên ngành BHXH, trong năm 2019, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp Bộ Tư pháp, BHXH Việt Nam thực hiện thí điểm việc kết nối, chia sẻ thông tin thông qua Hệ thống kết nối, liên thông các hệ thống thông tin ở trung ương và địa phương để kết nối, chia sẻ thông tin đăng ký khai sinh phục vụ cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới sáu tuổi theo quy định tại Thông tư liên tịch số 05/2015/TTLT-BTP-BCA-BYT ngày 15-5-2015 của Bộ Tư pháp - Bộ Công an - Bộ Y tế. Sau một tháng thí điểm tại 13 tỉnh, thành phố, đã có hơn 15 nghìn trẻ em được liên thông cấp giấy khai sinh và thẻ BHYT. Dự kiến đến hết năm 2019, sẽ liên thông dịch vụ đăng ký khai sinh, cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới sáu tuổi trên cả nước.

Theo thống kê của Bộ Tư pháp, hằng ngày, cả nước có khoảng 8.000 hồ sơ khai sinh cho trẻ em dưới sáu tuổi phát sinh mới có thể chuyển sang BHXH để cấp thẻ BHYT, chiếm hơn 1% số giao dịch hành chính công giữa công dân với cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp.

Có thể thấy, so với quy trình trước đây, người dân đến làm khai sinh cho con tại UBND xã, sau đó, UBND xã lập hồ sơ chuyển cơ quan liên quan gồm: Cán bộ tư pháp - hộ tịch, công an, BHXH huyện qua đường bưu điện để tiến hành cấp giấy khai sinh, đăng ký thường trú và thẻ BHYT. Nhưng giờ đây, bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính xã chỉ cần lập hồ sơ trên Hệ thống và chuyển ngay đến các cơ quan liên quan, 8.000 hồ sơ phát sinh mới mỗi ngày sẽ được nhanh chóng chuyển sang cơ quan BHXH để cấp thẻ BHYT. Việc kết nối Hệ thống thông tin đăng ký và quản lý hộ tịch (phạm vi đến cấp phường/xã) với Hệ thống CSDL ngành BHXH (phạm vi đến cấp quận/huyện) là một bước tiến lớn trong công tác kết nối, liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương so với năm 2018.

Là một trong những địa phương thí điểm, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Lào Cai Vương Trinh Quốc cho biết, sau một tháng triển khai, Hệ thống liên thông cấp khai sinh và thẻ BHYT cho trẻ em dưới sáu tuổi phát huy hiệu quả. Toàn tỉnh Lào Cai đã có hơn 200 trẻ em được cấp giấy khai sinh và thẻ BHYT qua hình thức này, giúp giảm thời gian, tiết kiệm chi phí giải quyết TTHC, tạo thuận lợi lớn cho người dân, nhất là ở những thôn bản xa trung tâm, không phải đi lại, chờ đợi lâu để giải quyết các thủ tục liên quan. Theo lãnh đạo Sở Thông tin và Truyền thông Lào Cai, việc liên thông có ý nghĩa rất quan trọng, được xem là những CSDL ban đầu cùng quá trình kết nối các CSDL quốc gia khác, hình thành CSDL quan trọng của một công dân “điện tử” sau này.

Xây dựng CSDL quốc gia về bảo hiểm

Tại buổi lễ khai trương CSDL chuyên ngành BHXH và kết nối hệ thống thông tin quản lý hộ tịch qua Hệ thống kết nối, liên thông các hệ thống thông tin ở trung ương và địa phương phục vụ liên thông khai sinh, cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới sáu tuổi, Thứ trưởng Thông tin và Truyền thông Phạm Anh Tuấn cho biết: CSDL đang ngày càng trở nên quan trọng trong phát triển các dịch vụ hướng đến Chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số. Với thế mạnh của dữ liệu điện tử, các nước có thể tạo ra nhiều dịch vụ tiện lợi hơn, nâng cao chất lượng dịch vụ cung cấp, hướng đến hiện thực hóa nguyên tắc “lấy người dùng làm trung tâm” hay cung cấp thông tin “chỉ một lần”. Vì vậy, việc Hệ thống kết nối, liên thông các hệ thống thông tin ở trung ương và địa phương kết nối thêm một Hệ thống liên thông dữ liệu cấp khai sinh và thẻ BHYT cho trẻ em dưới sáu tuổi được xem là bước tiến lớn trong cải cách thủ tục hành chính (TTHC), giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân; đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý, phục vụ của cơ quan nhà nước.

Thứ trưởng Phạm Anh Tuấn đánh giá cao những nỗ lực, tiên phong của BHXH Việt Nam trong việc xây dựng CSDL về bảo hiểm với quy mô toàn dân số, được cập nhật, rà soát liên tục. Thời gian tới, dựa trên nền tảng CSDL của BHXH Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ nghiên cứu triển khai hai dịch vụ quan trọng, gồm: VietInfo là dịch vụ cho phép người dân quản lý, cập nhật bổ sung và sử dụng dữ liệu cá nhân của mình để thực hiện các giao dịch trực tuyến đơn giản và thuận lợi hơn; dịch vụ kết nối, chia sẻ dữ liệu với Bộ Y tế quản lý hồ sơ khám, chữa bệnh điện tử, quản lý, phân tích số liệu ngành y tế.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong ưu tiên triển khai tạo nền tảng Chính phủ điện tử, sau ba năm triển khai xây dựng CSDL chuyên ngành về bảo hiểm, BHXH Việt Nam phối hợp Tổng công ty Bưu điện Việt Nam hoàn thiện CSDL của người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Theo đó, dữ liệu nhân khẩu có hiệu lực đã được cấp mã số trong hệ thống CSDL hộ gia đình tham gia BHYT gần 97.404.944 nhân khẩu; CSDL của người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp do BHXH Việt Nam đang quản lý biến động của 14,9 triệu người tham gia BHXH bắt buộc; 488 nghìn người tham gia BHXH tự nguyện; 13,11 triệu người tham gia BHXH thất nghiệp và 85,24 triệu người tham gia BHYT; CSDL người hưởng hằng tháng (quản lý thông tin người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng, gồm: hưu trí, tử tuất, bệnh nghề nghiệp…) với 3,6 triệu người hưởng; CSDL khám, chữa bệnh BHYT với trung bình mỗi năm khoảng 170 triệu lượt khám, chữa bệnh… Những CSDL này đã giúp ngành BHXH cải cách TTHC, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp, đồng thời xây dựng và hoàn thiện nguồn CSDL quốc gia về bảo hiểm, tạo nền tảng cho phát triển Chính phủ điện tử.

CSDL quốc gia về bảo hiểm được xem là một thành phần quan trọng trong kiến trúc Chính phủ điện tử, cùng với năm CSDL khác là: CSDL quốc gia về dân cư; CSDL đất đai quốc gia; CSDL quốc gia về đăng ký doanh nghiệp; CSDL quốc gia về thống kê tổng hợp về dân số; CSDL quốc gia về tài chính. Những CSDL này đóng vai trò quan trọng để kiến tạo nên nền tảng Chính phủ điện tử Việt Nam hiện đại, minh bạch, hiệu quả và liên thông.